Οι οικογένειες των θυμάτων καταγγέλλουν επιλεκτικές αφηγήσεις, συγκάλυψη ευθυνών και μετατροπή μιας κρατικής αποτυχίας σε προσωπικό αφήγημα
Οι συγγενείς των θυμάτων της τραγωδίας στο Μάτι επιτέθηκαν με ιδιαίτερη οξύτητα στον Αλέξη Τσίπρα, κατηγορώντας τον ότι χρησιμοποιεί την καταστροφή της 23ης Ιουλίου 2018 ως εργαλείο προσωπικής αποκατάστασης. Το βιβλίο του, «Ιθάκη», αποτέλεσε αφορμή για μια δημόσια έκρηξη αγανάκτησης, καθώς οι οικογένειες κάνουν λόγο για διαστρέβλωση των γεγονότων μέσα από επιλεκτικές αφηγήσεις, που επιχειρούν να ξαναγράψουν μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης Ελλάδας. Στην ανακοίνωση τους ξεκαθαρίζουν ότι η τραγωδία δεν ήταν φυσικό φαινόμενο, αλλά μια κρατική αποτυχία που οδήγησε στον θάνατο 120 ανθρώπων και άφησε 57 εγκαυματίες.
Το Μάτι δεν ήταν ατυχία – ήταν αποτυχία ενός ολόκληρου μηχανισμού
Οι συγγενείς τονίζουν ότι η καταστροφή δεν μπορεί να παρουσιαστεί ως αναπόφευκτο γεγονός. Περιγράφουν μια αλληλουχία απραξίας των αρμόδιων φορέων, ανεπάρκειας των επιτελικών μηχανισμών και αποτυχίας της Δικαιοσύνης να αποδώσει ουσιαστικά ευθύνες. Υποστηρίζουν ότι υπήρξε μια οργανωμένη προσπάθεια μετατόπισης των ευθυνών, μετατρέποντας τα λάθη σε «ανεξέλεγκτες συνθήκες» και τους υπεύθυνους σε «άμοιρους παρατηρητές». Το αποτέλεσμα, όπως λένε, ήταν να χαθούν δεκάδες ζωές σε ένα περιβάλλον πλήρους κρατικής δυσλειτουργίας. Η διατύπωση τους είναι κατηγορηματική: η τραγωδία στο Μάτι υπήρξε κρατικό έγκλημα, όχι φυσική καταστροφή.
Η προσπάθεια να ξαναγραφτεί η ιστορία προκαλεί οργή
Οι οικογένειες αναφέρονται σε μια συνεχή επιχείρηση «να ξαναγραφτεί η ιστορία» από εκείνους που είχαν ρόλο και ευθύνη. Όπως σημειώνουν, οι δικογραφίες, τα ντοκουμέντα και οι μαρτυρίες έχουν ήδη τεκμηριώσει ποιοι αποφάσισαν, ποιοι καθυστέρησαν και ποιοι απέκρυψαν κρίσιμες πληροφορίες την ώρα της καταστροφής. Παρ’ όλα αυτά, βλέπουν ότι μέχρι σήμερα κάποιοι επιχειρούν να παρουσιάσουν μια εξωραϊσμένη εκδοχή, στην οποία οι ευθύνες γίνονται «μοίρα» και τα λάθη παρουσιάζονται ως δήθεν ανεξέλεγκτα γεγονότα. Στο επίκεντρο της καταγγελίας τους βρίσκεται η χρήση «τεχνητών συγκινήσεων» και «βολικών λησμονιών», που —όπως λένε— δεν αποτελούν τίποτα άλλο παρά συνέχιση της προσβολής απέναντι στους νεκρούς και τους επιζώντες.
Αποσπασματική αφήγηση που μετατρέπει μια συλλογική τραγωδία σε προσωπική ιστορία
Στην ανακοίνωση τους, οι συγγενείς καταγγέλλουν ότι η χρήση της τραγωδίας από τον Τσίπρα στο βιβλίο του μοιάζει με «περι-αστικό μυθοπλαστικό αφήγημα», το οποίο αλλοιώνει την πραγματικότητα και υποβαθμίζει τα γεγονότα. Χαρακτηρίζουν την επιλογή αυτή ως συνέχιση του εγκλήματος, δεδομένου ότι επιχειρεί να μετατρέψει μια θεσμική κατάρρευση σε προσωπικό δράμα του συγγραφέα. Υπογραμμίζουν ότι δεν θα ανεχθούν καμία προσπάθεια απαξίωσης της λογικής ή συγκάλυψης ευθυνών μέσα από φιλτραρισμένες αναφορές και επιλεκτικές περιγραφές.
Το τελεσίγραφο των οικογενειών
Το μήνυμα της ανακοίνωσης κορυφώνεται με σαφή προειδοποίηση: δεν θα επιτρέψουν τη χρήση της τραγωδίας ως μέσο πολιτικής ή προσωπικής δικαίωσης. Δηλώνουν ότι «κανένα συγχωροχάρτι» δεν θα δοθεί σε όσους επιχειρούν να καταπατήσουν την αλήθεια και καλούν σε σεβασμό απέναντι στους νεκρούς, τους εγκαυματίες και τις οικογένειες που ακόμη βιώνουν τις συνέπειες της καταστροφής. Με τη φράση «Ως εδώ», το Διοικητικό Συμβούλιο των συγγενών θέτει σαφή όρια και απαιτεί να σταματήσει η διαστρέβλωση, διαμηνύοντας ότι η αλήθεια δεν είναι διαπραγματεύσιμη.
Η ανακοίνωση:
Η τραγωδία της 23ης Ιουλίου 2018 δεν ήταν “φυσικό φαινόμενο”. Ήταν ένα κρατικό έγκλημα που στοίχισε 120 ζωές και έκαψε ακόμη 57. Μια από τις μελανότερες σελίδες στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας που γράφτηκε, κατά πρώτο με την απραξία των φορέων και επιτελικών και κατά δεύτερον, με την ανικανότητα ουσιαστικής απονομής δικαίου και τις προφανείς σχέσεις της δικαστικής και της εκτελεστικής εξουσίας, διαχρονικά. Η αντιμετώπιση των νεκρών, των εγκαυματιών, των συγγενών αναδεικνύει μερική αναγνώριση της κατάστασης, σε μια επίπονη και ποινικά διαδικασία που ακόμη δεν έχει καν ολοκληρωθεί. Η αλήθεια είναι αδιαπραγμάτευτη, όμως. Γνωρίζουμε όλοι πια ποιοί αποφάσισαν, ποιοί καθυστέρησαν, ποιοί απέκρυψαν, ποιοί άφησαν τους πολίτες ανυποψίαστους. Το αποδεικνύουν οι δικογραφίες, οι μαρτυρίες, τα ντοκουμέντα. Και ακόμη, επτάμισι χρόνια μετά, αντί για σεβασμό και αυτογνωσία, βλέπουμε να γίνεται από κάποιους συνειδητή προσπάθεια να ξαναγραφτεί η ιστορία. Να παρουσιαστούν ευθύνες ως “μοίρα”, λάθη ως “ανεξέλεγκτες συνθήκες” και υπεύθυνοι ως “άμοιροι παρατηρητές”. Προκαλεί οργή κάθε απόπειρα διαστρέβλωσης των γεγονότων μέσα από επιλεκτικές αφηγήσεις και αναφορές, τεχνητές συγκινήσεις και βολικές “λησμονιές”. Δεν είναι έντιμο να μετατρέπεις μια κρατική κατάρρευση σε προσωπικό “δράμα”. Δεν είναι σεβασμός να αποσιωπάς πρόσωπα, ευθύνες και γεγονότα που έχουν αποδειχθεί και δικαστικά. Η αποσπασματική μεταφορά και περιγραφή, εν είδει “περι-αστικού” μυθοπλαστικού πονήματος, αλλοιώνει την πραγματικότητα και αποτελεί συνέχιση του εγκλήματος. Εμείς, οι συγγενείς των θανότων θυμάτων και οι εγκαυματίες θύματα, δεν επιτρέπουμε και δεν δεχόμαστε σιωπηρά την απαξίωση της κοινής λογικής. Δεν ανεχόμαστε τη χρήση της τραγωδίας μας ως εργαλείο προσωπικής αποκατάστασης. Κανένα συγχωροχάρτι σε όποιον καταπατά την αλήθεια! Ως εδώ. Το Διοικητικό Συμβούλιο