Ένα πολύ πλούσιο παρασκήνιο, διπλωματικό και όχι… μόνο, κρύβεται πίσω από τις δύο ομιλίες που θα εκφωνήσει σήμερα ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στα Κοινοβούλια Ελλάδας και Κύπρου.
Αόρατος υποβολέας, σύμφωνα με όσα μεταδίδει η «δημοκρατία», είναι ο αμερικανικός παράγοντας, που επιθυμεί διακαώς, για μια σειρά λόγων, να αμβλύνει τις επιφυλάξεις για τη στήριξη της πολιτικής του ΝΑΤΟ σε σημαντική μερίδα της ελληνικής και κυπριακής κοινής γνώμης.
Είναι γνωστό ότι οι τηλεοπτικοί (μονό)λογοι του Ουκρανού προέδρου, ανάλογα με τη χώρα ή τον οργανισμό στον οποίο απευθύνεται, συντάσσονται από εξειδικευμένα επιτελεία που πλαισιώνουν την επικοινωνιακή ομάδα του. Και είναι φτιαγμένοι για να επενδύουν στο συναίσθημα, κολακεύοντας τις ιδιαίτερες ευαισθησίες του εκάστοτε ακροατηρίου και ενεργοποιώντας τις κεραίες των δυτικών μέσων ενημέρωσης που αγωνίζονται στο πρόσωπο του Ζελένσκι να φιλοτεχνήσουν ένα προφίλ πολιτικού μεγάλου διεθνούς διαμετρήματος.
Ο ίδιος ο Ζελένσκι, ο οποίος έχει πολύ σοβαρά προβλήματα να διαχειριστεί στην καθημερινότητα, δεν είναι ασφαλώς… ο Τσόρτσιλ για να μιλάει από στήθους. Διαβάζει τις ομιλίες λίγα λεπτά προτού τις εκφωνήσει (συχνά τις βιντεοσκοπεί) και λόγω του υποκριτικού ταλέντου του έχει την ικανότητα να τους προσδίδει δραματουργική υφή, χρωματίζοντας τες με τη γλώσσα του σώματος και εκφράσεις του προσώπου που προδίδουν άνθρωπο σε απόγνωση.
Στην περίπτωση όμως της Ελλάδας και της Κύπρου, οι ομιλίες αυτές έχουν ιδιαίτερη πολιτική σημασία, ιδιαίτερα επειδή ο Ουκρανός πρόεδρος δεν παραλείπει σε πλείστες όσες περιπτώσεις να εκφράζει την ευγνωμοσύνη του προς την Τουρκία και την προσωπική συμπάθειά του προς τον Ταγίπ Ερντογάν.
Τη σημασία των εντυπώσεων που θα αποκομίσει η ελληνική κοινή γνώμη από τις ομιλίες Ζελένσκι συνειδητοποίησε πρώτος ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος ανέλαβε προσωπικά χρέη «σκιώδους λογογράφου» στα επίμαχα σημεία. Υψηλή επιστασία στο «στήσιμο» του Ουκρανού προέδρου προσέφερε το τελευταίο 48ωρο και η υφυπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ, επιχειρώντας να συντονίσει στο εγχείρημα και την τουρκική πλευρά, που παραμένει όμως αστάθμητος παράγοντας.
Τζέφρι Πάιατ
Η αμερικανική διπλωματία κατέγραψε με ιδιαίτερο εκνευρισμό το γεγονός ότι οι χουλιγκανικού τύπου ρωσοφοβικές κραυγές, κυρίως όμως η απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη να στείλει όπλα στην Ουκρανία, δεν άρεσαν καθόλου στη συντριπτική πλειονότητα της ελληνικής κοινής γνώμης. Θορυβημένο όμως είναι και το Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο βλέπει ήδη τα ποσοστά της Ν.Δ. να γκρεμίζονται στη βόρεια Ελλάδα και τη δημοφιλία του πρωθυπουργού να «γρατσουνιέται» επικίνδυνα, σε συνδυασμό με την ακρίβεια και την ενεργειακή κρίση από τις επιπτώσεις των κυρώσεων στις οποίες η Ελλάδα πρωτοστάτησε χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια διαδικασία διαβούλευσης, ούτε καν σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών.
Ο άνθρωπος για να… διορθώσει τη ζημιά κρίθηκε ότι είναι ο Αμερικανός πρέσβης Πάιατ, ο οποίος αφενός έχει ζήσει από κοντά, ως οργανωτής, την «αντιρωσική» χειραφέτηση των Ουκρανών, ταυτόχρονα όμως γνωρίζει και τις ελληνικές ιδιαιτερότητες από τη θητεία του στην Αθήνα. Αυτός ήταν που συνέστησε στον Ζελένσκι να «γίνει όσο πιο ευχάριστος μπορεί» στις σημερινές του ομιλίες, ενώ η κυρία Νούλαντ ανέλαβε τη λεπτή αποστολή να κατευνάσει την τουρκική πλευρά για όσα τυχόν ακουστούν.
Βικτόρια Νούλαντ
Η «δημοκρατία» είναι σε θέση να γνωρίζει ότι ο Ουκρανός πρόεδρος έχει λάβει ισχυρές συστάσεις να αναφερθεί σε κοινά βιώματα που έχουν προκαλέσει στον ουκρανικό και τον κυπριακό λαό η εισβολή και η κατοχή, αλλά παραμένει άγνωστο αν θα τολμήσει να αναφέρει τη λέξη «Τουρκία».
Οι πιέσεις, πάντως, προς αυτήν την κατεύθυνση είναι πολλές γιατί αποφέρουν -στους Αμερικανούς- σημαντικά πολιτικά οφέλη: Στην περίπτωση της Ελλάδας τονώνουν το προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος θα μπορεί να ισχυριστεί εκ νέου ότι πήρε τη σωστή απόφαση, θέτοντας τη χώρα στη σωστή πλευρά της Ιστορίας. Στην περίπτωση της Κύπρου, όπου οι αναφορές Ζελένσκι αναμένονται ακόμη πιο θερμές, οι στόχοι είναι απόλυτα πρακτικοί. Να διευκολύνουν την κυβέρνηση Αναστασιάδη να προβεί σε πλήρη απαγόρευση του ελλιμενισμού ρωσικών πλοίων (ήδη έχει κάνει το πρώτο βήμα) και πιθανώς να αμβλύνουν τις αντιρρήσεις του ΑΚΕΛ για την άμεση αποστολή ρωσικής προέλευσης οπλικών συστημάτων της Εθνικής Φρουράς στην Ουκρανία. Ένας πρόσθετος, μεσοπρόθεσμος στόχος είναι να γίνει η ζωή δύσκολη στους δεκάδες χιλιάδες Ρώσους υψηλής εισοδηματικής στάθμης που κατοικούν στην Κύπρο ώστε να εγκαταλείψουν το έδαφός της και να βρουν καταφύγιο στα Κατεχόμενα ή στην Τουρκία.
Αυτό είναι και ένα πρώτο «τυράκι» προς την Άγκυρα για να ανεχθεί τυχόν λεκτικές παρεκτροπές του Ζελένσκι, που μετέφερε μεταξύ άλλων και η κυρία Νούλαντ στον Ιμπραχίμ Καλίν, χωρίς ωστόσο να αποσπάσει θετική ανταπόκριση.
Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, την «κατανόηση» της τουρκικής πλευράς ζήτησε και ο εξ απορρήτων σύμβουλος του Ζελένσκι, Μιχαήλ Ποντόλιακ, ο οποίος συνδέεται άμεσα με τουρκικά συμφέροντα. Πρόσφατα απαθανατίστηκε σε… σέλφι με τον Τούρκο κατασκευαστή των φονικών drones «Mπαϊρακτάρ», εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη του για τη συνεισφορά της Τουρκίας στην ουκρανική αμυντική προσπάθεια.
Σχεδόν απίθανη η αναφορά στην Άγκυρα ως εισβολέα
Παρότι και ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ζητήσει από τον Ουκρανό πρόεδρο να είναι όσο πιο υποστηρικτικός γίνεται, παραμένει ασαφές αν ο τελευταίος θα κατονομάσει την Τουρκία ως εισβολέα ή θα μιλήσει αόριστα περί εισβολής και κατοχής.
Μόλις προχθές ο κ. Ζελένσκι, μιλώντας σε τουρκικό κανάλι, εξήρε τον ρόλο της γειτονικής χώρας, υποστηρίζοντας ότι προσφέρει σημαντική βοήθεια στην Ουκρανία και αποκάλυψε ότι πρωταγωνιστεί σε επιχείρηση εκκένωσης της Μαριούπολης από αμάχους διά θαλάσσης.
«Βασιζόμαστε στην πλήρη υποστήριξη της Τουρκίας. Εμπιστευόμαστε την τουρκική ηγεσία» είπε χαρακτηριστικά, γεγονός που δεν προδιαθέτει ότι θα την καταγγείλει από το βήμα της ελληνικής ή της κυπριακής Βουλής. Αν αυτό συμβεί, είναι βέβαιον ότι θα έχει πάρει τη σιωπηρή συγκατάθεση της Τουρκίας με τεράστια ανταλλάγματα που έκρυβε στη βαλίτσα της η κυρία Νούλαντ, όπως ενδεχομένως την άρση των κυρώσεων για τους S-400 και τη συμμετοχή της Τουρκίας στο ενεργειακό project για μεταφορά φυσικού αερίου από το Ισραήλ.
