Μπορεί η προσπάθεια εντοπισμού του βαθυσκάφους Titan και η επιχείρηση διάσωσης των πέντε επιβατών να κράτησε στο περιθώριο τα ζητήματα σχετικά με την κατασκευή και την ασφάλεια του σκάφους αλλά μόλις ανακοινώθηκε ο εντοπισμός των συντριμμιών του Titan άνοιξε ο ασκός του Αιόλου και κάθε ώρα που περνάει αποκαλύπτονται νέα στοιχεία που αφορούν το ζήτημα της ασφάλειας του σκάφους. Καθώς ξεδιπλώνονται τα στοιχεία αυτά αρχίζουν να δημιουργούν ένα σκηνικό που παραπέμπει στο σπουδαίο μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες «Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου».
Η πιστοποίηση
Ο συνιδρυτής της συνιδρυτής της OceanGate, Γκιγιέρμο Σόνλαϊν απορρίπτει την κριτική στην εταιρεία για τις προδιαγραφές ασφαλείας αλλά οι αναφορές του είναι γενικές και αόριστες στις καταγγελίες ειδικών και ατόμων που ταξίδεψαν με το Titan. Ο Σονλάιν λέει πώς όσοι ασκούν κριτική δεν γνωρίζουν πώς κατασκευάστηκε το Titan και δεν γνωρίζουν τα στοιχεία από τις δοκιμές του χωρίς ωστόσο να δίνει ο ίδιος κάποια σχετικά στοιχεία για να δείξει τις τεχνικές προδιαγραφές και το επίπεδο ασφαλείας του σκάφους.
Η κριτική και τα ερωτηματικά εστιάζονται στο γεγονός ότι η OceanGate δεν είχε δώσει το σκάφος σε κάποιον από τους διεθνώς αναγνωρισμένους οργανισμούς πιστοποίησης θαλάσσιων οχημάτων όπως η DNV-GL η στα αντίστοιχα τμήματα μεγάλων ασφαλιστικών εταιρειών που ειδικεύονται στη ναυτιλία όπως η Lloyd’s για να γίνουν οι σχετικοί έλεγχοι. Η απουσία κάποιας πιστοποίησης υποχρέωσε την εταιρεία να συντάξει ένα πολυσέλιδο νομικό έγγραφο το οποίο έπρεπε να υπογράψουν όσοι ήθελαν να ταξιδέψουν με το υποβρύχιο στο οποίο αναφέρεται σε κάποιο σημείο ότι το σκάφος δεν έχει πιστοποιηθεί και ότι αυτός που υπογράφει γνωρίζει αποδέχεται τους κινδύνους της εισόδου στο σκάφος, κίνδυνοι που περιλαμβάνουν κάποιο τραυματισμό ή ακόμη και την απώλεια της ζωής του.
Είναι επίσης ένα ερώτημα γιατί σε ένα έτσι και αλλιώς εξαιρετικά επικίνδυνο ταξίδι οι υποψήφιοι συμμετέχοντες σε αυτό αποδέχονταν να το πραγματοποιήσουν με ένα σκάφος που δεν είχε κάποια πιστοποίηση λειτουργίας και ασφαλείας. Ένα άλλο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι το γιατί επιτρέπεται να πραγματοποιούνται τέτοιου είδους αποστολές χωρίς πιστοποιημένα συστήματα και ίσως αυτό το μοιραίο για τους πέντε επιβάτες ταξίδι να είναι η αφορμή να αλλάξουν τα πρωτόκολλα, οι προδιαγραφές και η λήψη αδειών για τέτοιου είδους δραστηριότητες. Σύμφωνα πάντως με ειδικούς σε τέτοιου είδους ζητήματα παρά την υπογραφή του κειμένου οι συγγενείς των άτυχων επιβατών μπορούν να καταθέσουν μήνυση εναντίον της OceanGate διεκδικώντας καταδίκες ή/και αποζημιώσεις.
Οι μηνύσεις
Το 2018 η OceanGate απέλυσε τον υπεύθυνο ασφαλείας των αποστολών της Ντέιβιντ Λόκχριτζ καταθέτοντας παράλληλα και μήνυση εναντίον του ισχυριζόμενη ότι αποκάλυψε εσωτερικές εμπιστευτικές πληροφορίες της εταιρείας στην αμερικανική Υπηρεσία Υγείας και Εργασιακής Ασφάλειας. Ο Λοκχριτζ αντέδρασε καταθέτοντας και εκείνος μήνυση εναντίον της εταιρείας υποστηρίζοντας ότι η απόλυση και μήνυση εναντίον του έγιναν επειδή επεσήμανε στη διοίκηση της OceanGate το Titan έπρεπε να περάσει από συγκεκριμένους ελέγχους ασφαλείας γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα εκτίθενται σε μεγάλο κίνδυνο οι επιβάτες. Η αντιδικία λύθηκε εξωδικαστικά χωρίς να γίνουν γνωστές λεπτομέρειες του και η εταιρεία αποφάσισε να ολοκληρώσει την κατασκευή του Titan και να ξεκινήσει να οργανώνει ταξίδια με αυτό χωρίς να πάρει κάποια πιστοποίηση από κάποιο ανεξάρτητο οργανισμό. Ανάμεσα στις καταγγελίες του Λόκχριτζ ήταν πώς το βασικό παράθυρο του Titan ήταν κατασκευασμένο έτσι ώστε να αντέχει τις πιέσεις που ασκούνται σε αυτό σε βάθη μέχρι 1,300 μέτρα ενώ το σκάφος ταξίδευε σε τριπλάσιο βάθος. Αν αυτό ισχύει τότε το παράθυρο πρέπει να μπει στη λίστα των υποψηφίων αιτιών για το ατύχημα που κόστισε τη ζωή στους πέντε επιβάτες.
Τα συστήματα
Το σύστημα πλοήγησης του Titan βασιζόταν σε ένα τηλεχειριστήριο για το οποίο η εταιρεία επίσης δεν έδινε συγκεκριμένες πληροφορίες αλλά έμοιαζε πολύ με ένα παλιό μοντέλο τηλεχειριστηρίων για κονσόλες βιντεοπαιχνιδιών, το Logitech F710, το οποίο είχε πιθανώς τροποποιηθεί για να ελέγχει το βαθυσκάφος. Μάλιστα το συγκεκριμένο μοντέλο είχε διαπιστωθεί στη χρήση του στα videogames ότι εμφανίζει διαφόρων ειδών δυσλειτουργίες.
Ο γνωστός Αμερικανός δημοσιογράφος, παρουσιαστής τηλεοπτικών εκπομπών και συγγραφέας Ντέιβιντ Πογκ επιχείρησε να ταξιδέψει με το Titan αλλά η κατάδυση δεν πήγε καθόλου καλά και γρήγορα το σκάφος επέστρεψε στην επιφάνεια. Σύμφωνα με τον Πογκ το μοναδικό σύστημα επικοινωνίας, τουλάχιστον στο δικό του ταξίδι, ήταν μικρά γραπτά μηνύματα ανάμεσα στο βαθυσκάφος και το μητρικό πλοίο στην επιφάνεια και ότι δεν υπήρχε ούτε ραδιοεπικοινωνία, ούτε σύστημα GPS. Ο Πογκ παρακολούθησε από το κοντρόλ ρουμ μια άλλη κατάδυση του Titan στη διάρκεια της οποίας χάθηκε η επικοινωνίας με το σκάφος όταν αυτό βρισκόταν σε μεγάλο βάθος και υπήρξε σχετικός πανικός μέχρι να αποκατασταθεί η επικοινωνία που και πάλι γινόταν μόνο με μικρά γραπτά μηνύματα.
Ο Μπράιαν Γουίντ ήταν καμεραμάν στο ντοκιμαντέρ «Αποστολή στο Άγνωστο» του Discovery Channel και μπήκε στο Titan για μια δοκιμαστική κατάδυση πριν το ταξίδι που θα γινόταν η κινηματογράφηση. Σε αυτή την δοκιμαστική κατάδυση αν και δεν έφτασαν μέχρι το ναυάγιο το Τιτανικού ο Γουίντ αναφέρει πώς η όλη διαδρομή είχε πολλά προβλήματα στη κίνηση του σκάφους και την πλοήγηση με συνεχείς αναταράξεις γεγονός τον προβλημάτισε δεδομένου ότι σε δύο μήνες θα ξεκινούσαν τα επίσημα ταξίδια συμπεριλαμβανομένου εκείνου για το ντοκιμαντέρ που τελικά δεν έγινε.
Όσο περνούν οι ώρες κάνουν την εμφάνιση τους άτομα που έχουν ταξιδέψει με το Titan αναφέροντας διαφόρων ειδών προβλήματα τα περισσότερα εκ των οποίων επικεντρώνονται στα συστήματα επικοινωνίας. Ο Αμερικανός συγγραφέας και παραγωγός Μάικ Ρέις αναφέρει ότι στο δικό του ταξίδι με το Titan στον Τιτανικό υπήρχαν εξ΄αρχής προβλήματα επικοινωνίας με το μητρικό σκάφος και τελικά όταν το σκάφος ακούμπησε τον πυθμένα ακούστηκε ένας οξύς ήχος έσβησαν τα φώτα και όλα τα συστήματα του σκάφος και αυτό αναδύθηκε αυτόματα στην επιφάνεια. Παρά τη δυσάρεστη εμπειρία του ο Ρέις πραγματοποίησε και δεύτερο ταξίδι με το Titan το οποίο ήταν ακόμη πιο δύσκολο από το πρώτο και χαρακτήρισε την εμπειρία «σαν να οδηγάς μεθυσμένος ένα αυτοκίνητο μέσα στον ωκεανό»
Αν και όπως όλα δείχνουν υπήρξε έκρηξη στο σκάφος σε μεγάλο βάθος οπότε οι επιβάτες σκοτώθηκαν επιτόπου εντούτοις το σκάφος ήταν σχεδιασμένο έτσι ώστε μόλις οι επιβάτες εισέλθουν σε αυτό ο θάλαμος στον οποίο βρίσκονταν κλείδωνε εξωτερικά και έτσι σε περίπτωση κινδύνου οι επιβάτες δεν μπορούσαν αν χρειαζόταν να βγουν από αυτό. Αν και το σκάφος διέθετε επτά μηχανισμούς που το ανέβαζαν αυτόματα στην επιφάνεια σε περίπτωση κάποιας δυσλειτουργίας ή προβλήματος οι επιβάτες δεν μπορούσαν να βγουν από αυτό ή έστω να το ανοίξουν για να πάρουν αέρα και έτσι αν δεν τους έβρισκαν έγκαιρα θα κινδύνευαν από την απώλεια οξυγόνου. Το ζήτημα της αδυναμίας εξόδου από το σκάφος σε περίπτωση κινδύνου είχε επισημάνει και ο Γουίντ στην εμπειρία που είχε με το Titan.