Η επόμενη μέρα του Αλέξη Τσίπρα: κόμμα, ρίσκο ή σκηνοθετημένη επιστροφή;
Γράφει ο Κώστας Βαξεβάνης
Θα κάνει κόμμα ο Τσίπρας ή δεν θα κάνει; Και αν κάνει, τι κόμμα θα είναι; Θα μπορέσει να νικήσει τον Μητσοτάκη; Μήπως είναι ένα κόλπο του συστήματος για να δημιουργήσει ένα ασφαλές πολιτικό περιβάλλον χωρίς ρίσκο και περιπέτειες όπως το 2015;
Υπάρχει χρόνος για συμπεράσματα, αν και ο πρώην πρωθυπουργός δείχνει να βιάζεται περισσότερο απ’ όσο φαίνεται. Ας μην κάνουμε δίκη προθέσεων, λένε αρκετοί. Η διαδικασία που έχει επιλέξει είναι αντίστροφη. Παρέμεινε δύο χρόνια στον ΣΥΡΙΖΑ μετά την παραίτησή του, επέλεξε τη σιωπή, απουσίαζε από την πολιτική αντιπαράθεση, και προτίμησε ρόλο θεατή. Ακόμη και οι εμφανίσεις του, πλαισιώθηκαν από “ακαδημαϊκή αποστασιοποίηση” και επικοινωνιακή υπερβολή, όπως η προβολή της ομιλίας του στη Σορβόννη.
Δεν συμμετείχε στη Βουλή, δεν αντιστάθηκε στις αντιθεσμικές λειτουργίες που κατήγγειλε φεύγοντας και δεν αποποιήθηκε τα προνόμια του αξιώματός του.
Μετά από αυτή τη “γλυκιά απουσία”, ανακοίνωσε κόμμα, προκαλώντας προσμονή και σχολιασμό. Ο Τσίπρας έχει την πολυτέλεια να κρίνεται από την προσδοκία και όχι από πράξεις. Ας περιμένουμε λοιπόν.
Η παραίτησή του ακόμη και με καλές προθέσεις, είναι θεσμικό ατόπημα. Παρουσιάστηκε ως “ηρωική έξοδος” από μια “βουλή δημοκρατικά απογυμνωμένη”, αλλά υπονομεύει τον κοινοβουλευτισμό που υποτίθεται υπερασπίζεται.
Για να σκηνοθετήσει την αγανακτισμένη έξοδο, υιοθετεί μια αντιδημοκρατική θεωρία: ότι η μάχη για τη Δημοκρατία δεν δίνεται μέσα στο Κοινοβούλιο, αλλά εκτός αυτού. Μια πολιτικά σχιζοφρενική στάση, αφού ο ίδιος θα χρειαστεί ξανά τη Βουλή για να επανανομιμοποιήσει τον ρόλο του.
Θα επιστρέψει με νέο κόμμα στη Βουλή που απορρίπτει; Θα έχει τους ίδιους ανθρώπους που συνέβαλαν στα προβλήματα που καταγγέλλει;
Αν αποχωρούσε ειλικρινά, κανείς δεν θα τον κατηγορούσε. Όμως χρησιμοποιεί τη λαϊκή απέχθεια στα κόμματα για να κερδίσει έδαφος, αγγίζοντας επικίνδυνα τα όρια του λαϊκισμού με τον οποίο φλερτάρει η ακροδεξιά.
Η ιστορία της Δημοκρατίας όμως διδάσκει άλλα. Η ΕΔΑ, μέσα σε αντιδημοκρατικά καθεστώτα, έμεινε στη Βουλή και υπερασπίστηκε τη Δημοκρατία. Παρά φυλακίσεις, δολοφονίες, νοθείες, δεν εγκατέλειψε τον κοινοβουλευτισμό.
Από τον Μπελογιάννη ως τον Λαμπράκη, και από το “Σχέδιο Περικλής” ως την Αποστασία του 1965, η Αριστερά έδωσε μάχες μέσα στο Κοινοβούλιο, όχι απ’ έξω.
Τα “επικίνδυνα αδιέξοδα” και η “γενικευμένη διαφθορά” που επικαλείται ο Τσίπρας, δεν είναι καινούρια φαινόμενα. Το Κοινοβούλιο πάντα θα έχει αντιδημοκρατικά στοιχεία, αλλά δεν μπορεί να αυτοαναιρείται.
Ο Τσίπρας ίσως γνωρίζει ιστορία, αλλά θέλει να γράψει τη δική του. Επιλέγει όμως επικίνδυνο δρόμο. Η απαξίωση του Κοινοβουλευτισμού για να ενισχύσει τον μεσσιανικό του ρόλο, χαράζει δημαγωγική πορεία.
Λίγη προσοχή δεν βλάπτει.
ΥΓ1: Οι λόγοι που επικαλέστηκε υπήρχαν και πριν δύο χρόνια. Δεν έκανε καμία παρέμβαση για να αντιμετωπίσει την κατάσταση, ούτε για τα Τέμπη. Η παραίτηση είναι πολιτική στρατηγική ή πράξη συνείδησης;
ΥΓ2: Το έλλειμμα κοινοβουλευτισμού που καταγγέλλει, τον αφορά άμεσα. Υπήρξε πρωθυπουργός, πρόεδρος κόμματος, βουλευτής.