Ο Γιώργος Καρελιάς γράφει για την πορεία του ΠΑΣΟΚ και τη μετεξέλιξή του σε Κίνημα Αλλαγής, χαρακτηρίζοντάς το “μεσήλικα σε παρακμή”.
Διαβάστε το άρθρο του στο news247.gr:
Το ΠΑΣΟΚ συμπλήρωσε ήδη 47 χρόνια ζωής, έστω με άλλο όνομα(Κίνημα Αλλαγής). Αν ήταν άνθρωπος, θα λέγαμε ότι είναι μεσήλικας στην ακμή του: ώριμος, με πολλές εμπειρίες και με μέλλον μπροστά του. Συμβαίνει το ίδιο με το κόμμα που έχει αφήσει ανεξίτηλη την σφραγίδα του στην περίοδο της Μεταπολίτευσης; Μάλλον όχι. Ας δούμε ορισμένα δεδομένα.
Εδώ και μία δεκαετία το ΠΑΣΟΚ έχει πάψει να αποτελεί τον έναν από τους δύο πυλώνες του παραδοσιακού δικομματισμού, όπως τον γνωρίσαμε από το 1977 έως το 2009. Στις δίδυμες εκλογές του 2012 υπέστη το πρώτο σοκ, χάνοντας περισσότερη από τη μισή εκλογική του δύναμη. Ηταν απότοκο της απόφασης των ηγεσιών του αφενός να σηκώσει μόνο του το βάρος του πρώτου Μνημονίου(κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου, 2009) και αφετέρου να συγκυβερνήσει με τον παραδοσιακό αντίπαλό του, τη ΝΔ( Ευάγγελος Βενιζέλος στην κυβέρνηση Σαμαρά, 2012).
Το σοκ αυτό δεν κατάφερε να το ξεπεράσει ποτέ. Μάλιστα, στις πρώτες εκλογές του 2015 απειλήθηκε με κοινοβουλευτική εξαφάνιση(4,68%) και έκτοτε βολοδέρνει σε μονοψήφια ποσοστά.
Αυτές τις μέρες είναι στην επικαιρότητα οι εκλογές στην Γερμανία και προβάλλεται το γεγονός ότι ο νικητής, σοσιαλδημοκράτης Ολαφ Σολτς, ήταν υπουργός στην κυβέρνηση συνεργασίας με το Συντηρητικό κόμμα της Μέρκελ. Θεωρητικά αυτό το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι μια τελευταία ευκαιρία για το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ στην Ελλάδα, μπας και καταφέρει να ξεφύγει από τη μοίρα του μικρού κόμματος.
Όμως, βρίσκεται σήμερα εγκλωβισμένο στη μέγγενη του νέου δικομματισμού, που συγκροτείται από τη ΝΔ(σταθερός πόλος) και τον ΣΥΡΙΖΑ(νέος πόλος μετά το 2012). Τον Δεκέμβριο θα γίνουν εκλογές για την εκλογή νέας ηγεσίας του. Τι μπορεί να ελπίζει;
Και οι τέσσερις υποψήφιοι( Φώφη Γεννηματά, Νίκος Ανδρουλάκης, Ανδρέας Λοβέρδος και Χάρης Καστανίδης) προβάλλουν ως βασική επιδίωξή τους την αυτονομία του κόμματος. Ο κ. Λοβέρδος προβάλλει τον στόχο να διπλασιάσει το ποσοστό του, αλλά όλοι κατανοούν ότι πρόκειται για προπαγανδιστικό μαξιμαλισμό. Η κυρία Γεννηματά υπερασπίζεται την αύξηση των ποσοστών που πέτυχε(8% το 2019), αλλά οι εσωκομματικοί αντίπαλοι τής καταλογίζουν ότι έκτοτε το κόμμα παρουσιάζει μια (δημοσκοπική) στασιμότητα και μάλιστα την ώρα που και ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται καθηλωμένος. Ο κ. Ανδρουλάκης έχει το πλεονέκτημα της ηλικίας(νεότερος όλων) και ο κ. Καστανίδης, με μεγάλη διαδρομή στο κόμμα και στις κυβερνήσεις του, είναι ο παραδοσιακότερος εκφραστής των (παλαιών) αξιών του.
Τα όσα συνέβησαν στην τελευταία συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΙΝΑΛ(μόνο οι χειροδικίες έλειψαν) καταδεικνύουν τόσο τη λειτουργία διαβρωτικών μηχανισμών όσο και, κυρίως, την έλλειψη συνοχής και αλληλεγγύης μεταξύ των ηγετικών στελεχών του. Η συμμετοχή στην ψηφοφορία του Δεκεμβρίου θα δείξει αν υπάρχει ακόμα ενδιαφέρον από τους, έστω λίγους πια, ψηφοφόρους του να το «ζωντανέψουν», με την ευκαιρία της εκλογής ηγεσίας ή αν η απογοήτευση έχει κυριαρχήσει. Αλλωστε, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι την επομένη της εκλογής θα πορευθούν όλοι μαζί.
Παρόλα αυτά, το κόμμα αυτό μπορεί να κληθεί να παίξει σημαντικό ρόλο μετά τις επόμενες εκλογές, αφού η απλή αναλογική ευνοεί τις κυβερνήσεις συνεργασίας. Η νέα ηγεσία του, όμως, θα έχει ένα βουνό να ανεβεί, καθώς θα πιέζεται από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θέλει κυβέρνηση συνεργασίας και θα επιδιώξει δεύτερες εκλογές, με στόχο την αυτοδυναμία. Για να το πετύχει αυτό θα χρειαστεί ψηφοφόρους από τα αριστερά του, δηλαδή από όσους θα έχουν επιλέξει την πρώτη φορά το Κίνημα Αλλαγής. Εξ αντικειμένου η ΝΔ (θα)αποτελεί αντίπαλο για το ΚΙΝΑΛ.
Ο Αλέξης Τσίπρας έχει διακηρύξει ότι θα επιδιώξει κυβέρνηση συνεργασίας μετά τις πρώτες εκλογές και, φυσικά, το ΚΙΝΑΛ θα είναι ο πρώτος πολιτικός χώρος στον οποίο θα απευθυνθεί. Αν τα «κουκιά» βγαίνουν, η ηγεσία του ΚΙΝΑΛ θα βρεθεί σε δύσκολη θέση. Αν απορρίψει την πρόταση Τσίπρα, θα είναι σαν να πριμοδοτεί την επιδίωξη Μητσοτάκη για αυτοδυναμία σε δεύτερες εκλογές. Αν δεχθεί την πρόταση Τσίπρα, πιθανώς θα έχει εσωτερικές αναταράξεις, δεδομένου ότι μεγάλο μέρος του στελεχικού δυναμικού του ΚΙΝΑΛ(σίγουρα, πάντως, όσοι ακολουθούν τον κ. Λοβέρδο) θεωρεί τον ΣΥΡΙΖΑ μεγαλύτερο εχθρό του από τη ΝΔ. Σε κάθε περίπτωση, ο «φόβος του 2012», όταν η συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση Σαμαρά το κατέστρεψε εκλογικά, μπορεί να οδηγήσει τη νέα ηγεσία του να επιλέξει την «ουδετερότητα», δηλαδή να μη συμμετάσχει σε καμιά κυβέρνηση συνεργασίας.
Οι εκτιμήσεις αυτές είναι, ασφαλώς, πρόωρες. Σε κάθε περίπτωση, οι ψηφοφόροι θα καθορίσουν τις εξελίξεις. Αυτοί θα κρίνουν αν θέλουν να συνεχίσουν να τους κυβερνούν αυτοδύναμες κυβερνήσεις, οπότε θα ενισχύσουν το δίπολο ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ ή αν είναι καιρός για κυβερνήσεις συνεργασίας, οπότε μπορεί να δούμε και εδώ κάποια παραλλαγή του γερμανικού αποτελέσματος.
Για το διάδοχο κόμμα του άλλοτε κραταιού ΠΑΣΟΚ, όλα είναι δύσκολα. Η αβεβαιότητα κυριαρχεί και είναι πολύ αμφίβολο αν η εκλογή νέας ηγεσίας θα αλλάξει κάτι προς το καλύτερο. Και, όπως έχει γράψει ο Σκωτσέζος ποιητής Ρόμπερτ Μπερνς, «η αβεβαιότητα είναι χειρότερη από την απογοήτευση»…
