Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλει βαρύ πρόστιμο στην πλατφόρμα του Ίλον Μασκ για σοβαρές παραβιάσεις διαφάνειας – Η αντίδραση του δισεκατομμυριούχου εξελίσσεται σε ανοιχτή σύγκρουση με θεσμούς και κυβερνήσεις
Ο Ίλον Μασκ εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά την απόφαση να επιβληθεί πρόστιμο 120 εκατομμυρίων ευρώ στο X για παραβίαση θεσμοθετημένων κανόνων διαφάνειας. Η κίνησή του, όμως, δεν περιορίστηκε σε αντικειμενική κριτική· μετατράπηκε σε δημόσια καταγγελία συνοδευόμενη από απειλές. Ο ίδιος έγραψε στο X ότι το πρόστιμο επιβλήθηκε «όχι μόνο στην πλατφόρμα αλλά και προσωπικά σε εμένα», χαρακτηρίζοντας την απόφαση «τρελή» και «ακόμη πιο παράλογη». Υπονόησε μάλιστα πως η απάντησή του «θα αφορά και τα άτομα που έλαβαν την απόφαση», χωρίς να διευκρινίσει το εύρος ή τη φύση των αντιποίνων. Η στάση αυτή μετατρέπει μια κανονιστική διαδικασία σε πολιτική σύγκρουση υψηλής έντασης, με απρόβλεπτες συνέπειες.
Γιατί επιβλήθηκε το πρόστιμο – τα σημεία παραβίασης που ενόχλησαν τις ευρωπαϊκές αρχές
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αξιολόγησε ότι το X παραβίασε καίριες υποχρεώσεις διαφάνειας. Μεταξύ αυτών, η παραπλανητική πρακτική του μπλε σήματος, που αλλοίωσε την αξιοπιστία ταυτοποίησης χρηστών, η ανεπαρκής διαφάνεια στη λειτουργία του αποθετηρίου διαφημίσεων, αλλά και η άρνηση της εταιρείας να προσφέρει πλήρη πρόσβαση σε δημόσια δεδομένα για ερευνητές, όπως επιβάλλει η νομοθεσία. Τα ευρήματα αυτά οδήγησαν σε βαρύτατη κύρωση, η οποία στοχεύει να επιβάλει στην εταιρεία συμμόρφωση με το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο. Η ένταση, όμως, που προκάλεσε η αντίδραση Μασκ εκτόξευσε το ζήτημα σε εντελώς άλλο επίπεδο – από τεχνολογικό και κανονιστικό, σε διπλωματικό και γεωπολιτικό.
Η Ουάσιγκτον αντεπιτίθεται: Αμερικανοί αξιωματούχοι κατηγορούν την ΕΕ για επίθεση στην ελευθερία του λόγου
Το πρόστιμο προκάλεσε άμεσες αντιδράσεις στις ΗΠΑ. Ανώτατοι αξιωματούχοι έσπευσαν να αναγνώσουν την ευρωπαϊκή απόφαση όχι ως εφαρμογή του νόμου, αλλά ως πολιτική κίνηση κατά αμερικανικών εταιρειών. Ο αντιπρόεδρος Τζει Ντι Βανς κατηγόρησε την ΕΕ ότι «θα έπρεπε να υπερασπίζεται την ελευθερία του λόγου αντί να επιτίθεται σε αμερικανικές επιχειρήσεις για ανοησίες». Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο μίλησε για «επίθεση στον αμερικανικό λαό από ξένες κυβερνήσεις», επιλέγοντας να περιγράψει την ενέργεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως στρατηγική εχθρική πράξη. Οι τοποθετήσεις αυτές σηματοδοτούν ότι το θέμα έχει λάβει διαστάσεις διατλαντικής αντιπαράθεσης.
Το πρόστιμο που μετατρέπεται σε γεωπολιτικό ζήτημα
Ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικεντρώνεται στις νομικές παραβιάσεις, η αντίδραση Μασκ και η πολιτικοποίηση του ζητήματος από Αμερικανούς αξιωματούχους έχουν επιφέρει μια ακραία πόλωση. Ο Μασκ δεν περιέγραψε σε ποια πρόσωπα σκοπεύει να απαντήσει ούτε με ποια μέσα. Ωστόσο, το γεγονός ότι στρέφεται προσωπικά κατά ευρωπαίων αξιωματούχων είναι πρωτοφανές για ιδιοκτήτη τεχνολογικής πλατφόρμας και δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο. Παράλληλα, ο δημόσιος λόγος περί «επίθεσης στον αμερικανικό λαό» και «αντιποίνων» μετατοπίζει το ζήτημα από το πεδίο της κανονιστικής συμμόρφωσης στο πεδίο μιας ευρύτερης ψηφιακής κυριαρχίας, όπου εταιρείες και κράτη αλληλεπιδρούν σαν ισότιμοι γεωπολιτικοί δρώντες.
Η σύγκρουση μόλις άρχισε – και το 2025 διαμορφώνεται ως καθοριστικό έτος για τις σχέσεις Big Tech–ΕΕ
Το πρόστιμο των 120 εκατομμυρίων ευρώ δεν αποτελεί απλώς μια νομική κύρωση. Αποτελεί την πρώτη πράξη μιας αντιπαράθεσης που απειλεί να ανατρέψει το ισοζύγιο ισχύος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κολοσσών της αμερικανικής τεχνολογίας. Ο Μασκ, επιλέγοντας να απαντήσει με πολιτικού τύπου επιθετικότητα, έχει μετατρέψει το ζήτημα σε δοκιμασία αντοχής για τις ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές. Ταυτόχρονα, η στάση της Ουάσιγκτον προμηνύει ότι η υπόθεση δεν θα μείνει σε τεχνικό επίπεδο.
Όλα δείχνουν ότι η σύγκρουση X–ΕΕ μπορεί να εξελιχθεί σε μετωπική αναμέτρηση για το μέλλον της ψηφιακής διακυβέρνησης, της διαφάνειας και της ελευθερίας του λόγου, με πρωταγωνιστή έναν από τους πιο απρόβλεπτους επιχειρηματίες του πλανήτη.
