Το δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα» της προηγούμενης Κυριακής το οποίο αποκάλυπτε ότι υπήρξε μοντάζ στα ηχητικά που εμφανίστηκαν ως συνομιλίες πριν από το εγκληματικό δυστύχημα στα Τέμπη πυροδότησε την πιο σοβαρή κρίση στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Δύο κυβερνητικά στελέχη και έμπιστοι του πρωθυπουργού, ο Σταύρος Παπασταύρου και ο Γιάννης Μπρατάκος, αναγκάστηκαν να παραιτηθούν για την επίσκεψή τους στο σπίτι του επιχειρηματία και ιδιοκτήτη της εφημερίδας Βαγγέλη Μαρινάκη. Η παραίτηση κάνει ακόμη πιο δύσκολα τα πράγματα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αφού αποδεικνύεται ότι και οι δύο ήταν απεσταλμένοι του προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι η εφημερίδα τού επιχειρηματία θα σταματήσει τη συγκρουσιακή τακτική με την κυβέρνηση.
Οσα έχουν συμβεί παρασκηνιακά και δημοσιεύει το Documento αποκαλύπτουν ακόμη μια παραθεσμική αντίληψη που έχει για την εξουσία ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Θεωρητικά η αντιπαράθεση του Βαγγ. Μαρινάκη με τον Κυρ. Μητσοτάκη δηλώνει πόσο εύθραυστη είναι η εξουσία του δεύτερου, από τη στιγμή που όσοι τον στήριξαν αίρουν την εμπιστοσύνη τους στη διακυβέρνησή του. Θα μπορούσε δηλαδή να εκληφθεί ως σύγκρουση συμφερόντων και παιχνίδι εξουσίας και μάλιστα πάνω από πτώματα.
Στο πρακτικό της όμως τμήμα, μια εφημερίδα δημοσίευσε ένα εμπεριστατωμένο ρεπορτάζ, για το οποίο ο πρωθυπουργός προχώρησε στη γνωστή τακτική της απαξίωσης και των επιθέσεων εναντίον της, όπως κάνει χρόνια με το Documento. Η αλαζονική αυτή συμπεριφορά πυροδότησε αρχικώς διαδικασία ανακοινώσεων και στη συνέχεια ένα εντυπωσιακό παρασκήνιο. Ο Μητσοτάκης εγκατέλειψε τους λεονταρισμούς και προσέτρεξε δι’ αντιπροσώπων ικέτης στο σπίτι του επιχειρηματία για να εξασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει «αντιπολιτευτική» συνέχεια.
Ο πρωθυπουργός ενημερώθηκε για το δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα» το προηγούμενο Σάββατο, ενώ βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στον Καναδά. Αρχικώς του μετέφεραν ότι υπήρχε «επίθεση από τον Μαρινάκη στην κυβέρνηση» και έπρεπε να αποφασίσουν πώς θα αντιδράσουν. Ο Μητσοτάκης είχε τηλεφωνικές επαφές με διάφορα πρόσωπα εμπιστοσύνης για να μάθει την άποψή τους για την κατάσταση. Αξιολογώντας ότι το δημοσίευμα μπορεί να αποτελεί μήνυμα για όσα θα ακολουθήσουν, συγκάλεσε τηλεδιάσκεψη για να ακούσει τους συμβούλους του και να πάρει αποφάσεις.
Οι δύο γραμμές και η σκληρή δοκιμή
Το πρωί της περασμένης Κυριακής η ΝΔ με ανακοίνωσή της απαντά απαξιωτικά για το δημοσίευμα του «Βήματος», αλλά μάλλον συντηρητικά. Κατηγορεί την εφημερίδα ότι παραπλανά, γράφοντας συγκεκριμένα: «Η τακτική των παραπλανητικών τίτλων για δημιουργία εντυπώσεων είναι άκρως επικίνδυνη, όταν δε τη χρησιμοποιούν κάποιοι στις πλάτες πονεμένων ανθρώπων καταντά άθλια». Ομως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης επιτίθεται μιλώντας για δηλητηριώδεις φήμες και θεωρίες συνωμοσίας, τις οποίες αποδίδει στην εφημερίδα. Μετά την ανακοίνωση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Νίκου Ανδρουλάκη ότι θα καταθέσει πρόταση δυσπιστίας στην κυβέρνηση ο Παύλ. Μαρινάκης επανέρχεται μιλώντας για «οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα που επιδιώκουν να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση». Είναι προφανές ότι κάτι έχει μεσολαβήσει. Η Alter Ego του Βαγγ. Μαρινάκη απάντησε με μια πολύ σκληρή ανακοίνωση αναφέροντας ότι η κυβέρνηση λειτουργεί με μεθόδους «επιτελικού παρακράτους» και καταλήγοντας με αιχμές για την προσπάθεια που κάνει ο Μητσοτάκης να ελέγξει τη δημοσιογραφία: «Τα Μέσα ενημέρωσης της Alter Ego Media, θα συνεχίσουν με επιμονή, υπομονή, και επαγγελματική επάρκεια να λειτουργούν σε αμιγώς δεοντολογικό πλαίσιο, κόντρα στις κυβερνητικές πρακτικές που οδήγησαν τη χώρα στην 107η θέση παγκοσμίως, από άποψη ελευθεριών του Τύπου». Ο πόλεμος έχει ξεκινήσει.
Στις επαφές που είχε το Σαββατοκύριακο ο Κυρ. Μητσοτάκης φαίνεται ότι υιοθέτησε το σενάριο πως ο Βαγγ. Μαρινάκης έχει αποφασίσει να τον «τελειώσει» χρησιμοποιώντας τα μέσα ενημέρωσης που διαθέτει αλλά και τον Ανδρουλάκη «ως υποχείριο». Καθοριστική ωστόσο για όσα ακολούθησαν ήταν μια τηλεδιάσκεψη με τους παράγοντες του Μαξίμου και τον Μητσοτάκη από τον Καναδά.
Τρεις στενοί συνεργάτες του Μητσοτάκη, ο Γιώργος Γεραπετρίτης, ο Στ. Παπασταύρου και ο Γ. Μπρατάκος, εξέφρασαν την άποψη ότι έπρεπε να υπάρξει αποκλιμάκωση και να μη δημιουργήσουν οι ίδιοι κρίση με μια σύγκρουση με τον Βαγγ. Μαρινάκη. Από την άλλη πλευρά, ο Ακης Σκέρτσος, η διευθύντρια επικοινωνίας του πρωθυπουργού Κύρα Κάπη, ο Παύλ. Μαρινάκης, οι δημοσιογράφοι του Μαξίμου Γιάννης Βλαστάρης και Δημήτρης Τσιόδρας επέμεναν, σε διαφορετικό βαθμό ο καθένας, ότι έπρεπε να υπάρξει επιθετική αντιμετώπιση και επίδειξη δύναμης.
Ο Μητσοτάκης παρότι εξέφρασε την άποψη «ή τον τελειώνουμε ή μας τελειώνει», δέχτηκε ότι έπρεπε να γίνει μια προσπάθεια από τον Στ. Παπασταύρου και τον Γ. Μπρατάκο να κάνουν μια απευθείας επαφή με τον Βαγγ. Μαρινάκη.
Η επίσκεψη στη βίλα Μαρινάκη
Παπασταύρου και Μπρατάκος τηλεφώνησαν στον Βαγγ. Μαρινάκη και τον ενημέρωσαν ότι ήθελαν να τον δουν. Ο επιχειρηματίας, ο οποίος είχε επισκέψεις στο σπίτι του, τους ζήτησε να πάνε στη βίλα του στο Ψυχικό. Αργά το απόγευμα πραγματοποίησαν την επίσκεψη του «σασμού». Οταν έφτασαν στο σπίτι του Μαρινάκη δεν τον συνάντησαν κατ’ ιδίαν. Στον χώρο του άπλετου σαλονιού με τους μεγάλους καναπέδες και τους εντυπωσιακά μεγάλους πίνακες βρίσκονταν δύο επιχειρηματίες-φίλοι του Μαρινάκη αλλά και τρεις άνθρωποι που σχετίζονται με τα μέσα ενημέρωσης: ο Διονύσης Παναγιωτάκης, επιχειρηματίας στα ΜΜΕ, ο Τάσος Μπούρας που σχετίζεται με το κανάλι One και ο Χρήστος Ράπτης, διευθυντής του σάιτ iefimerida.
Οι δύο απεσταλμένοι του Μητσοτάκη μίλησαν ανοιχτά μπροστά στους άλλους καλεσμένους, τους οποίους άλλωστε κατά βάση τούς γνώριζαν και τους θεωρούσαν συνοδοιπόρους.
Ο Βαγγ. Μαρινάκης υπεραμύνθηκε όσων έγραψε το «Βήμα», λέγοντας ότι πρωτίστως ήταν αληθινά, ενώ δεν αφορούσαν άμεσα την κυβέρνηση, αλλά ο Μητσοτάκης «έχει τη μύγα και μυγιάζεται». Οι απεσταλμένοι του πρωθυπουργού τού γνωστοποίησαν ότι ο Μητσοτάκης ήταν θυμωμένος και υπήρχε σοβαρό ενδεχόμενο να ξεκινήσει ένας πόλεμος που δεν θα συνέφερε κανέναν, αφήνοντας υπονοούμενα για υποθέσεις που θα μπορούσαν να ανοίξουν και να δημιουργήσουν αδιέξοδα.
Αυτό που εξόργισε τον Βαγγ. Μαρινάκη ήταν το αίτημα που μετέφεραν εκ μέρους του Μητσοτάκη (σύμφωνα με άλλη πηγή, αυτό δεν έγινε εκείνη την ημέρα αλλά την επόμενη) να βγάλει το «Βήμα» ανακοίνωση με την οποία θα ζητούσε συγγνώμη για όσα έγραψε προκειμένου να αποκατασταθεί η εικόνα του πρωθυπουργού.
Παρότι το κλίμα κατά τη συνάντηση με τον Παπασταύρου και τον Μπρατάκο ήταν φιλικό, δεν μπόρεσε να αποσοβηθεί η κρίση, αφού ουσιαστικά δεν εξέφραζαν τον εαυτό τους αλλά τις απαιτήσεις του πρωθυπουργού.
Η διαμεσολάβηση Μαρέβας και ο Αδωνης
Η αποστολή του Παπασταύρου και του Μπρατάκου δεν ήταν η μοναδική προσπάθεια διαμεσολάβησης. Στελέχη της ΝΔ που είχαν προσωπική σχέση με τον Βαγγ. Μαρινάκη επιχείρησαν να πετύχουν κάποιο συμβιβασμό, δημιουργώντας ωστόσο τη βεβαιότητα προς την άλλη πλευρά ότι ο Μητσοτάκης είναι σε δύσκολη θέση και φοβάται.
Στην κορύφωση της κρίσης η Μαρέβα Γκραμπόφσκι, η οποία είναι φίλη του Βαγγ. Μαρινάκη πολλά χρόνια, επιχείρησε να παίξει αποφασιστικό ρόλο για να τελειώσει η αντιπαράθεση. Σύμφωνα με πληροφορίες, η σύζυγος του πρωθυπουργού διέπραξε το ατόπημα να καλέσει τον πρώην φίλο της, τον οποίο μάλιστα θέλησε να επιπλήξει για όσα έγραφε το «Βήμα» και γιατί «δεν είχε την ευαισθησία να ενημερώσει για το τι θα κάνει». Η συζήτηση με τον επιχειρηματία φαίνεται ότι δεν είχε τίποτε στο κλίμα της παλιάς καλής φιλίας και έκανε τα πράγματα ακόμη χειρότερα.
Ανταλλαγή μηνυμάτων υπήρξε και με τον Αδωνη Γεωργιάδη, ο οποίος ήταν από τους πρώτους μαζί με τον Μάκη Βορίδη που βγήκαν να υπερασπιστούν τον Μητσοτάκη μιλώντας για ψέματα του «Βήματος». Ενοχλημένος ο Βαγγ. Μαρινάκης, του έστειλε μηνύματα στα οποία του θύμιζε πόσο έχει ευεργετηθεί από το συγκρότημα και τον ίδιο. Μηνύματα από τον Βαγγ. Μαρινάκη, αλλά μέσω τρίτου, πήρε και ο Μ. Βορίδης. Ο Βαγγ. Μαρινάκης διαδίδει παντού ότι ο Μητσοτάκης στάθηκε ανάξιος σε σχέση με την προσωπική τους σχέση.
Η τακτική του θύματος και στο βάθος εκβιασμοί
Λίγο προτού μιλήσει ο Κυρ. Μητσοτάκης στη Βουλή για να αντιμετωπίσει την πρόταση δυσπιστίας ζήτησε τις παραιτήσεις των Στ. Παπασταύρου και Γ. Μπρατάκου. Ενώ η κυβέρνηση υποστήριζε επισήμως ότι οι δύο βρέθηκαν σε δικαιολογημένη από κάθε άποψη κοινωνική επίσκεψη στο σπίτι του Βαγγ. Μαρινάκη, το επιχείρημα άλλαξε άρδην ώστε να πάει ο Μητσοτάκης στη Βουλή χωρίς την ανάγκη να απολογηθεί για το θέμα. Η ανακοίνωση αναστάτωσε τα στελέχη της ΝΔ, τα οποία γνώριζαν ότι όλα ήταν καλά και επιχειρηματολογούσαν γι’ αυτό. Μάλιστα ο Παπασταύρου μίλησε με την ιδιότητά του ως υπουργού Επικρατείας στο πρώτο συνέδριο του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων λίγες μόλις ώρες προτού μάθει ότι «παραιτείται».
Η αποπομπή των δύο έμπιστων προσώπων του Μητσοτάκη δημιούργησε αλγεινή εντύπωση και σχόλια στη ΝΔ για τον «άφιλο και κυνικό» πρωθυπουργό που αποκεφάλισε αυτούς που ο ίδιος έστειλε ως αγγελιοφόρους στον Βαγγ. Μαρινάκη.
Την προσπάθεια που έγινε για να εμφανιστούν οι δύο ως πρόσωπα που «έδωσαν λάθος μήνυμα» κονιορτοποίησε το σάιτ του ομίλου Μαρινάκη in.gr, που αποκάλυψε ότι Μπρατάκος και Παπασταύρου πήγαν ως αγγελιοφόροι του Κυρ. Μητσοτάκη. Γράφει το in.gr: «Δεν είναι τυχαίο, ότι όλη αυτή η στάση του πρωθυπουργού προκαλεί μια ανησυχία ακόμη και στο εσωτερικό της ίδιας της κυβέρνησης, που έκπληκτη είδε, ανάμεσα σε όλα τα άλλα, την αποπομπή από την κυβέρνηση δύο υπουργών επειδή πήγαν σε κοινωνική εκδήλωση προφανώς σε γνώση του πρωθυπουργού και σε συνεννόηση μαζί του, αποπομπή που δεν τήρησε τον κανόνα “δεν πυροβολούμε τον αγγελιοφόρο”».
Το Documento σαν κερασάκι στην τούρτα
Στη σύσκεψη που έγινε μετά την επιστροφή του Μητσοτάκη από τον Καναδά προκειμένου να οργανωθεί η παρουσία του στη Βουλή οι παριστάμενοι βρέθηκαν μπροστά σε μια έκπληξη. Προκειμένου ο Μητσοτάκης να κατηγορήσει τον Βαγγ. Μαρινάκη για αχαριστία έπλεξε το εγκώμιο του Documento, το οποίο, όπως χαρακτηριστικά είπε, παρότι είναι ο βασικός αντίπαλός του, σέβεται τη δεοντολογία και πάντα, όποια κι αν είναι τα δημοσιεύματά του, ζητά τη θέση όποιου αναφέρει στα δημοσιεύματα. Κατά τον Μητσοτάκη, έπρεπε να επιμείνουν ότι αυτό δεν το έκανε το «Βήμα» χρησιμοποιώντας το επιχείρημα περί «δεοντολογίας του Documento».
Το πρωί της Πέμπτης ο Μ. Βορίδης βγήκε με τα επιχειρήματα περί τήρησης των αρχών δεοντολογίας από το Documento (σε αντίθεση πάντα με το «Βήμα»), ενώ το βράδυ όλη η Ελλάδα παρακολούθησε τον ίδιο τον Μητσοτάκη να πλέκει το εγκώμιο της εφημερίδας μας μέσα στη Βουλή για να δείξει πόσο κακός είναι ο… Βαγγ. Μαρινάκης. Φυσικά ο πρωθυπουργός δεν απάντησε γιατί ενώ το Documento είναι εφημερίδα που τηρεί ηθικούς κανόνες, αυτός δεν τηρεί κανέναν απέναντί της και επιχειρεί επί χρόνια να την εξοντώσει. Προφανώς ο Μητσοτάκης είτε είναι σε απόγνωση είτε έχει μεταμεληθεί, οπότε περιμένουμε τη συγγνώμη του.
Μπερλου-σκόνη και θρύψαλα
Στη Βουλή ο Μητσοτάκης χρησιμοποίησε δύο γνωστά επικοινωνιακά τερτίπια χωρίς αποτέλεσμα. Επιχείρησε, αντί να απαντήσει επί όσων γράφει το «Βήμα» και τον κατηγορεί η αντιπολίτευση, να εμφανιστεί ως θύμα οικονομικών συμφερόντων και δυνάμεων που θέλουν να ρίξουν την κυβέρνηση. Δεν κατονόμασε όμως τα συμφέροντα και φυσικά δεν τόλμησε να εκφέρει το όνομα του Βαγγ. Μαρινάκη, όσο κι αν τον φωτογράφισε. Το εντυπωσιακό είναι ότι για να γίνει πιστευτή η απειλή εμφάνισε τον επιχειρηματία ως επίδοξο αρχηγό κόμματος που έχει βλέψεις και γι’ αυτό επιχειρεί μεθοδεύσεις εναντίον του. Αναφέρθηκε μάλιστα στο προηγούμενο του Μπερλουσκόνι, τον οποίο κατά τις περιγραφές του προσπαθεί να μιμηθεί ο Ελληνας επιχειρηματίας, ώστε να προξενήσει (κατά τις οδηγίες των πολιτικών συμβούλων του) αρνητική ταύτιση και εχθρότητα. Οπως σημειώνει όμως έμπειρος δημοσιογράφος: «Πήγε να τον εμφανίσει Μπερλουσκόνι, αλλά κατάφερε κοινοβουλευτικά το Μπερλου-σκόνη και θρύψαλα για τον ίδιο».
Ο Μητσοτάκης βγήκε από την εν λόγω σύγκρουση με πολλά προβλήματα, τα οποία δεν του προξένησε ο Βαγγ. Μαρινάκης αλλά η ιδιοκτησιακή του αντίληψη για την εξουσία, η δυσανεξία στην κριτική και η επιμονή στον καθεστωτισμό που αντιλαμβάνεται τα μέσα ενημέρωσης ως πολιτικές αποικίες του. Αυτήν τη φορά δεν έχει απέναντι το Documento αλλά αυτούς που τον στήριξαν και φυσικά έναν ισχυρό επιχειρηματία.
Η αντιμετώπιση που έχει ο Μητσοτάκης και από άλλα συστημικά Μέσα δηλώνει ότι έχουν δρομολογηθεί εξελίξεις σε εσωκομματικό επίπεδο. Η μιντιακή εγκατάλειψή του και από τον όμιλο Βαρδινογιάννη, σύμφωνα με εκτιμήσεις, σχετίζεται με την απόφαση να τελειώνουν μαζί του προτάσσοντας μια διάδοχη κατάσταση όπως τον Νίκο Δένδια. Η ίδια κινητικότητα υπάρχει και σε άλλους επιχειρηματικούς κύκλους.
Το ανησυχητικό είναι ότι στην κουλτούρα και στον πολιτισμό του Κυρ. Μητσοτάκη δεν υπάρχουν θεσμικές λύσεις αλλά παραθεσμικές επιλογές. Υπάρχουν πληροφορίες ότι αναζητείται τρόπος για να κρατηθεί σε ομηρία τόσο ο Βαγγ. Μαρινάκης όσο και όποιος άλλος… χάσει την εμπιστοσύνη του προς τον πρωθυπουργό μέσα από δικογραφίες και ποινικές εκκρεμότητες.
