Ο διευθυντής της Opinion Poll, Ζαχαρίας Ζούπης, μιλά σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Financial Report και στον Μάριο Αϋφαντή για τη διαμόρφωση του νέου πολιτικού σκηνικού μετά και την εκλογή του Κασσελάκη στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, για την ακρίβεια, η οποία στις δημοσκοπήσεις είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα, για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας και την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμιδας και εάν επηρεάζουν την κοινή γνώμη, για τις ευρωεκλογές και το μεταναστευτικό και απαντά γιατί αντέχει η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Νο 1 πρόβλημα η ακρίβεια
Ερ. Παρατηρούμε στην τελευταία δημοσκόπηση της Opinion Poll πως η ακρίβεια παραμένει, με μεγάλο ποσοστό (61%) νούμερο ένα πρόβλημα για τους πολίτες και στη δεύτερη θέση έρχεται η οικονομία (38%). Υπάρχουν περισσότερα στοιχεία για τις ανησυχίες των πολιτών πάνω στα θέματα της οικονομίας;
Απ. «Η ακρίβεια είναι ένα οξυμένο πρόβλημα και αναδεικνύεται πρώτο με τεράστια ποσοστά της τάξης του 61% ανάμεσα στα προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες. Δεν πρέπει να υποτιμάται η διάσταση ότι μιλάμε πια για παρατεταμένο φαινόμενο ανόδου των τιμών, που δημιουργεί προβλήματα όχι μόνο στις πιο ευπαθείς οικονομικά ομάδες, αλλά στην μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού. Η Κυβέρνηση οφείλει να επιστρατεύσει το σύνολο των αναγκαίων μέτρων για να τιθασεύσει την ακρίβεια, γιατί θα θολώσει το δυνατό της χαρτί που ήταν η διαχείριση της οικονομίας».
Ερ. Είναι η οικονομία -και η τσέπη του- το βασικό κριτήριο με το οποίο επιλέγει τι θα ψηφίσει ο Έλληνας;
Απ. «Την εκλογική συμπεριφορά μπορεί να διαμορφώνουν πολλοί παράγοντες όπως και η παραβατικότητα, η κατάσταση στο ΕΣΥ κ.ά. Ωστόσο, η οικονομική κατάσταση του πολίτη και των νοικοκυριών πάντα και διαχρονικά παίζουν καταλυτικό ρόλο, καθορίζουν τα πάντα.»
Ερ. Όσον αφορά το νέο φορολογικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης για τους ελεύθερους επαγγελματίες, το 42% φαίνεται να συμφωνεί. Το ποσοστό αυτό αφορά σε ερωτηθέντες που είναι ελεύθεροι επαγγελματίες; Υπάρχουν ποιοτικά στοιχεία που αφορούν σε εισοδηματικά κριτήρια των ερωτηθέντων;
Απ. «Στην τελευταία έρευνα της OPINION POLL το 42,7% της κοινής γνώμης τάσσονταν υπέρ των φορολογικών μέτρων της Κυβέρνησης και το 46,1% κατά. Τα ποσοστά αυτά δεν είναι τα ίδια στις κοινωνικές και επαγγελματικές κατηγορίες. Για παράδειγμα οι μισθωτοί του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα όπως και οι συνταξιούχοι τάσσονται υπέρ των φορολογικών μέτρων με ποσοστά πάνω από 50%. Αντίθετα, στους ελεύθερους επαγγελματίες βρίσκουμε το 67,7% να τάσσονται κατά των φορολογικών μέτρων και μόλις το 28,3% υπέρ. Αντίστοιχη στάση τηρούν και οι επιχειρηματίες διαφόρων επιπέδων.»
Ερ. Τι γνώμη έχουν οι πολίτες σχετικά με την εικόνα της οικονομικής ανάπτυξης της χώρα, στην οποία η κυβέρνηση εστιάζει; Δεδομένου ότι δεν αποτυπώνεται κάποια ιδιαίτερη αύξηση των εισοδημάτων τους και τους πλήττει και η ακρίβεια.
Απ. «Τα θέματα Οικονομίας και Ανάπτυξης εμφανίζονται στη δεύτερη θέση των προβλημάτων που ιεραρχούν ως πιο σοβαρά οι πολίτες, με ποσοστό 38.4%. Εκτιμώ ότι ένα τμήμα απαντά έχοντας στο μυαλό τους την ακρίβεια, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Άλλοι έχουν στην σκέψη τους τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει η επιχείρησή τους, άλλοι τη μισθολογική κατάστασή τους ή την δυνατότητα να ανταποκριθούν σε βασικές ανάγκες τους. Το σίγουρο είναι ότι αυτά τα στοιχεία επισκιάζουν θέματα όπως η κατάκτηση της πιστοληπτικής βαθμίδας ή αν έχουν προχωρήσει ακόμα και σοβαρές επενδύσεις. Ο πολίτης τα αξιολογεί όλα με βάση το αν υπάρχει βελτίωση της οικονομικής του κατάστασης.»
Ερ. Σε όλες τις δημοσκοπικές μετρήσεις, η κυβέρνηση καταγράφει υψηλά ποσοστά, το ίδιο και η δημοφιλία και η καταλληλότητα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Ωστόσο, σε ερώτηση στο «κατά πόσο οι πολίτες είναι ευχαριστημένοι από το κυβερνητικό έργο», μόλις το 28% δηλώνει αρκετά ικανοποιημένο. Που οφείλεται αυτό;
«Πολιτικό κεφάλαιο»
Απ. «Πράγματι, στην τελευταία έρευνα της OPINION POLL η ικανοποίηση των πολιτών από το έργο της Κυβέρνησης μετά τις εκλογές βρίσκεται στο 28,3%, επίδοση χαμηλή. Αυτό βασικά οφείλεται στην εκρηκτικότητα με την οποία εμφανίζεται η ακρίβεια, αλλά και οι καθυστερήσεις στην προώθηση μεταρρυθμίσεων, όπως βέβαια και στην υψηλή απαιτητικότητα από μια κυβέρνηση δεύτερης τετραετίας που η λαϊκή ψήφος της έδωσε την εντολή να προχωρήσει αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα. Ωστόσο στην εκτίμηση ψήφου βρίσκεται στο 38%-39% με το δεύτερο και τρίτο κόμμα να βρίσκεται πίσω 22%-23%, ενώ ο Κ. Μητσοτάκης επιλέγεται ως καταλληλότερος για πρωθυπουργός από το 38% με τον δεύτερο να συγκεντρώνει από 7% έως 10%. Αναφερόμαστε σε πρωτοφανές πολιτικό φαινόμενο τουλάχιστον μεταπολιτευτικά. Εδώ ακριβώς βρίσκεται και « το μυστικό». Το πολιτικό κεφάλαιο του Κ. Μητσοτάκη που παραμένει αναλλοίωτο και η δυσκολία να εμφανίσουν, οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης, μια πειστική εναλλακτική λύση είναι τα βασικά αίτια για ό,τι παρακολουθούμε. Εν ολίγοις, στην κοινωνία είναι εμπεδωμένη η αντίληψη ότι « ο Κ. Μητσοτάκης και η Κυβέρνηση της Ν.Δ. μπορούν με όλες τις αδυναμίες, τα λάθη , τις ολιγωρίες να μας κάνουν τη δουλειά».»
Ερ. Μετά και την εκλογή του νέου προέδρου στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Στέφανου Κασσελάκη, γιατί δε σημειώθηκε δημοσκοπική αύξηση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ, όπως συνηθίζεται όταν τα πολιτικά κόμματα αποκτούν νέο ηγέτη, κι όπως για παράδειγμα συνέβη στο ΠΑΣΟΚ με τον Νίκο Ανδρουλάκη;
Απ. «Γιατί είναι άλλο να επικρατείς με μια επικοινωνιακή καμπάνια τριών εβδομάδων με έντονα τα στοιχεία του lifestyle και απούσα την πολιτική, εμφανιζόμενος ως μεσσίας που μπορεί να κάνει ως εκ θαύματος κυβερνητική δύναμη το ΣΥΡΙΖΑ και άλλο να πείθεις τους 930.000 ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούνιο ή τα 6 εκατομμύρια εκλογικού σώματος. Γιατί από την πρώτη μέρα, μη έχοντας αίσθηση της πολιτικής πραγματικότητας και ιστορίας του τόπου, αλλά ακόμα και της Αριστεράς κάνει το ένα λάθος μετά το άλλο με αντιφατικές δηλώσεις για τα ίδια θέματα. Γιατί από την πρώτη στιγμή δέχτηκε την αμφισβήτηση και τις επιθέσεις του μισού σχεδόν κόμματος. Γιατί δεν έδειξε και δεν δείχνει να έχει συγκροτημένη άποψη για το τι κόμμα θέλει και τι προτείνει για τη χώρα. Γιατί μιλούσε για ανανέωση και νέο ΣΥΡΙΖΑ και το επιτελείο του δείχνει εχθροπάθεια απέναντι στους εσωκομματικούς αντιπάλους και λαϊκισμό.»
Δύσκολες ημέρες για ΣΥΡΙΖΑ
Ερ. Εκτιμάτε πως η τρίτη θέση έχει «κλειδώσει» για τον ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές;
Απ. «Πιστεύω ότι περιμένουν ακόμα πιο δύσκολες μέρες το ΣΥΡΙΖΑ. Έρχεται νέα και πιο διευρυμένη διάσταση, με νέα διάσπαση. Ανακοινώνεται νέο κόμμα από στελέχη που έφυγαν και θα φύγουν από το ΣΥΡΙΖΑ για το οποίο μάλιστα το 54% των ψηφοφόρων του, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της OPINION POLL, θα μπορούσε να το ψηφίσει. Μόνο το 24% δηλώνει ικανοποιημένο από την αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ επί Κασσελάκη, ενώ ο ίδιος βρίσκεται πολύ χαμηλά στην δημοφιλία ανταγωνιζόμενος για την 5η- 6η θέση με το Κ. Βελόπουλο. Όλα αυτά δείχνουν ένα κόμμα σε αποσύνθεση, σε διαλυτική κατάσταση και είναι λογικό να αναμένεται πτώση των ποσοστών του. Ας ληφθεί δε, υπόψη ότι το Κ.Κ.Ε. βρίσκεται σε ανοδική τροχιά εμφανίζοντας διψήφια ποσοστά στην εκτίμηση ψήφου. Τίποτα δεν έχει κλειδώσει για το ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί να βρεθεί και στην τέταρτη θέση αν συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση.»
Ερ. Οι απώλειες ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ προς ποιο κόμμα κατευθύνονται;
Απ. «Βασικά κατευθύνονται σε τρεις κατευθύνσεις: Προς το ΠΑΣΟΚ και το Κ.Κ.Ε. οδεύουν από ένα 11,6%. Υπάρχει επίσης ένα ακόμα 11,5% που κατευθύνεται στην γκρίζα ζώνη. Ασφαλώς υπάρχουν και άλλα κόμματα, όπως η ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, το ΜΕΡΑ 25 κ.λπ. που εισπράττουν πολύ χαμηλότερα ποσοστά των απωλειών.»
Ερ. Θα ανέβει κι άλλο το ΠΑΣΟΚ; Μπορεί να απειλήσει τη ΝΔ και να κάνει ολική επαναφορά;
Απ. «Το ΠΑΣΟΚ ανέβηκε κατ΄αρχήν στις βουλευτικές εκλογές εισπράττοντας ένα καθαρό 2,5% σύμφωνα με το exit poll από το 14% που έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ. Από τότε ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε δημοσκοπικά άλλο 3,5%-4% και το ΠΑΣΟΚ εισπράττει το 11,6% από τις απώλειες. Είναι φανερό ότι το ΠΑΣΟΚ ανεβαίνει και πέρασε στη δεύτερη θέση λόγω της πλήρους κατάρρευσης του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή είναι η βασική αιτία της όποιας ανόδου του και όχι η στρατηγική του ή η επάρκεια των τοποθετήσεών του, η επεξεργασία μιας νέας τακτικής του. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πάντως, ότι το δημοσκοπικό 14%-16% που εμφανίζει στην εκτίμηση ψήφου απέχει πάρα πολύ από το 38%-39% της Ν.Δ. και επομένως δεν μπορεί να μιλήσει κάποιος για αντίπαλο δέος τώρα. Για να ανεβάσει τα ποσοστά του δεν μπορεί να περιμένει από τις διαρροές του ΣΥΡΙΖΑ. Χρειάζεται να επεξεργαστεί μια στρατηγική που θα στοχεύει στις δυνάμεις του Κέντρου, η οποία θα πείθει τα κοινωνικά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας και θα αντιπολιτεύεται με τρόπο που δεν θα παραπέμπει ενίοτε στο μηδενισμό του ΣΥΡΙΖΑ.»
Το ΚΚΕ
Ερ. Παρατηρούμε σε όλες τις δημοσκοπήσεις αλλά και στα ποσοστά των εθνικών εκλογών, πως το ΚΚΕ παρουσιάζει αύξηση των ποσοστών του. Μάλιστα, στην τελευταία μέτρηση της Opinion Poll εμφανίζεται με διψήφιο ποσοστό. Που οφείλεται η αύξηση αυτή; Παίρνει από άλλα κόμματα ή πρόκειται για νέους ηλικιακά ψηφοφόρους;
Απ. «Το Κ.Κ.Ε. εμφανίζει μια σταθερά ανοδική πορεία το τελευταίο διάστημα. Αυτό οφείλεται σε τρεις βασικούς λόγους: Στην πτώση του ΣΥΡΙΖΑ και τον προσανατολισμό αριστερόστροφων δυνάμεων στο Κ.Κ.Ε., στα ανεβασμένα ποσοστά του στους νέους 17-29 ετών, αλλά και στο επικοινωνιακό γκελ που κάνει ο Γενικός Γραμματέας του, ο οποίος εμφανίζεται δεύτερος στην δημοφιλία, ανάμεσα στους πολιτικούς αρχηγούς, με ποσοστό πάνω από το 40%.»
Ερ. Υπάρχει περίπτωση, εκτιμάτε, οι πολίτες να «τιμωρήσουν» ή να προειδοποιήσουν την ενδεχόμενη αλαζονεία της κυβέρνησης ψηφίζοντας «αντισυστημικά» στις ευρωεκλογές του Μαΐου;
Απ. «Οι Ευρωεκλογές είναι κοντά, αλλά και μακριά από άποψη πολιτικών διεργασιών και της διαμόρφωσης συσχετισμών. Για παράδειγμα, ήδη ανακοινώνονται δύο νέα κόμματα, αυτό από τα στελέχη που αποχώρησαν ή θα αποχωρήσουν από το ΣΥΡΙΖΑ και το κόμμα του κ. Κόκκαλη που φιλοδοξεί να ενοποιήσει τον οικολογικό χώρο. Και μόνο αυτά θα επιφέρουν μικρές ή μεγάλες μεταβολές στους συσχετισμούς. Υπάρχουν επίσης θέματα όπως η ακρίβεια, όπου μπορεί να δούμε βελτίωση ή επιδείνωση του φαινομένου και παράλληλα αυξήσεις σε μισθούς δημοσίων υπαλλήλων και συντάξεις. Υπάρχουν απρόοπτα γεγονότα που μπορούν να υπάρξουν. Είναι δύσκολο από τώρα να έχουμε ακόμα μια προσέγγιση της κατάστασης. Το σίγουρο είναι ότι στις Ευρωεκλογές πάντα έχουμε μια χαλαρότητα ψήφου, μια μεγαλύτερη ευκολία να στείλει κάποιο μήνυμα προς την κυβέρνηση και όχι μόνο. Άλλωστε δεν θα υπάρχει κάποιο ισχυρό διακύβευμα, αν και όλα τα κόμματα θα βάλουν διλήμματα. Οι επόμενες βουλευτικές εκλογές θα πραγματοποιηθούν σε τρία χρόνια μετά τις Ευρωεκλογές και αυτό θα επηρεάσει τα αποτελέσματα.»
Το μεταναστευτικό
Ερ. Το μεταναστευτικό επηρεάζει πάρα πολύ την πολιτική κατάσταση σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες πλέον όπως η Γερμανία. Στην Ελλάδα πως εξηγείτε ότι στις δημοσκοπήσεις βρίσκεται τόσο χαμηλά στην αξιολόγηση των προβλημάτων;
Απ. «Μάλλον γιατί στην Ελλάδα δεν εμφανίζεται πια το φαινόμενο τόσο έντονα όπως το ζήσαμε το 2025-2019 και η κυβέρνηση δείχνει να το ελέγχει, να το έχει περιορίσει, να το διαχειρίζεται. Η προστασία των θαλάσσιων συνόρων και ο φράχτης του Έβρου, πέραν της ουσιαστικής αξίας τους, δημιουργούν την εικόνα μιας κυβέρνησης που δεν αφήνει περιθώρια να της ξεφύγει η κατάσταση. Ασφαλώς είναι ένα θέμα που χρειάζεται πάντα παρακολούθηση. Τα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης, η δημογραφική έκρηξη στην Αφρική αλλά και οι συρράξεις, όπως στη Γάζα, μπορούν να τροφοδοτήσουν ανά πάσα στιγμή εκδηλώσεις αύξησης των μεταναστευτικών ροών.»
Ερ. Η ΝΔ μπορεί να κινδυνεύσει από τα δεξιά της, λόγω της κεντρώας μεταστροφής της από τον Κ. Μητσοτάκη; Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει κάποιο δεξιό κόμμα με κάποιον χαρισματικό ηγέτη, παρά μόνο μικρά κόμματα που δεν φαίνεται να την απειλούν πραγματικά.
Απ. «Η επιλογή του ανοίγματος στον χώρο του κέντρου δεν είναι μια αποσπασματική επιλογή, αλλά σταθερή στρατηγική και αυτό είναι σημαντικό. Σήμερα η Ν.Δ. εμφανίζεται ως μια ευρεία παράταξη που εκφράζει δεξιές και κεντροδεξιές δυνάμεις, αλλά κυριαρχεί και στον χώρο του Κέντρου και εκφράζει και δυνάμεις μεταρρυθμιστικές της Κεντροαριστεράς. Αυτός είναι ο λόγος που κυριαρχεί στο πολιτικό σκηνικό. Αυτή την στιγμή δεν φαίνεται να κινδυνεύει από δυνάμεις στα δεξιά της μέχρι και την ακροδεξιά. Ο χώρος αυτός είναι πολυδιαβασμένος, τα κόμματα που ανήκουν σ΄ αυτόν έχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις στις τοποθετήσεις τους και λείπει και η χαρισματική μορφή που θα μπορούσε να ενοποιήσει όλες αυτές τις δυνάμεις, να τους προσδώσει μια πιο ραφιναρισμένη, σύγχρονη φυσιογνωμία. Υπάρχει και κάτι που είναι σημαντικό, η Ν.Δ. με την ατζέντα της στα θέματα πατριωτισμού, μετανάστευσης, τάξης και ασφάλειας, αλλά και η προσπάθειά της για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, δεν αφήνει περιθώρια για δημοσκοπική έκρηξη σ΄ αυτές τις δυνάμεις.»