Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να αποκαλύψει σήμερα κατάλογο τεχνολογιών-κλειδιών που θα επιτηρούνται πιο στενά και θα προστατεύονται από κράτη που χαρακτηρίζονται αντίπαλα, όπως η Κίνα.
Ο κατάλογος, ο οποίος ενδέχεται να συμπεριλάβει την τεχνητή νοημοσύνη, τις κβαντικές τεχνολογίες και τους ημιαγωγούς, θα δημοσιοποιηθεί μετά το μεσημέρι. Προβλέπεται να παραχωρηθεί συνέντευξη Τύπου στις 15:30 (σ.σ. τοπική ώρα· 16:30 ώρα Ελλάδας).
Η ανακοίνωση καταγράφεται αφού η ΕΕ άρχισε τον Σεπτέμβριο έρευνα για τις φερόμενες ως παράνομες κρατικές ενισχύσεις του Πεκίνου σε κινεζικές βιομηχανίες που παράγουν ηλεκτρικά οχήματα, κίνηση που προκαλεί ήδη εντάσεις με τον ασιατικό γίγαντα.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υποσχόταν την 20ή Ιουνίου πως θα αναλαμβανόταν «πρωτοβουλία» ως το τέλος της χρονιάς για να ελεγχθούν πιο αυστηρά οι επενδύσεις ευρωπαϊκών εταιρειών στο εξωτερικό.
«Πρέπει να εγγυηθούμε ότι τα κεφάλαια των ευρωπαϊκών εταιρειών, η γνώση τους, η εμπειρογνωμοσύνη τους και οι έρευνές τους δεν θα χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά από κάποιες χώρες για στρατιωτικές εφαρμογές», είχε πει.
Την ίδια ημέρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αναφερθεί λεπτομερώς στη στρατηγική που εννοεί να εφαρμόσει για να προστατευθούν πιο επαρκώς ευρωπαϊκά οικονομικά συμφέροντα διατηρώντας ταυτόχρονα ανοικτή τη Γηραιά Ήπειρο.
Αναμενόταν να εκτιμηθούν οι κίνδυνοι για την ανθεκτικότητα των αλυσίδων εφοδιασμού, ως προς τη φυγή γνώσης και την εργαλειοποίηση τυχόν εξαρτήσεων για την άσκηση εκβιασμών.
Οι Βρυξέλλες είχαν αναγγείλει τότε ότι θα δημιουργηθεί κατάλογος τεχνολογιών-κλειδιών για τις οποίες θα λάμβαναν μέτρα προστασίας. Τα μέτρα αυτά ενδέχεται να συμπεριλάβουν την αποτροπή διεθνών εταιρικών σχέσεων, τη στήριξη σε ευρωπαϊκές θυγατρικές εταιρείες και νέα εργαλεία αντίδρασης σε ενδεχόμενες απειλές.
Η κρίση της πανδημίας του νέου κορονοϊού από το 2020 και κατόπιν ο πόλεμος στην Ουκρανία προκάλεσαν ηλεκτροσόκ στην Ευρώπη. Η πανδημία αποκάλυψε την τρωτότητα των αλυσίδων εφοδιασμού, που μετατράπηκαν σε θύματα του κλεισίματος των συνόρων στην Κίνα, ενώ η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ανέδειξε τον κίνδυνο της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Η δημοσιοποίηση του καταλόγου καταγράφεται εξάλλου καθώς οι ευρωβουλευτές, που διεξάγουν συνεδρίαση της ολομέλειας στο Στρασβούργο, αναμένεται να εγκρίνουν οριστικά σήμερα νέο ευρωπαϊκό εργαλείο, σχεδιασμένο για να τιμωρείται οποιαδήποτε χώρα χρησιμοποιεί οικονομικές κυρώσεις για να ασκήσει πίεση σε κράτος-μέλος της ΕΕ.
Αν και το εργαλείο αυτό δεν βάζει ονομαστικά στο στόχαστρο κάποια χώρα, είναι ξεκάθαρο πως στρέφεται εναντίον του Πεκίνου. Οι Βρυξέλλες ενδέχεται να το επισείουν σε διενέξεις όπως αυτή που εκτυλίσσεται το τρέχον διάστημα ανάμεσα στην Κίνα και τη Λιθουανία, έχουν εξηγήσει ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Η βαλτική χώρα κατηγορεί το Πεκίνο πως εμποδίζει τις εξαγωγές της εξαιτίας του ανοίγματος διπλωματικής αντιπροσωπείας της Ταϊβάν στο Βίλνιους.
Η Κίνα θεωρεί την Ταϊβάν επαρχία της.
Προς το παρόν, η ΕΕ έχει προσφύγει νομικά στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ).
Με στόχο την αποτροπή, η ΕΕ ενδέχεται να εφαρμόσει διάφορα είδη αντιποίνων: πάγωμα της πρόσβασης σε αγορές, αφαίρεση αδειών για τη διάθεση συγκεκριμένων προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά, αποκλεισμούς επενδύσεων…
Θα πρόκειται για μέσο της τελευταίας προσφυγής, μετά την εξάντληση κάθε άλλης οδού μεσολάβησης, αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση διαβεβαιώνει πως θα δίνει προτεραιότητα στον διάλογο με κράτη που κατηγορεί για οικονομικό εκβιασμό.
Πέρα από αυτό το εργαλείο, η ΕΕ έχει προσθέσει στη φαρέτρα της κι άλλα βέλη για την υπεράσπιση των οικονομικών συμφερόντων της και τη διαφοροποίηση των προμηθευτών της, την αύξηση της παραγωγής στην Ευρώπη, την απαίτηση του ανοίγματος αγορών κ.ο.κ..
Η Κομισιόν απλοποίησε τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων σε τομείς που θεωρούνται στρατηγικοί, όπως αυτός της παραγωγής μικροτσίπ. Πρότεινε εξάλλου τον Μάρτιο κείμενο για να εξασφαλιστεί η προμήθεια κρίσιμων πρώτων υλών.
Ο ευρωπαίος επίτροπος Εμπορίου Βάλντις Ντομπρόβσκις αναμένεται εξάλλου να καταθέσει το απόγευμα ενώπιον ευρωβουλευτών για τις εμπορικές σχέσεις με την Κίνα. Το εμπορικό έλλειμμα της ΕΕ έναντι του ασιατικού γίγαντα πλησίασε τα 400 δισ. ευρώ πέρυσι.
Ο κ. Ντομπρόβσκις επέστρεψε την περασμένη εβδομάδα από επίσημη επίσκεψή του στην Κίνα, κατά τη διάρκεια της οποίας επέκρινε την «άνιση πρόσβαση» των ευρωπαϊκών εταιρειών στις κινεζικές αγορές και το «πιο πολιτικοποιημένο εμπορικό περιβάλλον».
Το Πεκίνο από την πλευρά του κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του επιτρόπου εξέφρασε την «έντονη δυσαρέσκειά» του για την έρευνα την οποία διενεργεί η ΕΕ όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις σε κινεζικές βιομηχανίες που παράγουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
