Ανησυχία προκαλεί η αυξητική τάση κρουσμάτων στρεπτοκοκκικής φαρυγγίτιδας τις τελευταίες εβδομάδες, κυρίως σε σχολεία της Βόρειας Ελλάδας, αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας. Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων απευθύνει έκκληση για ψύχραιμη και επιστημονικά τεκμηριωμένη ενημέρωση, προκειμένου να αντιμετωπιστεί σωστά η κατάσταση.
Πώς μεταδίδεται ο στρεπτόκοκκος
Ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος ομάδας Α (Streptococcus pyogenes), που προκαλεί τη φαρυγγίτιδα, μεταδίδεται κυρίως μέσω σταγονιδίων, δηλαδή μέσω βήχα, φτερνίσματος ή άμεσης επαφής (π.χ. φιλιά). Η έμμεση μετάδοση, μέσω μολυσμένων αντικειμένων και επιφανειών (παιχνίδια, θρανία, μολύβια), είναι επίσης δυνατή, ιδίως σε συνθήκες συγχρωτισμού και ανεπαρκούς υγιεινής.
Αν και ο ιός δεν επιβιώνει για μεγάλο χρονικό διάστημα στο περιβάλλον, σε υγρές επιφάνειες μπορεί να παραμείνει για ώρες ή και ημέρες, καθιστώντας πιθανή τη δευτερογενή μετάδοση.
Τα ECDC (2023) και CDC (2024) επισημαίνουν ότι, ενώ η μετάδοση από επιφάνειες είναι υπαρκτή, η κύρια οδός μετάδοσης είναι η επαφή με συμπτωματικούς φορείς.
Τι ισχύει για τον καθαρισμό των σχολείων
Δεν απαιτούνται ειδικές απολυμάνσεις από εξειδικευμένα συνεργεία.
Αντιθέτως, η καθημερινή, σχολαστική καθαριότητα με κοινά καθαριστικά είναι επαρκής, ιδιαίτερα σε σημεία υψηλής επαφής (π.χ. θρανία, πόμολα, τουαλέτες, παιχνίδια).
Η υπερβολική χρήση απολυμαντικών ή ενέργειες «συμβολικού χαρακτήρα», χωρίς ταυτόχρονη ενημέρωση και πρόληψη, δεν προσφέρουν ουσιαστική προστασία.
Πρέπει να κλείσουν τα σχολεία;
Το κλείσιμο σχολικών μονάδων δεν συνιστάται ως γενικό προληπτικό μέτρο. Εξετάζεται μόνο σε περιπτώσεις μαζικής διασποράς με σοβαρά περιστατικά ή νοσηλείες, και μόνο κατόπιν απόφασης των υγειονομικών αρχών.
Η εμπειρία δείχνει ότι η διακοπή λειτουργίας χωρίς συνοδευτικά μέτρα (ιχνηλάτηση, έλεγχος, πρόληψη) έχει περιορισμένη αποτελεσματικότητα.
Συστάσεις για γονείς και σχολεία
- Παιδιά με πυρετό, πονόλαιμο ή εξάνθημα πρέπει να μένουν στο σπίτι.
- Η διάγνωση γίνεται αποκλειστικά από παιδίατρο, με στρεπ-τεστ ή καλλιέργεια.
- Μετά την έναρξη αντιβιοτικής θεραπείας και 24 ώρες χωρίς πυρετό, το παιδί παύει να είναι μεταδοτικό και μπορεί να επιστρέψει.
- Τα σχολεία πρέπει να ενισχύσουν την υγιεινή χεριών, την αναπνευστική ευγένεια (κάλυψη στόματος και μύτης) και την αποφυγή κοινής χρήσης αντικειμένων.
Προσοχή στα self-tests και στα φαρμακεία
Τα γρήγορα τεστ για στρεπτόκοκκο πρέπει να διενεργούνται μόνο σε παιδιά με εμφανή συμπτώματα, μόνο από παιδίατρο ή σε ιατρικό περιβάλλον.
Η αυθαίρετη χρήση τους από γονείς ή φαρμακεία μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένα αποτελέσματα και αχρείαστες θεραπείες, ειδικά όταν πρόκειται για ασυμπτωματικά παιδιά.
Ψυχραιμία
Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων, η σωστή ιατρική καθοδήγηση και η τήρηση βασικών μέτρων υγιεινής είναι τα πιο αποτελεσματικά όπλα ενάντια στην έξαρση.
Η ψυχραιμία, η ενημέρωση και η συνεργασία γονέων, εκπαιδευτικών και παιδιάτρων είναι το κλειδί για την ασφάλεια των παιδιών.
Αν επιθυμείς, μπορώ να δημιουργήσω και συνοδευτικό infographic, λίστα οδηγιών για εκτύπωση ή έκδοση για σχολικό ενημερωτικό δελτίο. Θες να το προχωρήσουμε;