Ενώ ο ουκρανικός πόλεμος βρισκόταν ήδη στον έβδομο μήνα του στη Δύση, ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε καλή διάθεση βλέποντας τον στρατό του να εξασκείται στην Άπω Ανατολή της Ρωσίας στις αρχές Σεπτεμβρίου, σχολιάζει η Handelsblatt. Εκτός από τους στρατιώτες από τη Λευκορωσία, το Λάος και την Ινδία, στο στρατιωτικό ελιγμό “Βοστόκ 2022” συμμετείχαν και Κινέζοι στρατιώτες.
Η άσκηση, η οποία επεκτάθηκε στη Θάλασσα της Ιαπωνίας, προκάλεσε φόβους στη Δύση για έναν νέο στρατιωτικό άξονα. Τι θα συμβεί αν η Ρωσία και η Κίνα ενώσουν τις δυνάμεις τους μια μέρα; Πώς θα συγκρίνονταν από άποψη ισχύος με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ;
Σύμφωνα με έγγραφο που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο από το Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων και Ασφάλειας (SWP), η Κίνα έχει επανεξοπλίσει μαζικά το πυρηνικό της οπλοστάσιο τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων της Ομοσπονδίας Αμερικανών Επιστημόνων (FAS), η Λαϊκή Δημοκρατία διέθετε 200 πυρηνικές κεφαλές το 2008 – λιγότερες από τη Γαλλία ή τη Μεγάλη Βρετανία – αλλά μέχρι το 2020 το οπλοστάσιό της είχε αυξηθεί σε 350 πυρηνικές κεφαλές.
Η Ρωσία είναι ήδη η μεγαλύτερη πυρηνική δύναμη στον κόσμο με εκτιμώμενες 5977 πυρηνικές κεφαλές και, μαζί με την Κίνα, θα αυξήσει σημαντικά το προβάδισμά της έναντι των ΗΠΑ, οι οποίες διαθέτουν 5428 πυρηνικές κεφαλές, σύμφωνα με τη FAS. Οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία ανεβάζουν το πυρηνικό οπλοστάσιο του ΝΑΤΟ σε 5943 πυρηνικές κεφαλές.
Εκτός από τα σταθερά σιλό για πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, από τα οποία κατασκευάζονται σήμερα εκατοντάδες, το Πεκίνο διαθέτει πλέον και εξαιρετικά κινητές εξέδρες εκτόξευσης πυρηνικών όπλων και συστημάτων παράδοσης με διηπειρωτικό βεληνεκές. Και οι δυνατότητες επεκτείνονται μαζικά.
Το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ αναμένει ότι η Κίνα θα μπορούσε να διαθέτει 1000 πυρηνικές κεφαλές μέχρι το 2030. Το αν το Πεκίνο προσπαθεί μόνο να εξασφαλίσει την ικανότητα δεύτερου πλήγματος, ώστε να είναι σε θέση να αντεπιτεθεί σε περίπτωση πυρηνικής επίθεσης στο έδαφός του, ή αν θέλει να επεκτείνει την επιρροή του με την ικανότητα για περιορισμένο πυρηνικό πόλεμο, δεν είναι σαφές, γράφουν οι ειδικοί του SWP.
Νέα κούρσα εξοπλισμών διαφαίνεται
Φαίνεται απίθανο προς το παρόν ότι οι κινεζικές φιλοδοξίες θα μπορούσαν να περιοριστούν από ένα διεθνές σύστημα ελέγχου των εξοπλισμών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι απειλείται μια νέα κούρσα εξοπλισμών μεταξύ των μεγαλύτερων πυρηνικών δυνάμεων, των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
Το 2021, οι δύο χώρες συμφώνησαν την τελευταία στιγμή σε μια πενταετή παράταση της τελευταίας σημαντικής συμφωνίας ελέγχου των εξοπλισμών, της Συνθήκης Νέας Εκκίνησης για τα στρατηγικά πυρηνικά όπλα. Όμως, το κατά πόσον η συμφωνία αξίζει περισσότερο από το χαρτί στο οποίο είναι γραμμένη είναι ένα ανοιχτό ερώτημα ενόψει του νέου Ψυχρού Πολέμου.
Και τίθεται επίσης υπό αμφισβήτηση από τη συμπεριφορά της Κίνας. Το έγγραφο του SWP συνεχίζει λέγοντας ότι πολλοί στη Γερουσία των ΗΠΑ “δυσανασχετούν πικρά” με το γεγονός ότι η Λαϊκή Δημοκρατία εξοπλίζεται τώρα και με στρατηγικά πυρηνικά όπλα, ενώ τα χέρια των ΗΠΑ είναι δεμένα από τη Συνθήκη Νέας Εκκίνησης. Οι εμπειρογνώμονες προειδοποιούν ότι ο πυρηνικός εξοπλισμός της Κίνας θα μπορούσε να επιταχύνει τη στρατηγική απομάκρυνση των ΗΠΑ από την Ευρώπη.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Ουάσινγκτον δεν έχει άλλη επιλογή από το να ενισχύσει τις συμβατικές δυνάμεις της στην Ασία ή να επικεντρώσει την πυρηνική της αποτροπή πιο έντονα στην Κίνα – κάτι που και στις δύο περιπτώσεις θα καταστήσει την προστατευτική ομπρέλα πάνω από την Ευρώπη πιο πορώδη.
Μια άμεση στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας είναι απίθανη για διάφορους λόγους, έγραψαν ο πρώην αμερικανός στρατηγός Tσαρλς Κρούλακ (Charles Krulak) και ο συνιδρυτής της δεξαμενής σκέψης Jackson Hole Economics, Alex Friedman, στην Handelsblatt πριν από ένα χρόνο. Ένα από αυτά, εκτός από την πυρηνική αποτροπή: “Η κινεζική στρατιωτική ισχύς έχει αυξηθεί δραματικά, αλλά εξακολουθεί να υστερεί έναντι των ΗΠΑ σχεδόν σε όλους τους σημαντικούς τομείς”.
Από καθαρά αριθμητική άποψη, τα στρατεύματα και τα οπλοστάσια της Ρωσίας και της Κίνας συνθέτουν έναν τρομερό στρατό. Μαζί, οι δύο χώρες μπορούν να συγκεντρώσουν περίπου 2,8 εκατομμύρια στρατιώτες – μαζί με τις παραστρατιωτικές μονάδες, ο αριθμός ανέρχεται σε περίπου τέσσερα εκατομμύρια. Η συνδυασμένη δύναμη των στρατευμάτων τους είναι επομένως περίπου η ίδια με εκείνη του ΝΑΤΟ.
Όσον αφορά τα άρματα μάχης, υπήρχε – τουλάχιστον μέχρι την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία – μια σαφής κινεζική-ρωσική υπεροχή. Όσον αφορά τα πολεμικά αεροσκάφη, οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ προηγούνται και διαθέτουν επίσης την πιο προηγμένη τεχνολογία.
Ωστόσο, η εμπειρία της Ρωσίας στην Ουκρανία δείχνει ότι η αριθμητική υπεροχή σε άνδρες και υλικό από μόνη της δεν είναι αρκετή εάν η αλληλεπίδραση μεταξύ των διαφόρων τύπων όπλων δεν λειτουργεί ή εάν δεν υπάρχουν σαφείς δομές διοίκησης. Η διαδικτυακή πύλη Globalfirepower υπολογίζει έναν ετήσιο δείκτη για την ικανότητα των εθνών να διεξάγουν και να κερδίζουν συμβατικούς πολέμους.
Περιλαμβάνονται στοιχεία όπως η δύναμη των στρατευμάτων, ο αριθμός των αρμάτων μάχης, των πολεμικών αεροσκαφών και των πλοίων, αλλά και παράγοντες όπως οι πετρελαϊκοί πόροι, οι οποίοι μπορεί να είναι καθοριστικοί για τον εφοδιασμό. Στον τρέχοντα δείκτη ηγούνται οι ΗΠΑ πριν από τη Ρωσία – και στην τρίτη θέση βρίσκεται η Κίνα – πριν από την Ινδία και την Ιαπωνία.
Ο αγώνας δρόμου της Κίνας για να καλύψει το χαμένο έδαφος
Όταν το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών (IISS) παρουσίασε τον Φεβρουάριο την τελευταία του έκθεση για τη στρατιωτική ισορροπία ισχύος των εθνών, τόνισε ιδιαίτερα την “αξιοσημείωτη και ταχεία” ανάπτυξη του κινεζικού ναυτικού. Στο μέλλον, αυτό θα εμφανίζεται συχνότερα – και επίσης πιο μακριά από τις κινεζικές ακτές.
Η αναβάθμιση της πολεμικής αεροπορίας, επίσης, δεν προκαλεί μόνο αβεβαιότητα στην Ταϊβάν, την Ινδία ή την Ιαπωνία, αλλά αποτελεί επίσης μια πρόκληση για την πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, δήλωσαν οι εμπειρογνώμονες. Αντίθετα, η ρωσική πολεμική αεροπορία λέγεται ότι σημειώνει μάλλον μέτρια πρόοδο.
