Η ExxonMobil εισέρχεται στο «Block 2» του Ιονίου με ποσοστό 60%, εγκαινιάζοντας την πρώτη γεώτρηση στην Ελλάδα μετά από 40 χρόνια. Η συμφωνία με Energean και Helleniq Energy σηματοδοτεί νέα εποχή στις έρευνες υδρογονανθράκων και ενισχύει τον ρόλο της χώρας ως ενεργειακής πύλης της Ευρώπης
Σημαντικές εξελίξεις στον τομέα των υδρογονανθράκων ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, κατά την έναρξη της διακυβερνητικής συνάντησης της Διατλαντικής Ενεργειακής Συνεργασίας (P-TEC), που πραγματοποιείται στην Αθήνα. Ο υπουργός προανήγγειλε νέες πρωτοβουλίες από τις ExxonMobil, Helleniq Energy και Energean, επισημαίνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει να ενισχύσει τη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή μέσω ενεργειακών συμπράξεων με διεθνείς κολοσσούς.
Στην ομιλία του, ο κ. Παπασταύρου υπογράμμισε τη γεωπολιτική σημασία της παρουσίας εταιρειών όπως οι ExxonMobil και Chevron στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ υπενθύμισε ότι οι θαλάσσιες παραχωρήσεις της Λιβύης ευθυγραμμίζονται πλέον στη μέση γραμμή, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα ενεργειακής σταθερότητας.
Η Ελλάδα ως ενεργειακή πύλη της Ευρώπης
Ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας, Chris Wright, χαρακτήρισε την Ελλάδα «το ιδανικό σημείο εισόδου» για τη μεταφορά φυσικού αερίου που θα αντικαταστήσει τις ρωσικές ροές προς την Ευρώπη.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν τεράστια αποθέματα και μπορούν να καλύψουν κάθε κυβικό μέτρο ρωσικού αερίου που εγκαταλείπει τη Δυτική Ευρώπη», ανέφερε, τονίζοντας ότι αυτό συνιστά τόσο ενεργειακή όσο και γεωπολιτική επιλογή: «Κάθε κυβικό ρωσικού αερίου που δεν διοχετεύεται στην Ευρώπη, δεν χρηματοδοτεί την πολεμική μηχανή του Πούτιν».
Η πρώτη γεώτρηση μετά από 40 χρόνια στο Ιόνιο
Κατά τη διάρκεια των εργασιών της P-TEC, υπογράφηκε συμφωνία συμμετοχής της ExxonMobil στην κοινοπραξία Energean – Helleniq Energy με ποσοστό 60% στο «οικόπεδο 2» του Ιονίου. Το επόμενο βήμα είναι η εκτέλεση της πρώτης ερευνητικής γεώτρησης στη χώρα έπειτα από τέσσερις δεκαετίες.
Η υπογραφή πραγματοποιήθηκε παρουσία των υπουργών Ενέργειας των ΗΠΑ, του επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας των ΗΠΑ Doug Burgum, του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου και της Αμερικανίδας πρέσβειρας στην Αθήνα, Kimberly Guilfoyle. Εκ μέρους των εταιρειών υπέγραψαν ο Dr. John Ardill (ExxonMobil), ο Ανδρέας Σιάμισιης (Helleniq Energy) και ο Μαθιός Ρήγας (Energean).
Ο Dr. Ardill επισήμανε ότι η ExxonMobil «επεκτείνει τη δραστηριότητά της στην Ανατολική Μεσόγειο», δίνοντας έμφαση στην αξιοποίηση εγχώριων πηγών ενέργειας για τη μείωση του κόστους και την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Energean, Μαθιός Ρήγας, υπογράμμισε ότι η γεώτρηση, που προγραμματίζεται για την περίοδο 2026–2027, «θα αποτελέσει ορόσημο ενεργειακής ανεξαρτησίας για την Ελλάδα». Από την πλευρά του, ο κ. Σιάμισιης χαρακτήρισε το «οικόπεδο 2» ως «το πιο ώριμο έργο εξερεύνησης» που περνά σε φάση υλοποίησης, επισημαίνοντας τη σημασία του για την Ελλάδα και την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια.
Ψήφος εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα
Πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας χαρακτήρισαν τη συμφωνία «ψήφο εμπιστοσύνης» προς την ελληνική οικονομία και τις προοπτικές του ενεργειακού της τομέα. Μετά τη νέα κατανομή, τα ποσοστά στο Block 2 διαμορφώνονται ως εξής: ExxonMobil 60%, Energean Hellas 30%, Helleniq Upstream Δυτική Κέρκυρα 10%.
Η Energean διατηρεί τον ρόλο του Διαχειριστή (Operator) κατά τη διάρκεια της ερευνητικής περιόδου, ενώ, σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος, η ExxonMobil θα αναλάβει τη φάση ανάπτυξης και παραγωγής.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, η νέα κοινοπραξία σχεδιάζει υπεράκτια γεώτρηση με στόχο τη διερεύνηση αξιοποιήσιμου κοιτάσματος φυσικού αερίου, σε ένα έργο που φέρει υψηλό ρίσκο αλλά και υψηλή απόδοση.
Η γεώτρηση “Ασωπός-1” και τα πιθανά αποθέματα
Η προγραμματισμένη γεώτρηση, με την ονομασία Ασωπός-1, θα εξετάσει πιθανό ταμιευτήρα ανθρακικών πετρωμάτων σε βάθος 4.000 μέτρων. Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις κάνουν λόγο για δυνητικό κοίτασμα 200 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου.
Η επιλογή του σημείου βασίζεται στην τρισδιάστατη σεισμική έρευνα του 2022, η οποία επιβεβαίωσε τη δομή «Ασωπός» ως τον πλέον ώριμο στόχο. Η επιτυχής ολοκλήρωση της γεώτρησης θα ανοίξει τον δρόμο για τη δεύτερη φάση εξερεύνησης, με την επίσημη απόφαση να αναμένεται έως τον Μάρτιο του 2026.
Ιστορική συνέχεια και τεχνολογική πρόοδος
Η τελευταία υπεράκτια γεώτρηση στην Ελλάδα είχε πραγματοποιηθεί το 1986 στον Θερμαϊκό Κόλπο («Νηρέας-1» και «Ολυμπία-1»). Έκτοτε, το πρόγραμμα ερευνών είχε παραμείνει στάσιμο μέχρι το 2018, όταν το Block 2 παραχωρήθηκε σε κοινοπραξία των Total, Edison και ΕΛΠΕ.
Μετά την αποχώρηση των γαλλικών και ιταλικών εταιρειών, η Energean απέκτησε το 75% της παραχώρησης και, σε συνεργασία με την Helleniq Upstream, προχώρησε στην αναβάθμιση του αρχικού σχεδίου ερευνών. Το 2022, το ερευνητικό σκάφος Ramform Hyperion ολοκλήρωσε με επιτυχία τη χαρτογράφηση του μπλοκ, εφαρμόζοντας αυστηρά περιβαλλοντικά πρωτόκολλα υπό την εποπτεία της ΕΔΕΥΕΠ.
Το Block 2 και η γεωστρατηγική του θέση
Το Block 2 εκτείνεται δυτικά της Κέρκυρας, σε απόσταση περίπου 30 χιλιομέτρων από τις ακτές, καλύπτοντας έκταση 2.422 τετραγωνικών χιλιομέτρων, με βάθη νερού που κυμαίνονται από 500 έως 1.500 μέτρα. Η περιοχή ανήκει στη γεωλογική ενότητα της Προ-Απούλιας Ζώνης και συνορεύει με την ΑΟΖ Ιταλίας–Ελλάδας, γεγονός που προσδίδει ιδιαίτερη γεωπολιτική σημασία στην έρευνα.
