Η εξαγγελία της συνεργασίας μεταξύ του Κινήματος Δημοκρατίας και της Πλεύσης Ελευθερίας δεν αποτελεί απλώς μια πολιτική συμπόρευση. Είναι μια δήλωση πρόθεσης: ένα κάλεσμα σε μέτωπο «δικαιοσύνης» με στόχο την αποδόμηση του πολιτικού κατεστημένου και της, όπως την χαρακτηρίζουν, «σιωπηλής συνενοχής» σε μείζονα θεσμικά σκάνδαλα.
Ο Στέφανος Κασσελάκης, στο πρώτο ιδρυτικό συνέδριο του νέου του πολιτικού σχηματισμού, επιχείρησε να μετατρέψει μια αμυντική θέση (μετά από προσωπικές και πολιτικές επιθέσεις, δικαστική καταδίκη και εσωκομματικές ρήξεις) σε αιχμή πολιτικής αντεπίθεσης. Ο τόνος ήταν συγκρουσιακός, το μήνυμα σαφές: «τελειώνουμε τη Μεταπολίτευση», όπως ο ίδιος ανέφερε.
Η σύμπλευση με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, μια πολιτικό γνωστή για τη θεσμική της αντιπαλότητα με το κοινοβουλευτικό σύστημα και για τη δριμύτατη ρητορική της περί απόδοσης ευθυνών για το έγκλημα των Τεμπών, προσφέρει στον Κασσελάκη πολιτικά ερείσματα που εκτείνονται πέρα από τον παραδοσιακό χώρο της αριστεράς. Η επιλογή να «ενώσουν τις φωνές τους» γύρω από τα κατηγορητήρια που έχουν συντάξει για την τραγωδία, αλλά και γύρω από την ευρύτερη απονομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος, συγκροτεί το αφήγημα ενός «αντισυστημικού λαϊκού μετώπου».
Το ύφος ήταν εμφανώς συναισθηματικό και απολογητικό. Ο Κασσελάκης αναγνώρισε λάθη, κατηγόρησε ωστόσο τους εσωκομματικούς του αντιπάλους στον ΣΥΡΙΖΑ για «λευκή απεργία», καταγγέλλοντας σχέδιο καρατόμησής του λόγω της στάσης του απέναντι σε τραπεζικά και οικονομικά σκάνδαλα. Δεν δίστασε να συνδέσει τη δικαστική του καταδίκη για εκπρόθεσμη δήλωση πόθεν έσχες με πολιτική στοχοποίηση και επιχείρηση ηθικής απαξίωσης, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως θύμα ενός συστήματος που «ανέχεται τους πραγματικά ενόχους» και εξοντώνει συμβολικά όσους το αμφισβητούν.
Η στρατηγική είναι προφανής: συγκρότηση ταυτότητας απέναντι σε ένα ευρύτατο φάσμα του πολιτικού και δικαστικού κατεστημένου, προβολή μιας νέας πολιτικής ηθικής με έμφαση στην κοινωνική δικαιοσύνη και ταυτόχρονα, διεκδίκηση της πολιτικής κληρονομιάς ενός κατακερματισμένου προοδευτικού χώρου.
Το αν αυτή η συμπόρευση θα αποτελέσει εκλογικά αποτελεσματικό σχήμα ή πρόσκαιρη συμμαχία διαμαρτυρίας, μένει να φανεί. Είναι όμως βέβαιο ότι η πολιτική ρητορική της ρήξης, του «μαζί θα τους κερδίσουμε» και του «δημοκρατικού εφιάλτη» αγγίζει ένα ευρύτερο ακροατήριο, ειδικά στις νεότερες ηλικίες που νιώθουν αποξενωμένες από τους θεσμούς και θυμωμένες με την ατιμωρησία.
Σε μια εποχή όπου η εμπιστοσύνη στους θεσμούς φθίνει και η πόλωση εντείνεται, οι πολιτικές συμμαχίες δεν είναι απλώς ζήτημα στρατηγικής. Είναι αντανάκλαση μιας κοινωνίας σε αναζήτηση εναλλακτικής. Αν αυτή θα είναι η απάντηση ή ένας ακόμη κύκλος πολιτικής απογοήτευσης, θα το κρίνει ο χρόνος — και οι κάλπες.
