Του Μιχάλη Ψύλου
Ο ουρανός πάνω από τα χιονισμένα ελβετικά βουνά στο Σεν Μόριτζ είχε ένα λαμπρό γαλανό χρώμα. Κι όμως, τον Ιανουάριο του 2020, μερικοί πολύ πλούσιοι άνθρωποι ονειρεύονταν ότι μια μέρα θα ανακαλύψουν έναν αστεροειδή γεμάτο χρυσό σε αυτούς τους ουρανούς. Ήταν οι ελίτ των επενδυτών στα κρυπτονομίσματα που μετείχαν στη διεθνή διάσκεψη Finance Crypto (CfC).
Η διάσκεψη στο Σεν Μόριτζ παίζει σημαντικό ρόλο στην ανταλλαγή απόψεων μεταξύ πολιτικής και βιομηχανίας. Ο επικεφαλής του συνεδρίου, Νίκολο Στορ, εξηγεί: «Ένας συμμετέχων μου είπε κάποτε ότι στο συνέδριό μας αισθάνεται σαν στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός στα πρώτα του χρόνια». Σήμερα, το Νταβός θεωρείται το πιο σημαντικό μέρος συνάντησης για κυβερνητικούς εκπροσώπους από όλο τον κόσμο με τα αφεντικά των μεγάλων εταιρειών.
Η εφημερίδα Berliner Zeitung θυμάται ότι στη διάσκεψη Finance Crypto, το 2020, υπήρχαν μερικά πολύ γνωστά πρόσωπα από τη Γερμανία, όπως ο πρώην υπουργός Οικονομικών Φίλιπ Ρέσλερ και ο Καρλ Τίοντορ φον Γκούτενμπεργκ, αλλά και η Εύα Καϊλή. Απλή ευρωβουλευτής εκείνη την εποχή, αλλά μετέπειτα αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Εύα Καϊλή συνομιλούσε με τους καλοντυμένους συνέδρους επενδυτές από όλο τον κόσμο.
Στο βήμα, όπως θυμούνται οι συμμετέχοντες, η Καϊλή μίλησε με θέρμη για τα κρυπτονομίσματα, αλλά και για ρύθμιση – δηλαδή για το πώς οι κρατικές αρχές πρέπει να μετατρέψουν τις μεθόδους της Άγριας Δύσης των πρώτων χρόνων σε πολιτισμένες επιχειρηματικές πρακτικές.
«Για τους επενδυτές στα κρυπτονομίσματα, η Καϊλή ήταν η πλέον «αρμόδια» πολιτικός στον χώρο. Έκανε καλή εντύπωση και προσπάθησε να αξιολογήσει το θέμα αμερόληπτα» λέει ο Έρβιν Βολόντερ, ανώτατος στρατηγικός αναλυτής στην European Blockchain Association (EBA). «Η αποχώρησή της αφήνει ένα κενό που πρέπει να καλυφθεί» λέει ο Βολόντερ στη Berliner Zeitung. «Τα κρυπτονομίσματα και το blockchain είναι θεμελιωδώς γεωπολιτικά ζητήματα – εδώ αποφασίζεται εάν ο κόσμος θα οργανωθεί με πολυπολικό τρόπο. Και η Ευρώπη πρέπει να αναρωτηθεί: πού είναι η θέση μας;».
«Έρημος τόπος» χωρίς την Εύα
Η γερμανική εφημερίδα λέει ότι προς το παρόν ο τόπος των crypto είναι έρημος χωρίς την Εύα Καϊλή. Μια πιο προσεκτική ματιά αποκαλύπτει ότι η Εύα Καϊλή ήταν μάλλον πιο σημαντική από ό,τι πιστεύεται μόνο για την ανάμιξή της στο σκάνδαλο Qatargate. «Τρία χρόνια αργότερα, τον Ιανουάριο του 2023, όλα είναι διαφορετικά, γράφει η Berliner Zeitung: «Την περασμένη Παρασκευή, η Εύα Καϊλή συναντήθηκε με την 22 μηνών κόρη της, Ανδριανή, για πρώτη φορά μετά από σχεδόν ένα μήνα – όχι στον ευωδιαστό αέρα των ελβετικών Άλπεων, αλλά στη ζοφερή φυλακή Χάρεν στις Βρυξέλλες. Η Ελληνίδα βρίσκεται εκεί από τη σύλληψή της στις 9 Δεκεμβρίου 2022. Φέρεται να ήταν «μέλος εγκληματικής οργάνωσης» και κατηγορείται για διαφθορά και ξέπλυμα χρήματος». Στην κατοχή της οικογένειας της Καϊλή βρέθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ σε μετρητά. Αυτό δεν ταιριάζει πραγματικά σε μια ειδικό του blockchain, επειδή οι άνθρωποι των κρυπτονομισμάτων απορρίπτουν τα μετρητά. Ωστόσο, τα μετρητά εξακολουθούν να είναι ένα «σύμβολο ελευθερίας» και πλούτου, στον κόσμο που ζούμε!».
Ειδική στα κρυπτονομίσματα
O Βολόντερ λέει για τη φυλακισμένη πολιτικό: «Η Εύα Καϊλή ασχολείται με το θέμα των κρυπτονομισμάτων από τη δεκαετία του 2010, επομένως έχει αναπτύξει μια καλή κατανόηση του θέματος». Η Καϊλή, σε μια πολύ διορατική συνέντευξη στο Oxford Blockchain Foundation στον ιστότοπο Cointelegraph τον Αύγουστο του 2022, είπε ότι ήταν «πιο σημαντικό από ποτέ να λαμβάνεται υπόψη η γεωπολιτική διάσταση κάθε προτεινόμενης ρύθμισης των νέων τεχνολογιών. Θα υπάρχουν «αμοιβαίες εξαρτήσεις μεταξύ των κορυφαίων παικτών και των γεωγραφικών περιοχών που ελέγχουν, κάτι που μπορούμε να δούμε ξεκάθαρα στην Ασία, την Ευρώπη και την Αμερική». Στο πλαίσιο αυτό, «τα ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες πρέπει να νοούνται ως εργαλεία εξουσίας που έχουν μεγάλη οικονομική επιρροή» πρόσθεσε.
Δεν είναι τυχαίο, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα Politico, ότι οι “crypto bros” είχαν βρει στο πρόσωπο της Εύας Καϊλή μια ένθερμη υποστηρίκτρια της βιομηχανίας των κρυπτονομισμάτων, με επιρροή στο Ευρωκοινοβούλιο.
«Μαζορέτα» των κρυπτονομισμάτων
Το Poilitico χαρακτήρισε μάλιστα την Ελληνίδα ευρωβουλευτή ως «μαζορέτα» (cheerleader) της βιομηχανίας των κρυπτονομισμάτων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Η πτώση της 44χρονης Καϊλή έχει δημιουργήσει μια κρίση στο εσωτερικό του Κοινοβουλίου, όπου οι “crypto bros” την αποθέωναν ως υπερασπίστρια μιας βιομηχανίας που έχει υποστεί βαριά πλήγματα, σκάνδαλα και έχει τώρα πτωτική πορεία».
Αναμφίβολα, όσο περνά ο καιρός και συνεχίζεται η ανάκριση από τις βελγικές αρχές, θα μάθουμε περισσότερα και για τον ρόλο που έχει παίξει η Καϊλή στον νέο κόσμο των κρυπτονομισμάτων. Ο Έρβιν Βολόντερ προειδοποιεί μάλιστα την ΕΕ να μην καταδικάσει μαζί με την Καϊλή τώρα ολόκληρη τη βιομηχανία κρυπτονομισμάτων και να αρνηθεί την τεχνολογική καινοτομία. Υπάρχει κίνδυνος «μετά το σκάνδαλο η ΕΕ να πει στον εαυτό της: Γιατί να μη βάλουμε κάποιον σε αυτή τη θέση που θα αναλάβει να χειριστεί τη βιομηχανία crypto με σταθερό χέρι;». Ωστόσο, θα ήταν λάθος «αν η ΕΕ έλεγε τώρα να ξεκινήσουμε από tabula rasa για να αποκαταστήσουμε τη φήμη μας».
Ο Βολόντερ λέει ότι «αν το κενό γεμίσει με κάποιον που λέει ότι το Bitcoin είναι απλώς χάλια και επικίνδυνο, αυτό θα ήταν τελείως λάθος».
Ενάντια σε όλες τις πιθανότητες, πολλοί από τους επενδυτές είναι πεπεισμένοι ότι το μέλλον βρίσκεται στο ψηφιακό χρήμα, αλλά και από την άποψη συμβάσεων και συμβολαιογραφικών πράξεων: «Το Crypto είναι ένας τομέας που θα παραμείνει – ακόμα κι αν δεν μπορούμε να πούμε σήμερα πώς θα είναι σε λίγα τα χρόνια» λέει ο Νίκολο Στόρ. Παραδέχεται, όμως, ότι το χάσμα που προέκυψε είναι πιθανό να είναι σημαντικό. «Με την Εύα Καϊλή ένας υποστηρικτής έχει πλέον φύγει από σημαντική θέσης» προσθέτει.
Η ΕΕ και τα κρυπτονομίσματα
Προφανώς η ΕΕ έχει σημειώσει αθόρυβα και κρυφά σημαντική πρόοδο στον μελλοντικό τομέα των κρυπτονομισμάτων και του blockchain: «Γεωπολιτικά, η Ευρώπη είναι μπροστά από όλους σε αυτό το παιχνίδι», λέει ο Βολόντερ: «Η γλώσσα της ΕΕ είναι κανονιστική ρύθμιση – η βιομηχανία μπορεί βασιστεί σε αυτό, γι’ αυτό και η Ευρώπη είναι τόσο ελκυστική ως τοποθεσία». Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε ειδική κατάσταση. Πρέπει να υπερασπιστούν το δολάριο και ως εκ τούτου πιθανότατα πρώτα θα ρυθμίσουν τα κρυπτονομίσματα που συνδέονται με το δολάριο, τα λεγόμενα stablecoins.
Όπως λέει ο Βολόντερ, «οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ρυθμίσουν πρώτα τα stablecoins – ο πρωταρχικός τους στόχος είναι να εξασφαλίσουν το δολάριο ως το κορυφαίο νόμισμα στον κόσμο. Γιατί το δολάριο είναι το πιο σημαντικό όργανο της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Η ΕΕ πρέπει «να ξεχωρίσει από τις ΗΠΑ και την Κίνα. Το blockchain θα μπορούσε να βοηθήσει «να εκπροσωπήσει το οικοσύστημα των ευρωπαϊκών αξιών στην παγκόσμια σκηνή».
Πολλοί άνθρωποι θέλουν να διαχειρίζονται τα οικονομικά τους εντελώς ανεξάρτητα – το ιδανικό του κυρίαρχου πολίτη είναι ιδανικό της ΕΕ. Το πρόβλημα με τη ρύθμιση των κρυπτονομισμάτων είναι ότι το blockchain είναι «σύνθετο και πολυδιάστατο».
Ως πολιτικός νέας γενιάς, η Εύα Καϊλή είχε ένα πλεονέκτημα όσον αφορά τα ψηφιακά ζητήματα. Αλλά δεν είναι μόνο θέμα ηλικίας, «οι πολιτικοί μπορούν και πρέπει να συνεχίσουν να εκπαιδεύονται σε τομείς όπου λαμβάνουν σημαντικές αποφάσεις για την κοινωνία» λέει ο Βολόντερ. «Η ρυθμιστική αρχή πρέπει να κατανοήσει περί τίνος πρόκειται η τεχνολογία – μόνο τότε μπορεί να πει στους πολίτες: Εάν δεν καταλαβαίνετε τι είναι η τεχνολογία, δεν πρέπει να χρησιμοποιήσετε μια τέτοια τεχνολογία».
