Η κυβέρνηση Χαφτάρ υιοθετεί τη ρητορική της Τρίπολης, απειλεί με νομικές συνέπειες και ζητά αναστολή των ελληνικών ερευνών – Απορρίπτει η Αθήνα, επικαλούμενη το Διεθνές Δίκαιο
Σε μία εξαιρετικά ανησυχητική εξέλιξη για τα ελληνολιβυκά και ευρύτερα μεσογειακά δεδομένα, η κυβέρνηση της Βεγγάζης υπό τον Χαλίφα Χαφτάρ ταυτίζεται πλέον με την επίσημη γραμμή της Τρίπολης, στρεφόμενη κατά της ελληνικής πρωτοβουλίας για διεθνή διαγωνισμό υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης.
Σε επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της κυβέρνησης Χαφτάρ, ζητείται η άμεση αναστολή της διαδικασίας παραχώρησης αδειών, υποστηρίζοντας ότι οι περιοχές στις οποίες δρα η Ελλάδα βρίσκονται υπό νομική αμφισβήτηση.
«Οποιαδήποτε δραστηριότητα χωρίς προηγούμενη και ρητή συγκατάθεση θεωρείται παράνομη και επιθετική», τονίζεται χαρακτηριστικά.
«Το κράτος της Λιβύης διατηρεί το δικαίωμα να προβεί σε κάθε αναγκαίο μέτρο για την προάσπιση της κυριαρχίας του και των φυσικών του πόρων».
Ανακοίνωση–καρμπόν με την Τρίπολη: Συντονισμένη πίεση κατά της Αθήνας
Η σύμπτωση της χρονικής συγκυρίας των δύο ανακοινώσεων, από δύο αντίπαλες λιβυκές κυβερνήσεις, προκαλεί ερωτήματα περί συντονισμένης στρατηγικής και πιθανής καθοδήγησης από την Τουρκία, τη στιγμή που η Ελλάδα προχωρά σε σχεδιασμό αξιοποίησης θαλάσσιων οικοπέδων με αμερικανικό επενδυτικό ενδιαφέρον (Chevron).
Η ανακοίνωση της Βεγγάζης καλεί την Ελλάδα:
- Να σταματήσει άμεσα τις διαδικασίες διεθνούς διαγωνισμού
- Να απέχει από κάθε μονομερή ενέργεια
- Να προσέλθει σε διάλογο με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο
Η ρητορική αυτή αντιγράφει σχεδόν λέξη προς λέξη την αντίστοιχη ανακοίνωση της Τρίπολης, που είχε προηγηθεί την Πέμπτη, υποδεικνύοντας μια ενοποιημένη λιβυκή γραμμή εναντίον της Ελλάδας, παρά τις εσωτερικές τους διαφορές.
Η απάντηση της Αθήνας: Κυριαρχικά δικαιώματα υπό πλήρη νομική κατοχύρωση
Το ελληνικό Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας απάντησε άμεσα, τονίζοντας πως η Ελλάδα ενεργεί απολύτως νόμιμα και στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και της UNCLOS του 1982:
«Η Ελλάδα ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα, με απόλυτο σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας», αναφέρουν κυβερνητικοί κύκλοι.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης ξεκαθάρισε πως η Ελλάδα προασπίζεται τα δικαιώματά της επί του πεδίου, αναγνωρίζοντας ότι η άσκηση κυριαρχίας μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις, οι οποίες όμως αντιμετωπίζονται νομικά και θεσμικά.
Διπλωματικός μαραθώνιος και φόβοι για τουρκο-λιβυκή ενορχήστρωση
Η παράλληλη επίθεση της Τρίπολης και της Βεγγάζης φαίνεται να λειτουργεί ως μέσο άσκησης πίεσης στην Αθήνα, στοχεύοντας είτε:
- στην αναστολή της επενδυτικής δραστηριότητας,
- είτε στην εμπλοκή της Ελλάδας σε “διαπραγμάτευση υπό πίεση”.
Η Αθήνα αναμένεται να ενισχύσει τη διπλωματική κινητικότητα σε ΕΕ και ΟΗΕ, διεθνοποιώντας τη στρατηγική εργαλειοποίηση του λιβυκού χάους από την Τουρκία, και ξεκαθαρίζοντας πως οι ελληνικές πρωτοβουλίες έχουν πλήρη νομική βάση.
H ανακοίνωση της κυβέρνησης της Βεγγάζης:
«Δήλωση της κυβέρνησης της Λιβύης, Υπουργείο Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας, σχετικά με την ελληνική ανακοίνωση για την έναρξη διεθνούς πρόσκλησης υποβολής αδειών εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε αμφισβητούμενες θαλάσσιες περιοχές.
Το Υπουργείο Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας της κυβέρνησης της Λιβύης εκφράζει τη βαθιά έκπληξη και ανησυχία του για όσα δημοσιεύθηκαν στο τεύχος (2025/3335/C) της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 12ης Ιουνίου 2025, σχετικά με το ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει προκηρύξει διεθνή διαγωνισμό για άδειες εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νοτίως της Κρήτης, μέρος των οποίων υπόκειται σε ανεπίλυτη νομική διαμάχη με το κράτος της Λιβύης.
Το Υπουργείο επιβεβαιώνει το εγγενές και αναφαίρετο δικαίωμα της Λιβύης στην εξερεύνηση και αξιοποίηση των υδρογονανθράκων της στις διεθνώς αναγνωρισμένες θαλάσσιες περιοχές της, σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, η οποία αποτελεί ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει όλες τις δραστηριότητες στους ωκεανούς και τις θάλασσες.
Το Υπουργείο τονίζει επίσης ότι οποιεσδήποτε δραστηριότητες προς εξερεύνηση ή εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε αμφισβητούμενες περιοχές ή περιοχές που εμπίπτουν στη θαλάσσια δικαιοδοσία της Λιβύης, χωρίς την προηγούμενη και ρητή συγκατάθεσή του, θα θεωρούνται παράνομες και επιθετικές πράξεις και θα συνεπάγονται όλες τις συνακόλουθες νομικές ευθύνες βάσει του διεθνούς δικαίου. Η κλιμάκωση από την πλευρά της Ελλάδας θα επιδείνωνε τις εντάσεις στη Μεσόγειο και θα παρεμπόδιζε τις προσπάθειες προώθησης της σταθερότητας και της διεθνούς συνεργασίας με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό της κυριαρχίας και των κοινών συμφερόντων.
Ως εκ τούτου, το Υπουργείο καλεί την ελληνική κυβέρνηση: Να σταματήσει αμέσως όλες τις διαδικασίες που σχετίζονται με την προσφορά ή την ανάθεση οποιωνδήποτε έργων για εξερεύνηση υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές που εμπίπτουν στα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης. Να απέχει από τη λήψη μονομερών μέτρων που θα μπορούσαν να βλάψουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης.
Να συμμετάσχει σε εποικοδομητικό και σοβαρό διάλογο με το κράτος της Λιβύης για την αναζήτηση δίκαιων και ισότιμων λύσεων στα ζητήματα, σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και τα συμφέροντα όλων των μερών.
Το κράτος της Λιβύης διατηρεί όλα τα νόμιμα δικαιώματά του να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της κυριαρχίας του και των φυσικών πόρων του, σύμφωνα με τους διεθνείς νόμους και κανόνες».
