Η εικόνα θα είναι ισχυρή και γεμάτη συμβολισμούς: σχεδόν 50 ευρωπαίοι ηγέτες συναντώνται μεθαύριο, Πέμπτη, στη Μολδαβία, μια μικρή χώρα που παρακολουθεί από πολύ κοντά την εισβολή του ρωσικού στρατού στη γειτονική Ουκρανία και ζει μέσα στο φόβο ότι η Μόσχα θα προχωρήσει σε ελιγμούς αποσταθεροποίησης σε βάρος της.
Σ’ αυτή την πρωτοφανή συνάντηση ενδέχεται να συμμετάσχει και ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Τίποτε δεν έχει ανακοινωθεί, όμως θα μπορούσε να βρίσκεται στο ραντεβού της «ευρωπαϊκής οικογένειας» αφού τις τελευταίες εβδομάδες περιέτρεξε τον πλανήτη -Ιταλία, Γερμανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Σαουδική Αραβία για τη σύνοδο κορυφής του Αραβικού Συνδέσμου, Ιαπωνία για τη σύνοδο κορυφής της G7.
Η διοργάνωση αυτής της δεύτερης συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Οικογένειας είναι μια σημαντική πρόκληση στον τομέα της επιμελητείας για τη Μολδαβία, μια πρώην σοβιετική δημοκρατία με πληθυσμό μικρότερο των 3 εκατομμυρίων κατοίκων, πολύ εύθραυστη οικονομικά.
«Απλούστατα δεν έχει υπάρξει ποτέ γεγονός τέτοιας έκτασης στην ιστορία της Μολδαβίας», συνοψίζει ο Φελίξ Χέτ, ειδικός στους κόλπους του γερμανικού ιδρύματος Φρίντριχ-Έμπερτ-Στίφτουνγκ.
Για να υπάρξει η «οικογενειακή φωτογραφία» των 47 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων που αναμένονται, έχει οργανωθεί μια περίπλοκη αεροπορική χορογραφία ώστε όλοι αυτοί οι ηγέτες να προσγειωθούν στο μικρό αεροδρόμιο της πρωτεύουσας.
Αναμένονται περίπου 2.000 συμμετέχοντες, μεταξύ των οποίων 700 δημοσιογράφοι, στο Κάστρο Μίμι, στο χωριό Μπουλμποάτσα, σε απόσταση περίπου 35 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα Κισινάου και άλλα τόσα από την Τιρασπόλ, τη μεγαλύτερη πόλη της Υπερδνειστερίας, μιας φιλορωσικής αυτονομιστικής περιφέρειας 300.000 κατοίκων στο ανατολικό τμήμα της χώρας.
Πρόκειται για μια συγκέντρωση πολύ ευρύτερη από την Ευρωπαϊκή Ένωση (20 προσκεκλημένες χώρες επιπλέον των 27 μελών της ΕΕ) και στο φόρουμ αυτό, την ιδέα για το οποίο είχε ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, θα συμμετάσχουν χώρες με πολύ διαφορετικά προφίλ και διαδρομές: η Αρμενία, η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Ελβετία, η Τουρκία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σερβία, το Αζερμπαϊτζάν…
Σε σχέση με το πρώτο ραντεβού στην Πράγα, στο οποίο συμμετείχαν 44 χώρες τον Οκτώβριο του 2022, έχουν γίνει τρεις προσθήκες: η Ανδόρα, το Μονακό και ο Άγιος Μαρίνος.
«Πρέπει να δούμε ποιοί είναι στη φωτογραφία, αλλά και ποιοί δεν είναι», υπογραμμίζει ο Σεμπαστιάν Μαγιάρ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ. «Είναι επίσης ευκαιρία για να δείξουμε ότι οι Ευρωπαίοι συζητούν για τα στρατηγικά συμφέροντά τους μεταξύ τους, χωρίς τους Αμερικανούς», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Η Μολδαβία δεν είναι μόνη»
Για τη Μολδαβία, είναι μια σημαντική στιγμή και η ευκαιρία για να εκφράσει και πάλι με δύναμη τη βούληση και την ανυπομονησία της να ενταχθεί στην ΕΕ.
«Η Ρωσία θα συνεχίσει να είναι μεγάλη πηγή αστάθειας τα επόμενα χρόνια και οφείλουμε να προστατευθούμε», συνόψιζε πριν από μερικές ημέρες, σε συνέντευξή της στο Γαλλικό Πρακτορείο, η Μάγια Σάντου, η πρόεδρος αυτής της μικρής χώρας. «Πιστεύουμε ότι δεν μπορούμε να σώσουμε τη δημοκρατία μας παρά μόνο αν γίνουμε μέρος της ΕΕ».
Καθώς πλησιάζει η σύνοδος κορυφής, η Μολδαβία διένειμε μέσω του Twitter μια σειρά σύντομων βιντεοσκοπημένων μηνυμάτων των κύριων ευρωπαίων ηγετών, όπως ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, υπόγραμμίζοντας τη σημασία αυτού του ραντεβού «της ενωμένης ευρωπαϊκής οικογένειας».
Όλα τα μηνύματα συνοδεύονταν από το hashtag #MoldovaIsNotAlone (Η Μολδαβία δεν είναι μόνη).
Μολονότι αυτή η σύνοδος των 47 δεν είναι επισήμως το φόρουμ για να συζητηθεί το ενταξιακό χρονοδιάγραμμα, το ζήτημα θα είναι πανταχού παρόν στους διαδρόμους.
Τον Ιούνιο 2022, η ΕΕ χορήγησε στην Ουκρανία και τη Μολδαβία το καθεστώς των επίσημων υποψηφίων. Οι δύο χώρες θέλουν πλέον να περάσουν στο επόμενο στάδιο.
Κατά την τελευταία επίσκεψη στο Κίεβο της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε την ανυπομονησία του. «Ήρθε η στιγμή για να ληφθεί μια θετική απόφαση αναφορικά με την έναρξη διαπραγματέυσεων για την ένταξη», δήλωσε.
Μια τρίτη σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Οικογένειας προβλέπεται να διεξαχθεί τον Οκτώβριο στη Γρανάδα της Ισπανίας και μια τέταρτη το πρώτο εξάμηνο του 2024 στο Ηνωμένο Βασίλειο, βάσει μιας εναλλαγής μεταξύ μελών και μη μελών της ΕΕ.
Η κοινότητα αυτή, η οποία δεν αποτελεί ένα νέο θεσμό και λειτουργεί χωρίς να εκδίδει τελική ανακοίνωση όπως γίνεται στις μεγάλες διεθνείς συναντήσεις, θα καταφέρει άραγε να διαρκέσει;
«Μετά τον πόλεμο, ίσως να μην υπάρχει τέτοια σπουδή να συναντηθούμε», παραδέχεται ο Σεμπαστιάν Μαγιάρ. Αυτό το άτυπο φόρουμ έχει όμως έναν ιδιαίτερο ρόλο να διαδραματίσει και θα μπορούσε να διαρκέσει, εκτιμά ωστόσο.