Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Roberta Metsola έφτασε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το πρωί της Πέμπτης μπροστά σε μια θάλασσα από κάμερες, καθώς τα μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν να καταγράφουν το χρονικό των καταγγελιών που πλανώνται γύρω από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το σκάνδαλο διαφθοράς που εμπλέκει Κατάρ και Μαρόκο.
Όπως μεταδίδει το Politico, η Metsola θα ενημερώσει τους 27 εθνικούς ηγέτες της ΕΕ για τις ανησυχητικές λεπτομέρειες που έχουν προκαλέσει τη σύλληψη της Εύας Καϊλή.
Αλλά για τους περισσότερους ηγέτες της ΕΕ, πρόκειται για μια περίπτωση του τύπου “δεν είναι δικό μου πρόβλημα”.
“Πραγματικά αυτό είναι ένα θέμα για το Κοινοβούλιο”, δήλωσε αξιωματούχος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
“Περιμένουμε να λάβουμε μια ενημέρωση από τον Metsola, αλλά τίποτα περισσότερο”.
Αυτοκαταστροφική η ΕΕ
Το ένστικτο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να προσπαθήσει να παρακάμψει τις κατηγορίες για κακοδιαχείριση στην καρδιά της ΕΕ θα μπορούσε να αποβεί αυτοκαταστροφικό – και να συσσωρεύσει προβλήματα για την ΕΕ μακροπρόθεσμα.
“Η δυνητική ζημιά στη φήμη εδώ μπορεί να είναι τεράστια”, δήλωσε στο Politico ο Πέτρος Φασούλας, γενικός γραμματέας της φιλοευρωπαϊκής οργάνωσης European Movement International.
“Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν κάνουν διάκριση μεταξύ του ενός ή του άλλου θεσμικού οργάνου.
Το θέμα είναι ότι μόλις βάλεις τη λέξη διαφθορά δίπλα σε οποιοδήποτε ευρωπαϊκό θεσμό, οι άνθρωποι συνδέουν αυτόματα την ΕΕ με την πράξη της διαφθοράς”.
Σε απόσταση αναπνοής βρίσκονται οι ευρωπαϊκές εκλογές του 2024.
Οι ευρωπαϊκές εκλογές αποτελούν παραδοσιακά ένα μέρος όπου οι αντι-ΕΕ δυνάμεις μπορούν να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί.
Πράγματι, ορισμένοι από τους μεγαλύτερους επικριτές της ΕΕ – ο Βρετανός Nigel Farage και η Γαλλίδα Marine Le Pen έρχονται στο μυαλό μας – έχουν τραβήξει την προσοχή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν μετακομίσουν στην πατρίδα τους για να διαδώσουν περαιτέρω το ευρωσκεπτικιστικό τους μήνυμα.
Τώρα ελλοχεύει ο φόβος ότι το σκάνδαλο του Κατάρ, το οποίο συγκλόνισε το Κοινοβούλιο, θα μπορούσε να δυσφημίσει ακόμη περισσότερο το θεσμό.
“Αυτό το σκάνδαλο κινδυνεύει να περάσει κατευθείαν στα χέρια των αντιευρωπαϊκών, αντιδημοκρατικών δυνάμεων”, δήλωσε ο Φασούλας.
“Είναι ζωτικής σημασίας να προλάβει η ΕΕ, ιδίως ενόψει των ευρωεκλογών του 2024”.
Εκτός από την προγραμματισμένη ενημέρωση Metsola προς τους ηγέτες της ΕΕ το πρωί της Πέμπτης, καμία περαιτέρω συζήτηση για το σκάνδαλο δεν περιλαμβάνεται στην επίσημη ατζέντα της συνεδρίασης της Πέμπτης. Ένας διπλωμάτης δήλωσε ότι η αντίδραση των ηγετών μπορεί να εξαρτηθεί από το τι έχει να πει η ίδια.
Διχασμένη η ΕΕ
Οι ηγέτες της ΕΕ έχουν επίσης πολλά άλλα θέματα να συζητήσουν.
Βαθιές διαιρέσεις έχουν προκύψει σχετικά με το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση των αμερικανικών επιδοτήσεων, καθώς επικρατεί ανησυχία ότι θααπομακρύνουν τις επενδύσεις από την Ευρώπη, οι χώρες εξακολουθούν να μην μπορούν να συμφωνήσουν για το πώς (και αν) να περιορίσουν τις τιμές του φυσικού αερίου, και η Ρουμανία και η Βουλγαρία παραμένουν εξοργισμένες που δεν τους έχει επιτραπεί η είσοδος στη ζώνη ελεύθερων μετακινήσεων Σένγκεν.
Επιπλέον, υπήρξαν προβλήματα της τελευταίας στιγμής σε μια πολυεπίπεδη συμφωνία για να ξεκλειδώσουν 18 δισεκατομμύρια ευρώ σε βοήθεια για την Ουκρανία και να οριστικοποιηθεί ένας ελάχιστος συντελεστής εταιρικού φόρου, αφού η Πολωνία μπλόκαρε την πρόταση αργά την Τετάρτη.
Στην πραγματικότητα, όμως, ο σκληρός προβολέας που ρίχνεται στη σχέση της ΕΕ με το Κατάρ θα μπορούσε να είναι δυσάρεστος για πολλές χώρες, ιδίως καθώς έρχονται εκκλήσεις για επανεξέταση των προσοδοφόρων αεροπορικών συμφωνιών με τη Ντόχα.
Αρκετά μέλη της ΕΕ έχουν επίσης αυξήσει την ενεργειακή τους εξάρτηση από το κράτος του Κόλπου, καθώς προσπαθούν να απεξαρτηθούν από το ρωσικό φυσικό αέριο. Τις τελευταίες εβδομάδες, γερμανικές εταιρείες σύναψαν 15ετή συμφωνία για την αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου από το Κατάρ. Και την Τετάρτη, η Ουγγαρία ανακοίνωσε ότι ο ενεργειακός όμιλος MVM θα ξεκινήσει συνομιλίες με την QatarEnergy για την αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Μεγάλα συμφέροντα με το Κατάρ
Ερωτηθείς εάν οι ισχυρισμοί για πιθανή διείσδυση μετρητών έναντι επιρροής στο Κοινοβούλιο θα πρέπει να αναγκάσουν την ΕΕ να επανεξετάσει άλλα εμπορικά συμφέροντα με το Κατάρ, ο Γερμανός καγκελάριος Olaf Scholz απέφυγε το ερώτημα την Τετάρτη, διατηρώντας το επίκεντρο στις ιδιαιτερότητες της τρέχουσας βελγικής υπόθεσης.
“Αυτό που πρέπει να επανεξεταστεί είναι ποιες κατηγορίες πρέπει να γίνουν εναντίον εκείνων που βρίσκονται τώρα αντιμέτωποι με την κατηγορία ότι δωροδοκήθηκαν, και φυσικά αυτό ισχύει και για εκείνους που βρίσκονταν στην άλλη πλευρά, δηλαδή εκείνους που δωροδοκήθηκαν”, δήλωσε στους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες.
Ο υπουργός Οικονομίας του Scholz, Robert Habeck υποστήριξε ρητά το βράδυ της Τρίτης ότι οι εξελισσόμενες ανακαλύψεις δεν πρέπει να αλλάξουν τα σχέδια αγοράς φυσικού αερίου της χώρας του.
“Πρόκειται για δύο διαφορετικά πράγματα”, δήλωσε ο Habeck..
Ωστόσο, δεν θέλουν όλοι οι ηγέτες της ΕΕ να αποφύγουν το θέμα.
Φτάνοντας στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ με χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας την Τετάρτη, ο Ιρλανδός ηγέτης Micheál Martin δήλωσε ότι το κοινό είναι “σοκαρισμένο” από τα όσα συνέβησαν και ζήτησε τη δημιουργία ενός οργάνου σε επίπεδο ΕΕ για την αστυνόμευση των θεσμικών οργάνων, συμπεριλαμβανομένου του Κοινοβουλίου.
“Απαιτείται η όλη ιδέα ενός εποπτικού οργάνου που θα διασφαλίζει τη συμμόρφωση και την τήρηση της δεοντολογίας”, δήλωσε.
“Προφανώς, πρέπει να γίνονται οι δέουσες διαδικασίες, αλλά παρ’ όλα αυτά, οι άνθρωποι πρέπει να έχουν εμπιστοσύνη στα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως στο Κοινοβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή έχει αυξήσει τις εξουσίες του με την πάροδο των ετών”.
Άλλοι ηγέτες επανέλαβαν την άποψη που πολλά μέλη του Κοινοβουλίου υποστήριξαν αυτή την εβδομάδα – ότι οι καταγγελίες για διαφθορά δεν υποδεικνύουν ένα συστημικό πρόβλημα, παρά μόνο μερικά… χαλασμένα μήλα. Μιλώντας στις Βρυξέλλες την Τετάρτη, ο Εσθονός πρωθυπουργός Kaja Kallas παραδέχθηκε ότι οι αποκαλύψεις ήταν επιζήμιες “όχι μόνο για την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και για τους Ευρωπαίους πολιτικούς”.
“Πρέπει να επιβεβαιώσω και να πω ότι δεν είμαστε όλοι έτσι”, πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι η δημοσιοποίηση αυτών των περιπτώσεων μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή τους στο μέλλον.
