Οι υπουργοί Ενέργειας συνεδριάζουν στο Λουξεμβούργο – Στόχος η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Μόσχα
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σήμερα σε ένα από τα πιο ριζοσπαστικά ενεργειακά βήματα από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία: την πλήρη απαγόρευση των εισαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Οι υπουργοί Ενέργειας των 27 συνεδριάζουν στο Λουξεμβούργο, με στόχο να υιοθετήσουν κοινή θέση, η οποία θα ανοίξει τον δρόμο για διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την οριστικοποίηση του μέτρου.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ήδη την πρόταση την περασμένη εβδομάδα, επιτρέποντας στην Επιτροπή να ξεκινήσει τη διαδικασία για το οριστικό ενεργειακό “διαζύγιο” από τη Ρωσία.
Η πρόταση: Τέλος στις εισαγωγές έως το 2028
Η πρόταση που εξετάζεται προβλέπει ότι μέχρι το 2028, θα έχει τερματιστεί πλήρως η εισαγωγή:
- ρωσικού πετρελαίου,
- φυσικού αερίου μέσω αγωγών,
- και υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ).
Η απαγόρευση θα είναι μόνιμη και αμετάκλητη, με στόχο να αποκοπεί οριστικά η ΕΕ από την ενεργειακή εξάρτηση που διατηρούσε επί δεκαετίες με τη Μόσχα.
Σημαντικό είναι ότι η απόφαση θα εγκριθεί με απλή πλειοψηφία, γεγονός που σημαίνει ότι ούτε η Ουγγαρία ούτε η Σλοβακία — δύο χώρες που εξακολουθούν να εισάγουν ρωσικό αέριο μέσω αγωγών — θα μπορέσουν να ασκήσουν βέτο.
Προσπάθειες για ακόμη ταχύτερη απαγόρευση στο ρωσικό ΥΦΑ
Στο τραπέζι βρίσκεται και η πρόταση για επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) σε προγενέστερη ημερομηνία, πιθανώς μέσα στο 2026.
Το μέτρο θα ενταχθεί στην επόμενη δέσμη κυρώσεων που ετοιμάζουν οι Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της 19ης σειράς περιοριστικών μέτρων κατά της Ρωσίας.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΕΕ, το 2024 η Ρωσία εξακολουθούσε να καλύπτει σχεδόν το 20% των εισαγωγών αερίου προς την Ευρώπη, ενώ στο πρώτο εξάμηνο του 2025 τα κράτη μέλη είχαν εισαγάγει ρωσικό ΥΦΑ αξίας περίπου 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Κυρώσεις με ημερομηνία λήξης – ή με ανοιχτή επιστροφή;
Αν και οι κυρώσεις χαρακτηρίζονται προσωρινές, τα κράτη μέλη συμφωνούν ότι θα διατηρηθούν έως ότου λήξει ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι Βρυξέλλες κρίνουν ότι δεν υπάρχει πλέον λόγος συνέχισής τους.
Ωστόσο, αρκετές χώρες εκτιμούν πως η απαγόρευση θα παραμείνει de facto μόνιμη, αφού οι νέες ενεργειακές υποδομές που δημιουργεί η ΕΕ (LNG terminals, ανανεώσιμες πηγές, συμφωνίες με Νορβηγία και ΗΠΑ) καθιστούν την επιστροφή στο ρωσικό αέριο πρακτικά αδύνατη.
Παράλληλες συζητήσεις για Ουκρανία και Μέση Ανατολή
Στο περιθώριο του Συμβουλίου, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ θα πραγματοποιήσουν κοινή συνεδρίαση για τις εξελίξεις:
- στον πόλεμο στην Ουκρανία,
- και στη Μέση Ανατολή, με φόντο τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα.
Στη συνεδρίαση αναμένεται να συμμετάσχει και ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Αντρίι Σιμπίχα, παρουσιάζοντας ενημέρωση για την κατάσταση στο μέτωπο.
Μετά τη συνάντηση Τραμπ – Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον και την επικείμενη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Ουγγαρία, οι Βρυξέλλες επιχειρούν να ενισχύσουν τον ευρωπαϊκό ρόλο στις διπλωματικές διεργασίες.
Δέσμευση ρωσικών πόρων και χρηματοδότηση της Ουκρανίας
Στο τραπέζι βρίσκεται επίσης η πρόταση αξιοποίησης δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση δανείου προς την Ουκρανία, που θα λειτουργήσει ως μηχανισμός πολεμικών επανορθώσεων.
Παράλληλα, θα εξεταστεί και το ενδεχόμενο πάγωσης δασμών στις εισαγωγές από το Ισραήλ, στο πλαίσιο ευρύτερης συζήτησης για την εμπορική πολιτική της ΕΕ στη Μέση Ανατολή.
