Όταν τα «εργαστήρια» με ποσοστά έγιναν ο πραγματικός ρυθμιστής της πολιτικής ζωής
Η ΠΥΘΙΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ
Έχει χαθεί πλέον κάθε μέτρο: η πολιτική δεν περιγράφεται από τα κόμματα, δεν αξιολογείται από τη Βουλή, δεν κρίνεται καν από τους ίδιους τους πολίτες ως συλλογικό σώμα. Τη «γραμμή» σήμερα τη δίνουν οι δημοσκόποι. Πίτες, στήλες και καμπύλες έχουν αντικαταστήσει προγράμματα, ιδέες και πραγματικό διάλογο.
Η κατάσταση αγγίζει το παράλογο. Μια εταιρεία δημοσιοποίησε κάποτε ότι “οι μισοί Έλληνες πιστεύουν πως μας ψεκάζουν” – και από τότε η ανοησία έγινε «αλήθεια» επειδή το είπε ένα «γκάλοπ». Αυτό είναι το επίπεδο: οι αριθμοί παράγουν πραγματικότητα, όχι το αντίστροφο.
Και όμως, κανείς δεν γνωρίζει πώς προκύπτουν αυτά τα ευρήματα.
Ποιος πληρώνει τις έρευνες;
Ποιος ελέγχει τα δεδομένα;
Πού βρίσκονται τα ερωτηματολόγια;
Τι σχέση έχουν οι εταιρείες με υπουργεία και κρατικούς οργανισμούς;
Η «επιστημονική μέθοδος» λειτουργεί σαν μαύρο κουτί: αδιαφανής, ανεξέλεγκτη και κυρίως, πολιτικά χρήσιμη για όσους τη χρηματοδοτούν.
Η κορυφαία απάτη: η «εκτίμηση ψήφου».
Δεν είναι γκάλοπ, είναι η άποψη της εταιρείας – ένα πολιτικό σχόλιο ντυμένο ως στατιστικό αποτέλεσμα. Κι όμως, αναπαράγεται από τα ΜΜΕ ως θέσφατο, σπρώχνοντας το κοινό σε συγκεκριμένα συμπεράσματα.
Το πιο επικίνδυνο;
Οι δημοσκοπήσεις έχουν γίνει βαλβίδες αποσυμπίεσης.
Χαμηλά ποσοστά για την κυβέρνηση έναν χρόνο πριν τις κάλπες λειτουργούν σαν «ψυχολογική εκτόνωση» και παράθυρο «ανασύνταξης». Τα γκάλοπ φτιάχνουν κρίσεις και μετά ξαναφτιάχνουν ανακάμψεις. Ένας φαύλος κύκλος όπου η πραγματική κοινωνία απλώς χειραγωγείται.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, έχουμε και το νέο φαινόμενο: δημοσκοπήσεις–δύο όψεων, όπου την ίδια στιγμή εμφανίζονται σενάρια με ανύπαρκτα κόμματα που «πιάνουν» 60% συνολικά, ενώ τα υπαρκτά δεν βρίσκουν ούτε το υπόλοιπο 40%. Ένα ψηφιακό συνονθύλευμα που θυμίζει ασκήσεις φαντασίας, όχι αποτύπωση πολιτικής συμπεριφοράς.
Το αποτέλεσμα;
Η πολιτική αντιπαράθεση γίνεται πάνω σε κατασκευασμένα νούμερα, όχι πάνω σε ιδέες.
Οι δημοσκόποι διαμορφώνουν κλίμα, όχι οι εκλεγμένοι.
Οι εταιρείες γίνονται παράγοντες εξουσίας χωρίς κανέναν έλεγχο.
Αν δεν υπάρξει θεσμική εποπτεία στη δημοσκοπική παραγωγή, η δημοκρατία θα συνεχίσει να λειτουργεί ως δέσμια μιας βιομηχανίας «ευρημάτων» που κανείς δεν ξέρει πώς παράγονται.
Και σε όσους επιμένουν ότι «τα γκάλοπ αποτυπώνουν την πραγματικότητα», ταιριάζει η μοναδική φράση που μένει αληθινή σε αυτή τη συζήτηση:
Στην Ελλάδα, δεν διαβάζουμε τις δημοσκοπήσεις. Μας διαβάζουν εκείνες.
