Η νέα εποχή των ελληνικών ναυπηγείων: επενδύσεις, εξοπλιστικά προγράμματα, SAFE και πράσινη μετάβαση μετατρέπουν τη χώρα σε πυλώνα ευρωπαϊκής βιομηχανίας
Μετά από πάνω από μια δεκαετία ακινησίας, τα ελληνικά ναυπηγεία αλλάζουν οριστικά σελίδα. Οι εγκαταστάσεις της Ελευσίνας, της Σύρου, της Σαλαμίνας και του Σκαραμαγκά, που για χρόνια έμοιαζαν με σκηνικά εγκατάλειψης, ξαναζωντανεύουν. Νέοι επενδυτές, ισχυρά κεφάλαια και ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον που απαιτεί στρατηγική αυτάρκεια, δημιουργούν ένα νέο βιομηχανικό οικοσύστημα γύρω από τη ναυπηγική δραστηριότητα.
Στρατηγικοί παίκτες και νέα κεφάλαια
Η είσοδος του ιδιώτη εφοπλιστή Γιώργου Προκοπίου στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά το 2023 σηματοδότησε μια νέα εποχή για τη μεγαλύτερη ναυπηγοεπισκευαστική μονάδα της χώρας. Στόχος: η μετατροπή του Σκαραμαγκά σε περιφερειακό κόμβο βαριάς βιομηχανίας και στρατιωτικών ναυπηγήσεων.
Ταυτόχρονα, η ΟΝΕΧ Shipyards & Technology του Πάνου Ξενόκωστα έχει αναβαθμίσει πλήρως τις υποδομές σε Σύρο και Ελευσίνα. Πάνω από 220 πλοία επισκευάζονται ετησίως, ενώ τα νέα επενδυτικά σχέδια περιλαμβάνουν ναυπηγήσεις ενεργειακών πλατφορμών και LNG carriers, επαναφέροντας τον ελληνικό στόλο στο επίκεντρο της διεθνούς αγοράς.
Η Σαλαμίνα στην αιχμή της αμυντικής ναυπηγικής
Τα Ναυπηγεία Σαλαμίνας εξελίσσονται ταχύτατα σε πυλώνα αμυντικής βιομηχανίας. Με συμμετοχή στην κατασκευή της φρεγάτας FDI HN «Φορμίων» και δύο ακόμη για το γαλλικό Πολεμικό Ναυτικό, έγιναν η πρώτη ελληνική μονάδα που εξήγαγε πολεμικό ναυπηγικό υλικό.
Με επενδυτικό πρόγραμμα 15 εκατ. ευρώ και συμμετοχή σε έργα για μη επανδρωμένα σκάφη και το πρόγραμμα του «εθνικού πλοίου», οι εγκαταστάσεις της Σαλαμίνας αναδεικνύονται σε βιομηχανικό κόμβο με διεθνείς πιστοποιήσεις και συνεργασίες υψηλής τεχνολογίας.
Από την παρακμή στην απασχόληση
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αποτυπώνουν την έκρηξη της δραστηριότητας: οι επισκευές πλοίων υπερδιπλασιάστηκαν μέσα σε δέκα χρόνια – από 330 το 2013 σε 700 το 2024.
Η ανάκαμψη αυτή έχει ήδη αποφέρει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Εργαζόμενοι επιστρέφουν στις δεξαμενές, μικρομεσαίες επιχειρήσεις επανεκκινούν, και η τοπική οικονομία –ιδίως στο Πέραμα– γνωρίζει πρωτοφανή κινητικότητα.
Όπως σημειώνει ο δήμαρχος Περάματος, Γιάννης Λαγουδάκος, «η πόλη ξαναπαίρνει ζωή· έχουμε πλέον ανάγκη από νέους δρόμους και χώρους στάθμευσης, όχι από επιδόματα ανεργίας».
Το πρόγραμμα SAFE αλλάζει τα δεδομένα
Καθοριστικό ρόλο στη νέα βιομηχανική φάση παίζει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE (Security Action for Europe), ύψους 150 δισ. ευρώ, που ενισχύει την αμυντική αυτάρκεια της ΕΕ.
Για την Ελλάδα έχει εγκριθεί χρηματοδότηση 787,6 εκατ. ευρώ, η οποία θα κατευθυνθεί σε ναυπηγικές και αμυντικές υποδομές, με δυνατότητα δανεισμού σε εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια.
Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Βασίλης Κορκίδης, «το SAFE μπορεί να γίνει ο πραγματικός καταλύτης για την αναγέννηση των ελληνικών ναυπηγείων – με νέες θέσεις εργασίας, εξαγώγιμο προϊόν και ευρωπαϊκή τεχνογνωσία».
Νέα υποβρύχια, νέα εποχή για το Πολεμικό Ναυτικό
Στο επίκεντρο της επόμενης δεκαετίας βρίσκεται το πρόγραμμα απόκτησης τεσσάρων νέων υποβρυχίων, έργο-ναυαρχίδα για την ελληνική ναυπηγική βιομηχανία.
Προτάσεις έχουν ήδη υποβληθεί από κορυφαίους οίκους της Γερμανίας, Σουηδίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Νότιας Κορέας, με ισχυρό το ενδεχόμενο τα σκάφη να ναυπηγηθούν εντός ελληνικού εδάφους, προσδίδοντας στρατηγική προστιθέμενη αξία.
Η φρεγάτα «Φορμίων» και η νέα εξωστρέφεια
Η καθέλκυση της φρεγάτας FDI HN «Φορμίων» στη Λοριάν αποτέλεσε σύμβολο της νέας εποχής.
Τμήματά της κατασκευάστηκαν στα Ναυπηγεία Σαλαμίνας, ανοίγοντας για πρώτη φορά τον δρόμο για ελληνικό πολεμικό εξοπλισμό με εξαγωγική σφραγίδα.
Η συνεργασία με τη Naval Group απέδειξε ότι η ελληνική τεχνογνωσία μπορεί να σταθεί ισότιμα δίπλα στις ευρωπαϊκές δυνάμεις της αμυντικής βιομηχανίας.
Ευρωπαϊκή αυτονομία, ελληνικό όραμα
Η Ελλάδα στοχεύει να συμμετέχει κατά 25% στα εξοπλιστικά προγράμματα, με έμφαση στη μεταφορά τεχνογνωσίας, τον εκσυγχρονισμό των υποδομών και τη σταθερή παραγωγική βάση.
Η πρόσβαση σε ευρωπαϊκά κονδύλια και συνεργασίες με ομίλους υψηλής τεχνολογίας, φέρνει τη χώρα πιο κοντά στην πλήρη ενεργό συμμετοχή της στην ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία.
Η πράσινη και ψηφιακή διάσταση
Τα ελληνικά ναυπηγεία επενδύουν πλέον σε πράσινη μετάβαση, ψηφιοποίηση και ενεργειακή αποδοτικότητα.
Νέες δεξαμενές, υβριδικά συστήματα και λύσεις χαμηλών εκπομπών εντάσσονται στα σχέδια ανάπτυξης, συνδέοντας την τεχνολογική και περιβαλλοντική αναβάθμιση με τη βιομηχανική αναγέννηση.
Η Ελλάδα ξαναμπαίνει στον παγκόσμιο ναυπηγικό χάρτη
Η συνδυαστική αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων, εξοπλιστικών έργων και ιδιωτικών επενδύσεων διαμορφώνει ένα οικοσύστημα βαριάς βιομηχανίας που επανατοποθετεί την Ελλάδα στο διεθνές προσκήνιο.
Τα ελληνικά ναυπηγεία μετατρέπονται σε στρατηγικούς πυλώνες ανάπτυξης, ασφάλειας και καινοτομίας – και, ίσως για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, φαίνεται πως η χώρα έχει ξαναβρεί το χαμένο της ναυπηγικό ρυθμό.
