Στην προδημοσίευση του βιβλίου «Ιθάκη», ο πρώην πρωθυπουργός αποκαλύπτει το παρασκήνιο της κρίσιμης απόφασης για το δημοψήφισμα του 2015, τη σύγκρουση με τους Ευρωπαίους εταίρους και τη συναισθηματική του φόρτιση εκείνων των ημερών
Στο κεφάλαιο με τίτλο «Ώρα Αποφάσεων» του νέου του βιβλίου «Ιθάκη», ο Αλέξης Τσίπρας περιγράφει βήμα προς βήμα τις στιγμές που οδήγησαν στη μοιραία επιλογή του δημοψηφίσματος το καλοκαίρι του 2015. Όπως αποκαλύπτει, το σημείο καμπής ήταν η δήλωση του τότε προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος, κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής, ανακοίνωσε με στόμφο: «The game is over».
Ο πρώην πρωθυπουργός αναφέρει ότι η φράση αυτή τον εξόργισε βαθιά, καθώς τη θεώρησε προσβολή απέναντι στον ελληνικό λαό. «Ποιος νόμιζε ότι ήταν και από πού αντλούσε το θράσος να περιγράφει ως παιχνίδι το δράμα ενός ολόκληρου λαού;» γράφει χαρακτηριστικά. Ο Τσίπρας περιγράφει τη στιγμή ως το εσωτερικό σημείο καμπής, όπου αντιλήφθηκε πως η μόνη απάντηση απέναντι στους εκβιασμούς των δανειστών ήταν η προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία.
«Το δημοψήφισμα δεν ήταν απλώς εργαλείο στήριξης ή απόρριψης των κυβερνητικών επιλογών. Ήταν ασπίδα για τη σωτηρία της χώρας», αναφέρει, προσθέτοντας πως ήθελε να δείξει στους εταίρους ότι δεν είχαν απέναντί τους μια εξαντλημένη κυβέρνηση, αλλά έναν ολόκληρο λαό.
Η απόφαση και η σιωπή της αίθουσας
Ο Τσίπρας περιγράφει με έντονη συναισθηματική φόρτιση τη δραματική σύσκεψη της 25ης Ιουνίου, όπου ανακοίνωσε για πρώτη φορά στους στενούς του συνεργάτες την πρόθεσή του να προχωρήσει σε δημοψήφισμα.
«Τα λόγια μου πάγωσαν την αίθουσα. Έπεσε σιωπή. Ήταν εκείνη η σιωπή που δεν είναι αμηχανία, είναι βάρος», αναφέρει.
Όπως γράφει, στόχος του δεν ήταν η σύγκρουση για τη σύγκρουση, αλλά η αναγκαστική ανατροπή του τελεσιγράφου των δανειστών: «Ο στόχος είναι να κερδίσουμε το δημοψήφισμα. Να αναγκαστούν υπό το βάρος της διεθνούς κοινής γνώμης να κάνουν πίσω και να επιστρέψουν με νέα πρόταση».
Ο πρώην πρωθυπουργός παραδέχεται ότι γνώριζε το πολιτικό και προσωπικό κόστος: «Ήξερα πως έπρεπε να περάσω μέσα από ναρκοπέδιο αν ήθελα να δώσω αίσιο τέλος στην Οδύσσεια της Ελλάδας. Ήμουν έτοιμος να σηκώσω το βάρος μόνος μου».
Η ανθρώπινη διάσταση – «Είχα ξεχάσει τα γενέθλια του παιδιού μου»
Μέσα στην ένταση των γεγονότων, ο Τσίπρας αποκαλύπτει μια ανθρώπινη και προσωπική στιγμή: τη λησμονιά των γενεθλίων του μικρότερου γιου του, Ορφέα, εκείνη την ίδια ημέρα.
Η σύντροφός του, Μπέττυ Μπαζιάνα, τον επισκέφθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου λίγο πριν τη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου, προκειμένου να του το υπενθυμίσει. «Άνοιξε η πόρτα και εμφανίστηκε η γραμματέας μου: “Η Μπέττυ είναι απ’ έξω και θέλει να σου πει κάτι για μισό λεπτό”. Είπα όχι. Κανείς δεν μπαίνει. Ήμουν συγκεντρωμένος. Τότε, από τη χαραμάδα της πόρτας, την είδα να μου κάνει νόημα κρατώντας ένα μικρό σακουλάκι με τρία κεράκια γενεθλίων».
«Δαγκώθηκα. Είχα ξεχάσει τα γενέθλια του παιδιού μου. Εκείνη τη στιγμή κατάλαβα πόσο απορροφημένος ήμουν από το βάρος των αποφάσεων», σημειώνει ο Τσίπρας, προσθέτοντας ότι εκείνη η εικόνα τον συνόδευσε για χρόνια.
Η πολιτική και η ψυχική δοκιμασία
«Το δημοψήφισμα ήταν δική μου απόφαση. Προσωπική, βαθιά επεξεργασμένη και ψυχικά δύσκολη», γράφει ο Τσίπρας, τονίζοντας πως δεν υπήρξε ποτέ απόφαση βιαστική ή αυθόρμητη.
Περιγράφει πώς υπολόγισε τις συνέπειες, τις πιέσεις, και τη διεθνή απομόνωση που θα ακολουθούσε: «Δεν είμαι άνθρωπος που κάνει άλματα στο κενό. Ζυγίζω κάθε λεπτομέρεια, βασανίζομαι για κάθε μου απόφαση. Ήξερα ότι το κόστος θα είναι βαρύ, αλλά και πως η ταπείνωση της χώρας θα ήταν ασύγκριτα βαρύτερη».
Ο πρώην πρωθυπουργός αναφέρει ότι η επιλογή αυτή δεν στόχευε μόνο στη διαπραγμάτευση, αλλά και στην αποκατάσταση της λαϊκής αξιοπρέπειας: «Το μόνο που μας απέμενε ήταν το ηθικό μας πλεονέκτημα. Η εικόνα μιας χώρας που ζητά από τον λαό της να αποφασίσει. Αυτό ήταν το όπλο μας».
