Έρευνα Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με ΗΠΑ και Καναδά δείχνει ότι η απότομη διακοπή άσκησης μηδενίζει τα οφέλη της για την καρδιά και αυξάνει άμεσα τον καρδιαγγειακό κίνδυνο
Το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας (FAME Lab) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ στις ΗΠΑ και το Πανεπιστήμιο της Οτάβα στον Καναδά, πραγματοποίησε μια πρωτοποριακή τυχαιοποιημένη μελέτη που αποκαλύπτει μια αλήθεια με σοβαρές προεκτάσεις για τη δημόσια υγεία: η ξαφνική διακοπή της συστηματικής άσκησης μπορεί να μηδενίσει όλα τα οφέλη της για την καρδιά – ακόμη και σε λίγες εβδομάδες.
Από τη βελτίωση… στην οπισθοδρόμηση
Στη μελέτη συμμετείχαν αγύμναστοι άνδρες, νέοι και μεσήλικες, οι οποίοι μπήκαν σε δομημένο πρόγραμμα άσκησης οκτώ εβδομάδων. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: τόσο οι νέοι όσο και οι μεσήλικες αύξησαν την ενεργοποίηση του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος – με άλλα λόγια, βελτίωσαν τον έλεγχο της καρδιακής λειτουργίας και μείωσαν την καρδιακή συχνότητα ηρεμίας, περιορίζοντας σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Όμως, όταν η άσκηση διακόπηκε απότομα για τις επόμενες οκτώ εβδομάδες, η εικόνα αντιστράφηκε δραματικά. Στους μεσήλικες, η καρδιακή συχνότητα ηρεμίας εκτοξεύθηκε ξανά, ενεργοποιώντας το συμπαθητικό νευρικό σύστημα – τη λειτουργία που συνδέεται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Παράλληλα, σημειώθηκε και άνοδος της αρτηριακής πίεσης.
Η προειδοποίηση των επιστημόνων
Ο Δρ. Πέτρος Ντίνας τονίζει ότι η διακοπή της άσκησης, όπως συμβαίνει σε περιόδους lockdown ή λόγω τραυματισμών, μπορεί να επαναφέρει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο στα αρχικά, μη επιθυμητά επίπεδα. Η ομάδα ερευνητών, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Φυσιολογίας Ανδρέα Φλουρή, επισημαίνει ότι ακόμη και βραχυπρόθεσμη διακοπή της σωματικής δραστηριότητας ανατρέπει σε χρόνο ρεκόρ τα κέρδη της μακροχρόνιας άσκησης.
Τι σημαίνει “μεταβλητότητα καρδιακού ρυθμού”
Η μεταβλητότητα καρδιακού ρυθμού είναι μια μη επεμβατική μέτρηση που δείχνει τον χρόνο ανάμεσα σε δύο χτύπους της καρδιάς. Ανάλογα με το αποτέλεσμα, μπορεί να αποκαλύψει αν κυριαρχεί το παρασυμπαθητικό (επιθυμητό, βελτιώνει την υγεία) ή το συμπαθητικό νευρικό σύστημα (μη επιθυμητό, αυξάνει τον κίνδυνο). Στη συγκεκριμένη μελέτη, η μέτρηση αποδείχθηκε καμπανάκι: οι βελτιώσεις που πέτυχαν οι συμμετέχοντες εξαφανίστηκαν με τη διακοπή της άσκησης.
Το μήνυμα: μην σταματάτε
Η έρευνα στέλνει σαφές μήνυμα: η συνεχής άσκηση είναι κλειδί για την υγεία της καρδιάς. Η διακοπή της – ακόμη και προσωρινά – μπορεί να αναιρέσει τα πάντα. Σε μια εποχή όπου η καθιστική ζωή και οι αναγκαστικές παύσεις γίνονται όλο και συχνότερες, η συνέπεια στη σωματική δραστηριότητα είναι θέμα ζωής και θανάτου.
