Η ιδέα του αγωγού Ισραήλ–Ελλάδας–Κύπρου επιστρέφει με αμερικανική στήριξη. Οι υπουργοί Ενέργειας των τεσσάρων χωρών συζήτησαν τη δημιουργία ενεργειακού διαδρόμου από τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη – εκτός σχεδίου η Τουρκία
Η ιδέα κατασκευής αγωγού φυσικού αερίου από το Ισραήλ προς την Ευρώπη επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο.
Ο Ισραηλινός υπουργός Ενέργειας και Υποδομών, Έλι Κοέν, δήλωσε στην Jerusalem Post ότι έχει σημειωθεί «πολύ σημαντική πρόοδος» και πως οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πλέον πρόθυμες να αναλάβουν ενεργό ρόλο στο έργο.
Ο Κοέν υπογράμμισε ότι η πρόταση αφορά τη δημιουργία ενός αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω Κύπρου και Ελλάδας, συνδέοντας τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου με τις ευρωπαϊκές αγορές — μια στρατηγική εναλλακτική στη ρωσική ενεργειακή εξάρτηση.
Αμερικανική στήριξη και γεωπολιτική διάσταση
Σύμφωνα με τον Ισραηλινό υπουργό, η κυβέρνηση Τραμπ αντιμετωπίζει την ενέργεια ως ζήτημα εθνικής ασφάλειας, στοιχείο που ενισχύει τις πιθανότητες υλοποίησης του έργου.
«Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας διάδρομος υποδομών που θα παρακάμπτει τόσο τη Ρωσία όσο και τους Χούθι, προσφέροντας στους Ευρωπαίους μια ασφαλέστερη και φθηνότερη ενεργειακή οδό», είπε χαρακτηριστικά.
Στη συνάντηση συμμετείχαν ο Έλληνας υπουργός Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης, ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου, ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ, καθώς και ο Υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ, Νταγκ Μπέργκαμ.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων τέθηκαν:
- η προώθηση κοινών ενεργειακών έργων,
- η δημιουργία ενεργειακού διαδρόμου από τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη,
- και η ανάπτυξη υποδομών μεταφοράς (αγωγοί και ηλεκτρικές διασυνδέσεις).
Η Τουρκία εκτός σχεδίου
Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι η Τουρκία δεν περιλαμβάνεται στους σχεδιασμούς.
Ο Κοέν ήταν σαφής: η συνεργασία περιορίζεται σε Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρο, χωρίς τουρκική εμπλοκή.
Η εξέλιξη αυτή αντανακλά την επιδείνωση των σχέσεων Ιερουσαλήμ–Άγκυρας μετά τον πόλεμο στη Γάζα, αλλά και τη στροφή της ισραηλινής διπλωματίας προς τον άξονα Ελλάδας–Κύπρου–ΗΠΑ.
Το σχέδιο IMEC και η στρατηγική σύνδεση Ινδίας–Ευρώπης
Ο Κοέν έκανε λόγο και για τη σύνδεση του αγωγού με το σχέδιο IMEC (India–Middle East–Europe Corridor), μια πρωτοβουλία που προωθούν οι κυβερνήσεις Μπάιντεν και Τραμπ.
Το σχέδιο στοχεύει να ενώσει την Ινδία με την Ευρώπη μέσω ενός δικτύου υποδομών που θα διασχίζει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ και τη Μεσόγειο.
Οι τριβές με την Αίγυπτο και το κοίτασμα Λεβιάθαν
Παράλληλα, παραμένει ανοιχτό το ζήτημα εξαγωγής ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Αίγυπτο, ύψους 35 δισ. δολαρίων, από το κοίτασμα Λεβιάθαν.
Η Ισραηλινή κυβέρνηση είχε αρνηθεί προσωρινά να εγκρίνει τη συμφωνία, ζητώντας διασφάλιση των όρων τιμολόγησης και ασφάλειας, γεγονός που οδήγησε σε ακύρωση επίσκεψης Αμερικανού υπουργού στο Ισραήλ.
«Θέλουμε δίκαιη τιμή και σεβασμό στις δεσμεύσεις της ειρηνευτικής συνθήκης με την Αίγυπτο», ανέφερε ο Κοέν, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο επαναδιαπραγμάτευσης.
Στρατηγικό στοίχημα για Ελλάδα και Ανατολική Μεσόγειο
Η επανεκκίνηση του project θεωρείται για την Ελλάδα μια μεγάλη γεωπολιτική ευκαιρία, καθώς αναβαθμίζει τον ρόλο της ως ενεργειακού κόμβου και ενισχύει τις σχέσεις με ΗΠΑ και Ισραήλ.
Η Αθήνα βλέπει στο σχέδιο αυτό μια ευκαιρία για ενεργειακή αυτονομία και περιφερειακή επιρροή, σε μια περίοδο που η Ευρώπη αναζητά μόνιμες λύσεις απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο.
