Του Μιχάλη Ψύλου
Με απούσα για άλλη μία φορά την Ελλάδα, η οποία δεν προσκλήθηκε, συναντώνται στο Βερολίνο αντιπροσωπείες από 16 κράτη και διεθνείς οργανισμούς, για την επίτευξη μιας βιώσιμης ειρήνης στη Λιβύη.
Στη σύνοδο μετέχουν τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών – οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, η Κίνα, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία – μαζί με εκπροσώπους της Γερμανίας, της Τουρκίας, της Ιταλίας ,των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Αλγερίας ,της Τυνησίας και φυσικά της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης. Μετέχουν επίσης αντιπροσωπείες του ΟΗΕ, της ΕΕ, της Αφρικανικής Ένωσης και του Αραβικού Συνδέσμου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκπροσωπούνται μάλιστα από τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν και η Τουρκία από τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Στόχος της δεύτερης συνόδου για τη Λιβύη που φιλοξενεί η Γερμανία τους τελευταίους έξι μήνες, είναι η οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των αντιμαχόμενων παρατάξεων, προκειμένου να μετατραπεί η προσωρινή εκεχειρία που ισχύει απο τον περασμένο Οκτώβριο, σε μια διαρκή ειρήνη. Μεταξύ άλλων, πρέπει να ανοίξει ο δρόμος για τη διενέργεια εκλογών στις 24 Δεκεμβρίου, οπως έχει προγραμματιστεί.
Ανάλογη διάσκεψη είχε πραγματοποιηθεί στο Βερολίνο τον περασμένο Ιανουάριο-δίχως και πάλι να προσκληθεί η Ελλάδα. Και τότε και σήμερα, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας διαμαρτυρήθηκε ,δίχως όμως να ιδρώσει το αυτί της «οικοδέσποινας», Γερμανίας. Ο Γερμανός πρεσβευτής στην Αθήνα, Ερνστ Ράιχελ, ερωτηθείς γιατί δεν προσεκλήθη η Ελλάδα, απάντησε πως στόχος της διάσκεψης είναι να παρευρεθούν μόνο χώρες που έχουν εμπλακεί στη Λιβύη με στρατεύματα ! Υποστήριξε μάλιστα ότι το ζήτημα δεν είναι “γερμανικό” αλλά άπτεται των Ηνωμένων Εθνών.
Μάλλον την ανάγκη φιλοτιμία προσπαθεί να κάνει ο Γερμανός πρεσβευτής. Γιατί στρατεύματα- μισθοφόρους για την ακρίβεια -έχουν στη Λιβύη κυρίως η Τουρκία και η Ρωσία, αλλά στη σύνοδο μετέχουν 16 αντιπροσωπείες!
Η Deutsche Welle γράφει χαρακτηριστικά: « Όπως και στην πρώτη διάσκεψη, η γερμανική κυβέρνηση απέρριψε σχετικό ελληνικό αίτημα. Αρχές Ιουνίου, εκπρόσωπος του γερμανικού Υπουργείου Εξωτερικών αιτιολόγησε αυτή τη στάση με το επιχείρημα ότι στη δεύτερη διάσκεψη θα συμμετέχουν όσοι παραβρίσκονταν στην πρώτη αλλά και όσοι συμμετείχαν στη διαδικασία που ακολούθησε μετά. Κατά αυτό τον τρόπο αιτιολογείται η συμμετοχή της Τυνησίας η οποία δεν εκπροσωπούνταν στην πρώτη διάσκεψη, αλλά στη συνέχεια συμμετείχε στις προσπάθειες για την αποκατάσταση της ειρήνης στη Λιβύη».
Αν δεν καταλάβατε: Για την Τυνησία βρέθηκε τρόπος για να δικαιολογηθεί η συμμετοχή της, αλλά για την Ελλάδα, όχι. Δεν θέλει βρε αδελφέ, η απερχόμενη κυβέρνηση Μέρκελ να μπλεκόμαστε στα πόδια της Γερμανίας, ούτε της Τουρκίας! Πως να μας το πούνε για να το καταλάβουμε; Δεν έχουμε πάρει το μήνυμα και από τις γερμανικές πιέσεις για άνευ όρων διάλογο με την Τουρκία; Αφήνοντας τις εθνικές γραμμές στην άκρη;
Το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel το λέει με σαφήνεια, άλλωστε: Συζητούν για μια «ειρήνη στη Λιβύη όπως την θέλουν ο Ερντογάν και ο Πούτιν… Οι αυτοκράτορες Πούτιν και Ερντογάν είναι οι μυστικοί ηγέτες της Λιβύης», γράφει το Der Spiegel.
Όπως ο …Μουσολίνι
Στις αρχές Ιουνίου , επισκέφθηκαν μάλιστα τη Λιβύη ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ο υπουργός Άμυνας Χουλούσι Ακάρ .Στο αεροδρόμιο της Τρίπολης δεν τους υποδέχτηκαν -όπως είθισται -εκπρόσωποι της κυβέρνησης της Λιβύης, αλλά ο Τούρκος πρέσβης. «Ο τελευταίος ξένος πολιτικός που επισκέφτηκε τη Λιβύη χωρίς να τον υποδεχτούν εκπρόσωποι της τοπικής κυβέρνησης ,ήταν ο Ιταλός δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι, κατά την ιταλική κατοχή», λέει η Λίβυα δημοσιογράφος Άλα Ντρέσι. Στη συνέχεια, οι δύο Τούρκοι πολιτικοί επισκέφτηκαν Τούρκους στρατιώτες που σταθμεύουν στη Λιβύη. Μόνο την επόμενη μέρα πήγαν να συναντήσουν τον πρωθυπουργό της Λιβύης, Αμπντούλ Χαμίντ Ντιμπάιμπα…
«Η εμφάνιση των Τούρκων υπουργών προκάλεσε οργή» , γράφει το Spiegel ,καθώς επιβεβαιώθηκε αυτό που ήδη αισθάνονται πολλοί Λίβυοι πολίτες: ότι η χώρα τους δεν είναι εντελώς ελεύθερη, ότι κυβερνάται εν μέρει τουλάχιστον από ξένες δυνάμεις.
Πως να εναντιωθεί η Γερμανική κυβέρνηση στην Τουρκία; Που φυσικά και δεν θέλει την Ελλάδα στα πόδια της σε μια διεθνή διάσκεψη ,όπου μπορεί να τεθούν και οι παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από την Αγκυρα με την υπογραφή του παράνομου τουρκο-λιβυκού συμφώνου; Αλλωστε και ο σημερινός πρωθυπουργός της Λιβύης «βρίσκεται σε αυτή τη θέση χάρη στον Ερντογάν και τον Πούτιν», γράφει το Γερμανικό περιοδικό. « Αυτοί είναι που αποφασίζουν πρωτίστως το μέλλον της χώρας».
Ο Βόλφγκανγκ Λάτσερ , στέλεχος του Ιδρύματος Επιστήμης και Πολιτικής του Βερολίνου (SWP), προειδοποιεί μάλιστα ότι «η Ρωσία και η Τουρκία ετοιμάζονται να μείνουν στη Λιβύη».
Και όσο ο Ερντογάν και ο Πούτιν έχουν λόγο στην τύχη της Λιβύης, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι η χώρα θα εξελιχθεί σε δημοκρατία.
Φυσικά, στα λόγια ,«η Άγκυρα πιθανότατα θα αποδεχθεί, τουλάχιστον εν μέρει την αποχώρηση μερικών από τους χιλιάδες Σύρους μισθοφόρους που έχει στη Λιβύη, Η Τουρκία προσπαθεί άλλωστε, να βελτιώσει τις σχέσεις της με τους δυτικούς συμμάχους της», λέει ο Σερχάτ Γκιουβένς , καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Kadir Has της Κωνσταντινούπολης. «Η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στο έδαφος της Λιβύης είναι στρατηγικά σημαντική για να συνεχίσει να πατάει το πόδι της στην Αφρική», τονίζει ο Τούρκος καθηγητής και προσθέτει: «Η αεροπορική βάση στην αλ Ουατίγια , στη Λιβύη προσφέρει τεράστιες ευκαιρίες στην Τουρκία από αυτή την άποψη. Έτσι, πιθανότατα, η Τουρκία θα διαπραγματευτεί πολύ σκληρά για να διατηρήσει αυτή τη βάση».