Σημείο καμπής για το μέλλον της κυβέρνησης αλλά και τις ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις στη χώρα ενδέχεται να αποτελέσουν οι πυρκαγιές των τελευταίων εβδομάδων. Η παταγώδης αποτυχία να ελεγχθεί και να αποτραπεί η πρωτοφανής καταστροφή –συνέπεια έλλειψης σχεδίου, ορθής προετοιμασίας αλλά και λανθασμένων χειρισμών– έχει προξενήσει τεράστια ζημιά στην κυβέρνηση και έχει αποψιλώσει σε σημαντικό βαθμό το πολιτικό κεφάλαιο του Κυρ. Μητσοτάκη.
Η φθορά που είχε ξεκινήσει με την αναποτελεσματική διαχείριση της πανδημίας αναμένεται να είναι ραγδαία το επόμενο διάστημα. Κατά γενική διαπίστωση, η κυβέρνηση έχει μπει σε μη αναστρέψιμη πορεία και οι πολιτικοί αναλυτές θέτουν πλέον το καίριο ερώτημα για το αν θα καταφέρει να βγάλει την τετραετία. Όχι μόνο διότι έχει εισέλθει σε ένα πολιτικό τούνελ, χωρίς να διαφαίνεται φως στο βάθος, αλλά και διότι τα… χειρότερα είναι μπροστά.
Από τον Σεπτέμβριο και μετά πρωθυπουργός και υπουργοί θα βρεθούν αντιμέτωποι με ένα τσουνάμι προβλημάτων σε όλα τα πεδία, πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό κ.ά. Ενώ ταυτόχρονα θα γίνουν αποδέκτες της λαϊκής οργής για την πολιτική που εφαρμόζουν σε τομείς όπως η Παιδεία, η Εργασία, το Ασφαλιστικό κ.ά. Με αυτά τα δεδομένα, το υπόλοιπο της κυβερνητικής θητείας θα θυμίζει πορεία σε ναρκοπέδιο, με τη φθορά να μεγαλώνει.
Και κάπου εδώ… τελειώνουν τα όνειρα του πρωθυπουργού για αυτοδυναμία στις επόμενες εκλογές. Αν κι εφόσον αναδειχθεί πρώτο κόμμα η Νέα Δημοκρατία, ακόμη κι αν πάμε σε επαναληπτικές εκλογές με το νέο εκλογικό σύστημα, το ενδεχόμενο να συγκεντρώσει ποσοστό της τάξης του 38% φαντάζει αυτήν τη στιγμή από απίθανο έως παντελώς αδύνατο. Κατά συνέπεια, εκτός εξαιρετικού απροόπτου, μετά τις επόμενες εκλογές η χώρα θα αποκτήσει κυβέρνηση συνεργασίας, δύο ή περισσοτέρων κομμάτων.
Ανασχηματισμός ή πρόωρες εκλογές;
Καθώς τρίζουν τα θεμέλια του κυβερνητικού οικοδομήματος, υπουργοί και βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας επισημαίνουν την ανάγκη να ληφθούν σημαντικές και γενναίες πολιτικές πρωτοβουλίες προκειμένου να αναστραφεί το αρνητικό κλίμα. Υπογραμμίζουν δε ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης πρέπει να κινηθεί χωρίς χρονοτριβές διότι ο χρόνος που χάνεται λειτουργεί σε βάρος της κυβέρνησης και μπορεί αργότερα να είναι… πολύ αργά. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός απέρριψε τις προηγούμενες ημέρες τις εισηγήσεις στενών συνεργατών του, ενώ απέκρουσε και τις προτροπές Μέσων Ενημέρωσης να προχωρήσει σε «καρατομήσεις» στελεχών για την αποτυχία με τις φωτιές στην Εύβοια.
Ο κ. Μητσοτάκης παραδέχθηκε δημόσια ότι υπήρξαν αστοχίες στη μάχη με τις φωτιές, ζήτησε συγγνώμη, αναλαμβάνοντας έτσι την πολιτική ευθύνη, αλλά ως εκεί. Αυτό επέσυρε τη σκληρή κριτική της αντιπολίτευσης, η οποία έκανε λόγο για «μισή» ή «υποκριτική συγνώμη» για επικοινωνιακούς λόγους και για να αμβλυνθεί η οργή της κοινωνίας και μόνο. «Ανάληψη ευθύνης χωρίς… συνέπειες, δηλαδή παραιτήσεις υπευθύνων, δεν έχει νόημα», ήταν η επωδός της κριτικής των κομμάτων.
Μπορεί ο κ. Μητσοτάκης –λόγω του ότι δεν συνηθίζει να δρα εν θερμώ– να απέφυγε δραματικού χαρακτήρα κινήσεις (αποπομπές υπουργών, κρατικών λειτουργών κ.ά.), ωστόσο οι αλλαγές στην κυβέρνηση πρέπει να θεωρούνται δεδομένες. Και αν μέχρι πρότινος ο ανασχηματισμός ήταν μια κίνηση τακτικής στην πολιτική σκακιέρα, μετά τα τελευταία συνταρακτικά γεγονότα έχει καταστεί επιτακτική ανάγκη. Ως μια ύστατη προσπάθεια να βγει η κυβέρνηση από το αδιέξοδο, να κάνει μια νέα αρχή και να προσπαθήσει στη συνέχεια να αλλάξει το δυσμενές κλίμα.
Και αν μέχρι πρότινος η πρόθεση του πρωθυπουργού ήταν να προβεί σε κάποιες διορθωτικές παρεμβάσεις στη σύνθεση της κυβέρνησης, τώρα –σύμφωνα με πληροφορίες από αρμόδιες κυβερνητικές πηγές– οι αλλαγές θα είναι σαρωτικές, σε πρόσωπα αλλά και σε δομές. Τις επόμενες ημέρες θα καταλήξει και στη χρονική περίοδο που θα τις κάνει, με τις πληροφορίες να επιμένουν ότι είναι θέμα λίγων μόνο εβδομάδων.
Κορυφαία στελέχη της παράταξης εκφράζουν ζωηρές επιφυλάξεις –έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση– για το κατά πόσο ένας ανασχηματισμός, ακόμη και σαρωτικός, μπορεί να αναστρέψει το πολιτικό κλίμα και θεωρούν ότι ίσως χρειάζεται να γίνει κάτι πιο μεγάλο και πιο… δραστικό: Η προκήρυξη πρόωρων εκλογών. «Κάν’ το όπως ο Κ. Καραμανλής το 2007», είναι το μήνυμά τους προς τον πρωθυπουργό, αν και ούτε τα πολιτικά δεδομένα ούτε και οι κοινωνικές συνθήκες σήμερα έχουν καμιά σχέση με εκείνη την περίοδο.
Στην άποψη για πρόωρες εκλογές μέσα στο φθινόπωρο έχουν προσχωρήσει ορισμένοι υπουργοί αλλά και αρκετοί γαλάζιοι βουλευτές, οι οποίοι θεωρούν ότι ο πρωθυπουργός πρέπει να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία και να αξιοποιήσει το γεγονός ότι η Νέα Δημοκρατία διατηρεί την πολιτική κυριαρχία και να προσφύγει το νωρίτερο δυνατό στη λαϊκή εντολή και να διεκδικήσει μια νέα, καθαρή τετραετία. Το πρόβλημα ωστόσο που αντιμετωπίζει ο Κυρ. Μητσοτάκης είναι με ποιο επιχείρημα θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές και ποιον ακριβώς λόγο θα επικαλεστεί. Επιπλέον, στον απόηχο των καταστροφικών πυρκαγιών και με την πανδημία σε πλήρη εξέλιξη, ποιο θα είναι το αφήγημά του προς τον ελληνικό λαό; Εκτός και αν αποφασίσει να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές για να… ξεφύγει από τα προβλήματα. Κίνηση απελπισίας, με άλλα λόγια…