Του Μιχάλη Ψύλου
Την «πολιορκία του Παρισιού» από αύριο εξήγγειλαν οι Γάλλοι αγρότες. «Ολοι οι κεντρικοί δρόμοι που οδηγούν στην πρωτεύουσα θα είναι κατειλημένοι από αγρότες», αναφέρει η ανακοίνωση των σημαντικότερων αγροτικών συνδικάτων. Η αγροτική κρίση στη Γαλλία φαίνεται πιο επικίνδυνη από ποτέ, δέκα μέρες μετά την έναρξη των κινητοποιήσεων.
Η κυβέρνηση του νεαρού πρωθυπουργού Γκάμπριελ Ατάλ ανακοίνωσε βέβαια ένα πακέτο 10 μέτρων με πρώτο την μη αύξηση του φόρου στα αγροτικά καύσιμα. Θα μπορούσε επίσης να χαλαρώσει τα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς η γεωργία είναι στην πραγματικότητα ένας από τους οικονομικούς τομείς που υστερούν περισσότερο στην απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Η αύξηση του φόρου στα καύσιμα είχε άλλωστε ως στόχο τη χρηματοδότηση της πρόσβασης σε λιγότερο ρυπογόνα τρακτέρ.
Αλλά τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Ατάλ όχι μόνο δεν χαλάρωσαν το κίνημα των αγροτών, αλλά το ριζοσπαστικοποίησαν ακόμη περισσότερο, αυξάνοντας τα μπλόκα σε όλη τη Γαλλία.
Την ίδια ώρα κλιμακώνονται οι αγροτικές κινητοποιήσεις στη Γερμανία, στην Πολωνία, την Ιταλία, τη Ρουμανία και φυσικά στην Ελλάδα.
Τα αιτήματα είναι πανευρωπαϊκά, αλλά και εθνικά. Στοχεύουν βασικά, στις αυξήσεις των φόρων και τις περικοπές στις αγροτικές επιδοτήσεις. «Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι είμαστε εμείς οι αγρότες που παράγουμε τα τρόφιμα», γράφει ένα πανό σε μια διαδήλωση ενάντια στη γεωργική πολιτική του Όλαφ Σολτς, στη Γερμανία.
40% αύξηση στο κόστος παραγωγής
Οι Γερμανοί αγρότες έχουν ξεσηκωθεί ενάντια στην κατάργηση των επιδοτήσεων που αποσκοπούν στη μείωση του κόστους του αγροτικού ντίζελ από το 2026.Διαμαρτύρονται για το γεγονός ότι το κόστος παραγωγής έχει αυξηθεί κατά 40% από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία.
Από τις αρχές του 2024 συνεχίζονται τα μπλόκα στις εισόδους αυτοκινητοδρόμων, με συγκεντρώσεις τρακτέρ σε στρατηγικές αρτηρίες και μπροστά από την Πύλη του Βρανδεμβούργου στο Βερολίνο.
Αλλά και στη Ρουμανία, οι αγρότες απέκλεισαν επίσης δρόμους που οδηγούσαν σε γειτονικές χώρες –Ουγγαρία, Ουκρανία, Βουλγαρία και Σερβία– καθώς και διαδρομές πρόσβασης στο Βουκουρέστι. Μαζί με τους φορτηγατζήδες, αντιτίθενται στην κυβέρνηση για την αύξηση των φόρων, που έχουν προκαλέσει άνοδο στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων.
Ο παράγων Ουκρανία
Η εξέγερση των αγροτών τροφοδοτείται και από την ανησυχία του ανταγωνισμού από τα ουκρανικά προϊόντα. Η προοπτική ένταξης της Ουκρανίας στην Ε.Ε. ανησυχεί τους Ευρωπαίους αγρότες. Μετά τη ρωσική εισβολή, τον Φεβρουάριο του 2022, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να δημιουργήσει «διαδρόμους αλληλεγγύης» προκειμένου να παράσχει στο Κίεβο έσοδα μέσω των αγροτικών εξαγωγών, ιδιαίτερα του σιταριού. Τα προϊόντα αυτά έχουν κατακλύσει τις αγορές των γειτονικών χωρών και έχουν προκαλέσει πτώση των τιμών της τοπικής παραγωγής.
Οι επικρίσεις είναι πανομοιότυπες στην Πολωνία, όπου οι αγρότες κάνουν λόγο για «αθέμιτο ανταγωνισμό» με αυτόν τον διάδρομο. Στις αρχές Ιανουαρίου, σταμάτησαν τις εισαγωγές σιτηρών σε συνοριακό πέρασμα με την Ουκρανία. Αρκετές κυβερνήσεις στην ανατολική Ευρωπαϊκή Ένωση καλούν τις Βρυξέλλες να επιβάλουν φόρους στις εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών.
Ενάντια στην Πράσινη Συμφωνία
Η Ευρώπη βιώνει σημαντικές κινητοποιήσεις αγροτών που αμφισβητούν επίσης την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία της νέας κοινής αγροτικής πολιτικής (ΚΑΠ), των περιβαλλοντικών προτύπων, του περιορισμού της χρήσης φυτοϋγειονομικών προϊόντων.
Οι Ευρωπαίοι αγρότες λένε πώς έχουν ήδη πολύ σοβαρά προβλήματα λόγω των κυρώσεων, επειδή δεν έχουν πλέον ρωσικό αέριο χαμηλού κόστους και η τιμή των λιπασμάτων, για την παραγωγή του φυσικού αερίου, έχει εκτοξευθεί, όπως και οι λογαριασμοί του ρεύματος, καθιστώντας αδύνατο να επωφεληθούν από τη γεωργική δραστηριότητα. Οι διαμαρτυρίες των αγροτών σε πολλές χώρες αρχίζουν να ανησυχούν την Ε.Ε., η οποία πρέπει να επανεξετάσει ορισμένες από τις πιο σημαντικές αποφάσεις της.
Ο Βέλγος υπουργός Αγροτικής Οικονομίας Ντέιβιντ Κλαρινβάλ, ο οποίος εκπροσωπεί τη χώρα ως σημερινός πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατέστησε σαφή τον τον φόβο που κλονίζει την Κοινή Αγροτική Πολιτική -τον ακρογωνιαίο λίθο της Ε.Ε. που απορροφά το ένα τρίτο του κοινοτικού προϋπολογισμού: «Η οργή των αγροτών είναι πολυπαραγοντική. Δεν είναι αναγκαστικά για τους ίδιους λόγους που εκφράζουν από τη μια χώρα στην άλλη, αλλά σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι ανησυχίες τους πρέπει να ληφθούν περισσότερο υπόψη».
