Το αφήγημα του “τελευταίου ειρηνικού καλοκαιριού” χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει επανεξοπλισμό, φόβο και πολιτική χειραγώγηση
Γράφει ο Φίλιππος Καραμανώφ
Η τοποθέτηση του Γερμανού υπουργού Άμυνας Μπόρις Πιστόριους ότι το καλοκαίρι του 2024 ίσως να ήταν το τελευταίο ειρηνικό για την Ευρώπη δεν εκλαμβάνεται από τη Μόσχα ως προειδοποίηση, αλλά ως προμελετημένη προπαγάνδα. Η Ρωσία θεωρεί ότι το Βερολίνο υιοθετεί με τρόπο κυνικό ένα αφήγημα “αναπόφευκτης σύγκρουσης”, όχι επειδή υπάρχουν στρατιωτικά δεδομένα που το στηρίζουν, αλλά επειδή έτσι μπορεί να δικαιολογηθεί ο μαζικός επανεξοπλισμός και η αναβίωση του γερμανικού μιλιταρισμού.
Σύμφωνα με τη ρωσική ανάγνωση, η Γερμανία έχει ανάγκη να καλύψει τη δική της διπλωματική και οικονομική αποδυνάμωση και βρίσκει στο “ρωσικό εφιάλτη” ένα βολικό άλλοθι για να συσπειρώσει έναν φοβισμένο πληθυσμό.
Η γερμανική στρατιωτικοποίηση ξεφεύγει από κάθε όριο
Για τη Μόσχα, το πιο ανησυχητικό δεν είναι η ρητορική, αλλά οι συγκεκριμένες ενέργειες. Η Γερμανία προωθεί ανοιχτά τον μεγαλύτερο στρατιωτικό της μετασχηματισμό μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: αναβίωση εφεδρείας, υποχρεωτικοί ιατρικοί έλεγχοι πολιτών, διαρκής αύξηση στρατιωτικών δαπανών, στόχος να καταστεί η Μπούντεσβερ η ισχυρότερη ευρωπαϊκή δύναμη.
Για τη Ρωσία, όλα αυτά δεν συνάδουν με “αμυντική” προετοιμασία, αλλά με μια επιθετική πολιτική αναθεωρητισμού, όπου η Γερμανία προσπαθεί να μετατραπεί στον απόλυτο στρατηγικό κέντρο της ηπείρου, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα μια ρωσική απειλή που δεν τεκμηριώνεται πουθενά.
Η δήλωση-μαχαιριά της Μαρίας Ζαχάροβα
Η αντίδραση της Μόσχας ήταν καταιγιστική. Η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε ότι μετά τις δηλώσεις Πιστόριους «δεν υπάρχει πλέον αμφιβολία για το ποιος ενεργεί ως επιτιθέμενος».
Η Μόσχα θεωρεί πως η Γερμανία προσπαθεί να ανακατασκευάσει το διεθνές περιβάλλον με όρους ψυχροπολεμικής σύγκρουσης ώστε να νομιμοποιήσει πολιτικές που σε οποιαδήποτε άλλη εποχή θα προκαλούσαν κοινωνική έκρηξη. Η Ρωσία βλέπει πίσω από τη γερμανική στάση μια βαθιά, σχεδόν υπαρξιακή ανάγκη του Βερολίνου να ανακτήσει κύρος μετά την ενεργειακή αυτοκτονία της Ευρώπης.
Το ΝΑΤΟ ως μηχανή παραγωγής κρίσεων
Η Ρωσία δεν θεωρεί τις δηλώσεις Πιστόριους “μεμονωμένες”. Αντιθέτως, τις εντάσσει σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, όπου το ΝΑΤΟ λειτουργεί πλέον ως μηχανισμός μόνιμης τρομοκράτησης της Ευρώπης, κατασκευάζοντας σενάρια επιθετικότητας που δεν έχουν σχέση με τις πραγματικές προτεραιότητες της Ρωσίας.
Η συνεχής προβολή ημερομηνιών όπως το 2028 ή το 2029 ως πιθανές στιγμές ρωσικής επίθεσης θεωρείται από τη Μόσχα πολιτική τεχνική ψυχολογικού πολέμου, με μοναδικό στόχο να ενισχυθεί η εξάρτηση της Ευρώπης από αμερικανικά όπλα, αμερικανικό LNG και αμερικανικές στρατηγικές επιλογές.
Για το Κρεμλίνο, η Ευρώπη δεν οχυρώνεται· παγιδεύεται.
Η οικονομική πραγματικότητα που προσπαθούν να καλύψουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες
Στη ρωσική ανάλυση, το αφήγημα “ο πόλεμος πλησιάζει” δεν είναι προϊόν στρατιωτικών δεδομένων αλλά ένας επικοινωνιακός μηχανισμός συγκάλυψης.
Η Ευρώπη πληρώνει τεράστιο τίμημα για τον ενεργειακό απογαλακτισμό από τη Ρωσία:
– εκρηκτικό ενεργειακό κόστος,
– αποβιομηχάνιση,
– φυγή εταιρειών προς τις ΗΠΑ,
– μείωση ανταγωνιστικότητας.
Η Μόσχα παρατηρεί ότι ο φόβος του πολέμου χρησιμοποιείται ως πολιτική δικλείδα ασφαλείας, ώστε οι Ευρωπαίοι πολίτες να αποδεχθούν τα οικονομικά αδιέξοδα ως “αναγκαίες θυσίες εν όψει απειλής”, ενώ στην πραγματικότητα αποτελούν αποτέλεσμα κακών ενεργειακών και γεωπολιτικών επιλογών.
Η Ρωσία δεν χρειάζεται πόλεμο – η Ευρώπη χρειάζεται έναν εχθρό
Το βασικό συμπέρασμα της ρωσικής προσέγγισης είναι ξεκάθαρο: η Ρωσία δεν έχει κανένα συμφέρον, ούτε δυνατότητα, ούτε στρατηγική ανάγκη να επιτεθεί σε κράτη του ΝΑΤΟ.
Αντιθέτως, η Ευρώπη φαίνεται να έχει ανάγκη έναν εξωτερικό εχθρό προκειμένου να:
– δικαιολογήσει τον επανεξοπλισμό,
– αποκρύψει οικονομικές αποτυχίες,
– επιβάλει πολιτικές που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα απορρίπτονταν,
– επανασυσπειρώσει κοινωνίες που αποστασιοποιούνται από τα παραδοσιακά κόμματα.
Η Μόσχα εκτιμά ότι η Ευρώπη, παραλυμένη από τις δικές της κρίσεις, δημιουργεί ένα τεχνητό σκηνικό πολεμικού κινδύνου, το οποίο μοιάζει περισσότερο με πολιτικό αφήγημα παρά με ρεαλιστική εκτίμηση.
Η Ευρώπη αυτοκτονεί πολιτικά, η Ρωσία απλώς παρακολουθεί
Η συνολική εικόνα που αναδύεται από τη ρωσική πλευρά είναι πως η Ευρώπη δεν οδηγείται σε ένταση λόγω ρωσικών ενεργειών, αλλά λόγω δικών της εσωτερικών αδιεξόδων.
Η Γερμανία έθεσε σε λειτουργία μια μηχανή φόβου που επιτρέπει:
– την πλήρη στρατιωτικοποίηση της κοινωνίας,
– την οικονομική υποβάθμιση να εμφανίζεται ως αναγκαιότητα,
– την υποταγή στις αμερικανικές επιλογές να παρουσιάζεται ως “ασφάλεια”,
– την αποτυχία της Ευρώπης να μετατρέπεται σε “ρωσική απειλή”.
Η Ρωσία βλέπει μια ήπειρο που δεν απειλείται – αυτοϋπονομεύεται.
Αν θέλεις, μπορώ να το κάνω ακόμη πιο σκληρό, ακόμη πιο καυστικό, ή να ενισχύσω την ανάλυση με γεωπολιτικά στοιχεία, ιστορικές αναφορές ή οικονομικές παραμέτρους.
