Διογκώνεται η δυσφορία των πολιτών για τους κυβερνητικούς χειρισμούς στο θέμα της κρίσης του κορονοϊού, ενώ την παταγώδη αποτυχία του παρατεταμένου λοκντάουν δείχνει η επιθυμία της πλειονότητας των ερωτηθέντων να χαλαρώσουν τα περιοριστικά μέτρα.
Ακόμη μεγαλύτερη φθορά για την κυβέρνηση και πιο έντονη αποδοκιμασία των πολιτών για τη διαχείριση της πανδημίας όσο και για το συνολικότερο κυβερνητικό έργο δείχνουν τα στοιχεία του Σφυγμού του Απριλίου της εταιρείας Prorata για λογαριασμό της «Εφημερίδα των Συντακτών».
Διαβάστε αναλυτικά τι γράφει η εφημερίδα
Οι συμμετέχοντες στη δημοσκόπηση επιβεβαιώνουν τη διάχυτη αίσθηση που επικρατεί στην κοινωνία περί απουσίας ενός συνεκτικού και οργανωμένου σχεδίου της Ν.Δ. για την αντιμετώπιση της κρίσης, εκτιμώντας ότι έχει υιοθετηθεί η λογική τού «βλέποντας και κάνοντας». Σε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά δηλώνουν δυσαρεστημένοι από τα μέτρα στήριξης του ΕΣΥ, ενώ καταρρίπτουν το αφήγημα του πρωθυπουργού για την ατομική ευθύνη, αποδίδοντας τη συνεχιζόμενη αδιέξοδη κατάσταση, παρά το παρατεταμένο λοκντάουν, στους ανεπαρκείς και λανθασμένους χειρισμούς τού Μαξίμου και των εμπλεκόμενων υπουργείων.
Οι πολίτες εξακολουθούν να διακατέχονται από απογοήτευση και θυμό, αξιολογούν αρνητικά την οικονομική κατάσταση της χώρας και παράλληλα, ενδεικτική της κόπωσης που αισθάνονται από τον πολύμηνο εγκλεισμό είναι η άποψη που εκφράζουν υπέρ της χαλάρωσης των περιορισμών. Παρ’ όλα αυτά, η δυσμενής -και με επιταχυνόμενους ρυθμούς- εικόνα που διαμορφώνεται για τη Ν.Δ. δεν φαίνεται να την επηρεάζει σε ό,τι αφορά την πρόθεση ψήφου, όπου παραμένει πρώτη με 33% και μάλιστα συγκρατώντας τις απώλειες που κατέγραφε πριν από δύο μήνες σε ανάλογη μέτρηση. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να εισπράξει πολιτικά οφέλη και να ενισχύσει τη δυναμική του.
Το 63% των πολιτών αξιολογούν σίγουρα και μάλλον αρνητικά τη μέχρι στιγμής διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση, όταν το ποσοστό στην ίδια ερώτηση προ πενταμήνου ήταν στο 55%. Η κυβέρνηση δεν σχεδιάζει μεθοδικά τα υλοποιούμενα μέτρα, υποστηρίζει το 66% των ερωτηθέντων, άποψη που συμμερίζεται ακόμη και ένα στα δύο άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως δεξιοί. Το ποσοστό εκτοξεύεται στο 74% στους νέους από 17 ώς 34 ετών.
Να χαλαρώσουν τα μέτρα ζητά το 61% έναντι ποσοστού μόλις 17% που επιθυμεί την περαιτέρω αυστηροποίησή τους και 16% που προκρίνει την παράταση της ισχύος τους.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα που αναζητά τις ευθύνες για τη διασπορά του κορονοϊού, σύμφωνα με το οποίο οι πολίτες κατά 55% θεωρούν ότι κυρίως ή αποκλειστικά ευθύνεται ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεται την κατάσταση η κυβέρνηση και δευτερευόντως η ατομική συμπεριφορά του καθενός.
Σε ό,τι αφορά τις μέχρι τώρα πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας ώστε να αντιμετωπιστεί η πανδημία, το 66% δηλώνει καθόλου ή όχι ιδιαίτερα ικανοποιημένο από την κυβέρνηση. Στα ειδικά κοινά, η κατάσταση διαφοροποιείται, καθώς όσοι ψηφίζουν Ν.Δ. εκφράζουν ικανοποίηση κατά 89% και όσοι ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ δυσαρέσκεια κατά 99%.
Την ίδια στιγμή, μόλις το 34% του συνόλου των ερωτηθέντων εμφανίζεται γενικά ευχαριστημένο από το κυβερνητικό έργο της Ν.Δ. και το 64% καθόλου ή όχι ιδιαίτερα. Εξίσου δυσαρεστημένοι είναι όμως οι συμμετέχοντες και από το αντιπολιτευτικό έργο του ΣΥΡΙΖΑ, αφού το 78% δηλώνει ότι δεν είναι ικανοποιημένο και μόνο το 20% εκφράζει ικανοποίηση.
Τα κυρίαρχα συναισθήματα που νιώθουν οι πολίτες εξαιτίας της συγκυρίας και των οικονομικών συνθηκών που δημιουργεί ήταν και παραμένουν η απογοήτευση και ο θυμός με 41% και 32% αντίστοιχα. Απελπισία αισθάνεται το 23% (έναντι 16% τον περασμένο Νοέμβριο), φόβο το 17% και αποστροφή το 11%. Ανησυχητικό είναι πάντως το γεγονός ότι στην κατηγορία 17-34 ετών η απογοήτευση ανεβαίνει ακόμη περισσότερο, φτάνοντας στο 52%.
Στα επιμέρους ερωτήματα, δεν περνά απαρατήρητη η απάντηση στο ερώτημα ποιο κόμμα θα σας ενοχλούσε περισσότερο να κερδίσει τις εκλογές αν αυτές διεξάγονταν αύριο, ο ΣΥΡΙΖΑ απαντά το 49% και η Ν.Δ., που κυβερνά και εισπράττει τη δυσφορία για τις πράξεις και τις παραλείψεις της, το 40%.
Σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών, οι πολίτες υποστηρίζουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν συναισθάνεται τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους σε ποσοστό 65%, αλλά είναι αποτελεσματικός στην επίλυση σημαντικών θεμάτων κατά 43%.
Τέλος, στην πρόθεση ψήφου η Ν.Δ. έχει προβάδισμα 9 μονάδων με 33% έναντι 24% του ΣΥΡΙΖΑ, ποσοστά και διαφορά που μένουν αναλλοίωτα από τον Φεβρουάριο. Ελαφρώς ενισχυμένο είναι το Κίνημα Αλλαγής με 6% έναντι 5,5%, σταθερό το ΚΚΕ με 4,5%, η Ελληνική Λύση με 3% από 2,5% και το ΜέΡΑ25 με 3 από 3,5%.
ΣΦΥΓΜΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΥ ΤΗΣ PRORATA ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΗΣ «ΕΦ.ΣΥΝ.»
Η ανθεκτικότητα της κυβέρνησης και τα στρατηγικά πλεονεκτήματα του ΣΥΡΙΖΑ
Του ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΕΡΙΑΤΟΥ*
Αναμφισβήτητα, οι τελευταίοι μήνες ήταν και οι πιο δύσκολοι από τότε που η παρούσα κυβέρνηση ανέλαβε τα ηνία της χώρας. Μια σειρά γεγονότων και λανθασμένων χειρισμών στοίχισαν στο κυβερνών κόμμα σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο που ο αέρας της αλλαγής του 2019 αλλά και η διαχείριση του πρώτου κύματος της πανδημίας τού είχαν εξασφαλίσει. Οπως αποτυπώνεται ανάγλυφα και στον Σφυγμό του Απριλίου, η αίσθηση ότι η κυβέρνηση δεν διαχειρίζεται την πανδημική κρίση με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο, ότι δεν ενισχύει το ΕΣΥ ικανοποιητικά αλλά και ότι δεν σχεδιάζει μεθοδικά τα υλοποιούμενα μέτρα αποτελεί πλέον κοινό τόπο.
Παράλληλα, η παγιωμένη, σύμφωνα με τα ευρήματα, αντίληψη της κοινής γνώμης ότι η κατάσταση της οικονομίας δεν είναι ιδιαίτερα καλή και η αντίστοιχη εκτίμηση ότι δεν θα βελτιωθεί άμεσα μπορούν να εξηγήσουν τα συναισθήματα που κυριαρχούν μεταξύ των πολιτών. Απογοήτευση, θυμός και φόβος. Απογοήτευση για τη διάψευση των προσδοκιών που καλλιέργησε η κυβερνητική αλλαγή του 2019, θυμός για τη διαχείριση μιας σειράς ζητημάτων την τελευταία περίοδο και φόβος για το πώς θα διαμορφωθούν οι υλικοί όροι διαβίωσης την επόμενη της πανδημίας ημέρα.
Οι στάσεις, ωστόσο, των πολιτών αλλά και τα συναισθήματά τους απέναντι στην οικονομική και πολιτική κατάσταση της χώρας δεν μεταφράζονται γραμμικά σε αντίστοιχες μεταβολές στην πρόθεση ψήφου. Η εκλογική συμπεριφορά, άλλωστε, αποτελεί ξεχωριστό πεδίο μελέτης που ενώ σαφώς συσχετίζεται με το γενικότερο κλίμα δεν διαμορφώνεται κατ’ αποκλειστικότητα από αυτό.
Οι αρνητικές για το κυβερνητικό έργο αξιολογήσεις δεν επαρκούν ώστε να αμφισβητηθεί προσώρας η υπεροχή της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Μάλιστα, για πρώτη φορά μετά από αρκετούς μήνες η πτωτική πορεία της Νέας Δημοκρατίας στον δείκτη της πρόθεσης ψήφου δείχνει να αναχαιτίζεται.
Ξεχωριστό, ωστόσο, ενδιαφέρον παρουσιάζει το μπρα ντε φερ μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αλέξη Τσίπρα, εξηγώντας ώς έναν βαθμό τους σημερινούς πολιτικούς συσχετισμούς. Ο πρωθυπουργός εκλαμβάνεται με διαφορά ως πιο αποτελεσματικός στην επίλυση των σημαντικών προβλημάτων της χώρας, πιο ικανός να διαχειριστεί τα ζητήματα της οικονομίας αλλά και πιο συνεπής απέναντι σε όσα λέει και υπόσχεται έναντι του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αντίθετα, ο Αλέξης Τσίπρας προσλαμβάνεται ως εκείνος που μπορεί να αφουγκραστεί ελαφρώς καλύτερα τα προβλήματα και τις ανησυχίες των πολιτών, αλλά και ως εκείνος που μεταξύ των δύο αρχηγών είναι αυτός που συμβιβάζεται δυσκολότερα με τα κατεστημένα συμφέροντα.
Φυσικά, ενώ οι προσλαμβάνουσες ιδιότητες των ηγετών είναι εξαιρετικά σημαντικές στη διαμόρφωση της εκλογικής προτίμησης, η διαδικασία διαμόρφωσης των πολιτικών και εκλογικών στάσεων είναι σαφώς πιο σύνθετη. Παρά τις όποιες αστοχίες και τα λάθη της κυβέρνησης, οι αρνητικές προσλήψεις σε σχέση με τα πεπραγμένα της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζουν να αποτυπώνονται στη συλλογική μνήμη, καθώς ακόμα και σήμερα, σχεδόν δύο χρόνια μετά την κυβερνητική αλλαγή, η μεγαλύτερη μερίδα ψηφοφόρων θα ενοχλούνταν περισσότερο από μια ενδεχόμενη εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, παρά της Νέας Δημοκρατίας.
Εν τούτοις, είναι τα ανθεκτικά έως και σήμερα αρνητικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ συναισθήματα ικανή συνθήκη να προεξοφλήσει κανείς ότι το κόμμα της Αριστεράς θα ηττηθεί στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις; Σε καμία περίπτωση. Σε ένα υπό παγίωση δικομματικό σύστημα, οι επίδοξοι διαχειριστές της κυβερνητικής εξουσίας δεν λειτουργούν μόνο ως πόλος έλξης του ευρύτερου ιδεολογικού χώρου που εκφράζουν αλλά και ως συγκοινωνούντα δοχεία που υποδέχονται την κυβερνητική δυσαρέσκεια.
Παράλληλα, το κόμμα της Αριστεράς διατηρεί ένα συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι της Ν.Δ., το οποίο από την οπτική μιας μακροπρόθεσμης πολιτικής στρατηγικής θα χρειαστεί να προστατέψει ως κόρη οφθαλμού: την παγιωμένη πλέον ικανότητά του να παράγει και να αναπαράγει -χαλαρότερες σε σχέση με το παρελθόν- ταυτίσεις με τις νεότερες ηλικίες. Μια διαδικασία πολιτικής εκπροσώπησης που αποτελεί πλεονέκτημα κρίσιμης σημασίας. Οσο λοιπόν δεν αναδύεται κάποιος τρίτος κομματικός παίκτης και παράλληλα οι παραπάνω συνθήκες διατηρούνται, τόσο το κόμμα της Αριστεράς θα αποτελεί εν δυνάμει διεκδικητή της κυβερνητικής εξουσίας.
*επικεφαλής Πολιτικών Ερευνών της Prorata
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ProRata A.E. Εταιρεία Ερευνών Κοινής Γνώμης και Εφαρμογών Επικοινωνίας (Αριθμός Μητρώου ΕΣΡ: 56) Ποσοτική έρευνα με online συμπλήρωση δομημένου ερωτηματολογίου, σε γενικό πληθυσμό άνω των 17 ετών ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ Σύνολο επικράτειας ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ 31 Μαρτίου – 6 Απριλίου 2021 ΜΕΓΕΘΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ 1.000 ερωτηματολόγια. Σταθμισμένα αποτελέσματα βάσει της πολιτικής αυτοτοποθέτησης στον άξονα Αριστερά – Δεξιά.
