Το περασμένο φθινόπωρο, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν δεσμεύτηκε να επιβάλει “‘κυρώσεις’ στη Σαουδική Αραβία για την απόφασή της να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου εν μέσω υψηλών τιμών ενέργειας και ενόψει των επερχόμενων εκλογών. Δημόσια, η σαουδαραβική κυβέρνηση υπερασπίστηκε τις ενέργειές της, μέσω ήπιων διπλωματικών δηλώσεων.
Οκτώ μήνες αργότερα, ο Μπάιντεν δεν έχει ακόμη επιβάλει κυρώσεις στην αραβική χώρα, και ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν συνεχίζει να συνομιλεί με κορυφαίους Αμερικανούς αξιωματούχους, όπως έκανε αυτήν την εβδομάδα, με τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν στην παραθαλάσσια σαουδαραβική πόλη Τζίντα.
Τι συνέβη;
Σύμφωνα με απόρρητο έγγραφο που περιήλθε στην κατοχή της Washington Post, στο παρασκήνιο, ο Μοχάμεντ απείλησε να αλλάξει ριζικά τη σχέση ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας που κρατάει δεκαετίες, και να προκαλέσει βαρύ οικονομικό κόστος στις Ηνωμένες Πολιτείες, εάν αυτές προβούν σε αντίποινα,
Ο πρίγκιπας διάδοχος διεμήνυσε ότι “δεν θα συνδιαλέγεται πλέον με την αμερικανική κυβέρνηση”, αναφέρει το έγγραφο απειλώντας την Ουάσινγκτον με “μεγάλες οικονομικές συνέπειες” .
Δεν είναι σαφές αν η απειλή του πρίγκιπα διάδοχου μεταφέρθηκε απευθείας στους Αμερικανούς αξιωματούχους ή υποκλάπηκε ηλεκτρονικά. Αλλά το έντονο ξέσπασμα αποκαλύπτει την ένταση στο επίκεντρο μιας σχέσης που επί μακρόν βασιζόταν στο δόγμα “πετρέλαιο έναντι ασφάλειας”, αλλά μεταβάλλεται ραγδαία, καθώς η Κίνα ενδιαφέρεται όλο και περισσότερο για τη Μέση Ανατολή και οι Ηνωμένες Πολιτείες αξιολογούν τα δικά τους συμφέροντα.
Το έγγραφο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών κυκλοφόρησε στην πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων Discord.
«Δεν γνωρίζουμε…»
Εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας δήλωσε στην Washington Post ότι “δεν γνωρίζουμε τέτοιες απειλές από τη Σαουδική Αραβία”.
“Σε γενικές γραμμές, τέτοια έγγραφα συχνά αντιπροσωπεύουν ένα στιγμιότυπο μιας συγκεκριμένης χρονικής στιγμής και δεν μπορούν ενδεχομένως να αποδώσουν την πλήρη εικόνα”, δήλωσε ο αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας.
“Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να συνεργάζονται με τη Σαουδική Αραβία, έναν σημαντικό εταίρο στην περιοχή, για την προώθηση των κοινών μας συμφερόντων και ενός κοινού οράματος για μια πιο ασφαλή, σταθερή και ευημερούσα περιοχή,”, πρόσθεσε.
Η πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Ουάσινγκτον δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.
Ο Μπάιντεν, ο οποίος δήλωνε ως υποψήφιος για την προεδρία ότι θα καταστήσει τη Σαουδική Αραβία “παρία”, επικοινωνεί ελάχιστα με τον πρίγκιπα διάδοχο, αλλά οι κορυφαίοι συνεργάτες του προέδρου έχουν σταδιακά αποκαταστήσει τους δεσμούς μαζί του, ελπίζοντας ότι τα δύο κράτη μπορούν να συνεργαστούν σε φλέγοντα ζητήματα, όπως η επί μακρόν επιδιωκόμενη ειρηνευτική συμφωνία στην Υεμένη, η κατάπαυση του πυρός στο Σουδάν, οι τρομοκρατικές προκλήσεις και οι συνεχιζόμενες διενέξεις σχετικά με την προσφορά πετρελαίου.
…και στην μέση η Κίνα
Από την άλλη η σχέση της Σαουδικής Αραβίας με την Κίνα παραμένει «αγκάθι». Το θέμα τέθηκε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου του Μπλίνκεν στο Ριάντ με τον κορυφαίο Αμερικανός διπλωμάτη να αρνείταικάθε ισχυρισμό ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγκάζουν τη Σαουδική Αραβία να επιλέξει μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου.
Ένα δεύτερο έγγραφο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών που διέρρευσε τον Δεκέμβριο προειδοποιούσε ότι η Σαουδική Αραβία σχεδιάζει να επεκτείνει τη “συναλλακτική της σχέση” με την Κίνα, αγοράζοντας μη επανδρωμένα αεροσκάφη, βαλλιστικούς πυραύλους, πυραύλους κρουζ και συστήματα μαζικής επιτήρησης από το Πεκίνο. Αλλά Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι οι προειδοποιήσεις ήταν υπερβολικές και δεν επαληθεύτηκαν.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, όταν ρωτήθηκε για την τη σχέση της χώρας του με την Κίνα, επέμεινε ότι δεν αποτελεί απειλή για τη μακροχρόνια συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες
“Η Κίνα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, ο μεγαλύτερος εμπορικός μας εταίρος. Έίναι φυσικό να υπάρχει μεγάλη αλληλεπίδραση … και αυτή η συνεργασία είναι πιθανό να διευρυνθεί”, δήλωσε. “Αλλά εξακολουθούμε να έχουμε μια ισχυρή εταιρική σχέση σε θέματα ασφάλειας με τις ΗΠΑ, που ενισχύεται συνεχώς”
