Μετωπική σύγκρουση με τα προνομιούχα και ιδεολογικά φορτισμένα πανεπιστήμια των ΗΠΑ κήρυξε ο Ντόναλντ Τραμπ, βάζοντας στο στόχαστρο το Harvard, το οποίο –όπως καταγγέλλει– έχει μετατραπεί σε κέντρο ακτιβιστικής προπαγάνδας εις βάρος της αμερικανικής κοινωνίας και των αξιών της. Η απόφαση για περιορισμό της εισόδου ξένων φοιτητών, που προκάλεσε παγκόσμιες αντιδράσεις, αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου για αποκατάσταση της αξιοπιστίας και του σκοπού των αμερικανικών ανώτατων ιδρυμάτων.
Ο Τραμπ και οι συνεργάτες του καταγγέλλουν ότι τα κορυφαία πανεπιστήμια όπως το Harvard απομακρύνθηκαν εδώ και καιρό από τον ρόλο τους στην επιστήμη και τη γνώση, επιλέγοντας την ιδεολογική πόλωση και την κατασπατάληση πόρων σε «προγράμματα διαφορετικότητας» και κοινωνικές θεωρίες χωρίς αντίκρισμα στην πραγματική οικονομία.
«Στέλνετε το παιδί σας στο Harvard και σας επιστρέφει φανατικός ακτιβιστής χωρίς επαγγελματικές δεξιότητες», δήλωσε χαρακτηριστικά η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τάμι Μπρους, αποτυπώνοντας το κλίμα στο προεδρικό επιτελείο. Η κυβέρνηση βλέπει πλέον την εισδοχή ξένων φοιτητών όχι ως ευκαιρία ενίσχυσης της χώρας, αλλά ως ευάλωτο σημείο που αξιοποιείται για να διεισδύσουν ιδεολογικές, εμπορικές και τεχνολογικές επιρροές ξένων συμφερόντων.
Η απόφαση έρχεται σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ δίνουν μάχη για την επαναφορά της εθνικής κυριαρχίας στον τομέα της εκπαίδευσης, απέναντι σε ένα σύστημα που, όπως υποστηρίζει ο Τραμπ, εκπαιδεύει πολίτες να απεχθάνονται την ίδια τους τη χώρα.
Παρά τις αντιδράσεις από διεθνείς κύκλους, και ιδίως από χώρες όπως η Κίνα που είχαν προνομιακή παρουσία στα αμερικανικά ιδρύματα, ο Τραμπ δηλώνει αποφασισμένος να συνεχίσει. Οι επικριτές του μπορεί να μιλούν για «υπονόμευση της soft power», αλλά για τους υποστηρικτές του πρόκειται για ανάκτηση ελέγχου σε ένα εκπαιδευτικό οικοσύστημα που είχε απομακρυνθεί από τις αρχές της αριστείας, της εθνικής αξιοπρέπειας και του κοινώς ωφέλιμου.
Σε αυτό το πλαίσιο, η πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ δεν στρέφεται ενάντια στη γνώση, αλλά ενάντια στη χειραγώγηση. Δεν καταργεί την εκπαίδευση, αλλά επανακαθορίζει την αποστολή της: να παράγει πολίτες μορφωμένους, ικανούς και υπερήφανους για την πατρίδα τους.