Είναι τόσο καλότυχος ο Νίκος Ανδρουλάκης που οι ευκαιρίες τού χαρίζονται απλόχερα. Ο ίδιος, όμως, δεν δείχνει ικανός να αρπάξει καμία.
Του Βασίλη Γαλούπη, εφημερίδα «δημοκρατία»
Το 2021 έγινε αρχηγός του ΠΑΣΟΚ ελλείψει δευτέρου. Ο συνυποψήφιός του Γιώργος Παπανδρέου είναι, από το Καστελόριζο ήδη, ένα καμένο χαρτί για το κόμμα και, κυρίως, τον τόπο. Με οποιονδήποτε αντίπαλο στον β’ γύρο θα έχανε.
Εναν χρόνο μετά προέκυψε ουσιαστικά από τυχαίο έλεγχο στο Ευρωκοινοβούλιο το σκάνδαλο υποκλοπών της πρωθυπουργικής ΕΥΠ, με κεντρικό πρόσωπο τον Ανδρουλάκη που επί μήνες ήταν στο προσκήνιο ως θύμα μιας παράνομης παρακολούθησης.
Στις βουλευτικές εκλογές του 2023 το ΠΑΣΟΚ ανέβασε κάπως τα ποσοστά του, με τον Ανδρουλάκη να κερδίζει λίγο χρόνο. Στις ευρωεκλογές 2024, όμως, με τη Ν.Δ. να πλήττεται από τα Τέμπη και την ακρίβεια, το ΠΑΣΟΚ είχε μια ασήμαντη άνοδο, με τον διαλυμένο ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη να βγαίνει δεύτερο κόμμα.
Ακόμα κι έτσι, ο Ανδρουλάκης είχε την τύχη μαζί του. Ο Δούκας βιάστηκε να διεκδικήσει την αρχηγία του ΠΑΣΟΚ στις εσωκομματικές εκλογές και κάηκε, η Διαμαντοπούλου έβαλε φρένο στη φόρα Γερουλάνου κι έτσι ο Κρητικός διατήρησε την αδύναμη προεδρία του.
Με τον ΣΥΡΙΖΑ να αυτοδιαλύεται, ο Ανδρουλάκης πήρε ακόμα ένα δώρο από το πουθενά. Εγινε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης! Κι όχι μέσω εκλογικού αποτελέσματος…
Όμως, ηγέτης γεννιέσαι, δεν γίνεσαι μέσω συγκυριών. Και ο Ανδρουλάκης δεν έχει αυτό το χάρισμα. Οταν βγαίνει στο μπαλκόνι για να μιλήσει στον λαό, δεν ελκύει τους ψηφοφόρους. Τους διώχνει.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δείχνει στις δημόσιες εμφανίσεις του αυτό που πραγματικά είναι. Ενα απλά εργατικό παιδί του κομματικού σωλήνα της Χαριλάου Τρικούπη, δίχως έμπνευση, θάρρος και βάθος πολιτικής σκέψης. Όποτε τον συμφέρει επικαλείται εύκαιρα τσιτάτα του Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά είναι εγκλωβισμένος στο ψευδο-ΠΑΣΟΚ του Σημίτη και του Βενιζέλου.
Ο Ανδρουλάκης μπορεί να γνωρίζει τι ψηφίζει κάθε στέλεχος στις επιτροπές του ΠΑΣΟΚ και να ελέγχει όλα τα όργανα του κόμματος, αλλά η ηγεσία του δεν γίνεται αισθητή εκτός Χαριλάου Τρικούπη, ακόμα και τις ελάχιστες φορές που ενεργεί αποτελεσματικά.
Ακόμα και στον πόλεμο που κήρυξε στον Μητσοτάκη, δεν ήταν αποφασισμένος να πάει μέχρι τέλους, όπως είχε κάθε δικαίωμα, αν όχι ευθύνη, να πράξει. Έφτασε να συρθεί μέχρι και σε μια ανούσια συνάντηση με τον πρωθυπουργό, που λειτούργησε τελικά ως επικοινωνιακή νίκη – ξέπλυμα του Μητσοτάκη. Το ΠΑΣΟΚ κατάντησε να αντιμετωπίζεται ως ουρά της Ν.Δ., όχι ως υποψήφιο κόμμα επιστροφής στην εξουσία.
Και μόνο το γεγονός ότι σήμερα οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δείχνουν στη δεύτερη θέση το προσωπικό κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου και όχι το ΠΑΣΟΚ, που έχει κυβερνήσει τόσες δεκαετίες, δείχνει στον Ανδρουλάκη τη μοναδική λύση: Να κάνει στην άκρη…
Ηδη στο ΠΑΣΟΚ προκαλούνται οι πρώτες σοβαρές αναταράξεις, ούτε έξι μήνες μετά την επανεκλογή Ανδρουλάκη. Ο Σωκράτης Ξυνίδης αποχώρησε από το κόμμα με πυρά περί πολιτικής απομόνωσης, ενώ η Ευαγγελία Λιακούλη είχε θερμό επεισόδιο με τον πρόεδρο που την αντικαθιστά στην προανακριτική. Το ροκάνισμα θα συνεχιστεί.
Θεσμικά ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει μετρήσει κάποιες επιτυχίες, με το σκάνδαλο των υποκλοπών αλλά και τα Τέμπη. Στο ΠΑΣΟΚ σήμερα υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερα πέντε αξιόλογα στελέχη. Ομως, οι ψηφοφόροι δεν βλέπουν αυτό το κόμμα ως λύση στα προβλήματά τους. Η μετριότητα του «στάσιμου» 12%-15% δεν εγγυάται προοπτική κυβερνησιμότητας.
Οσο κι αν δεν θέλει να το παραδεχτεί ο Ανδρουλάκης, η υποτονική ηγεσία του είναι αυτή που αυτόματα προκαλεί την αμφισβήτηση μέσα από το κόμμα του ξανά και ξανά, αλλά κυρίως απωθεί σταθερά τους ψηφοφόρους. Είναι πλέον στην τέταρτη χρονιά του ως πρόεδρος, αλλά κινείται σε ποσοστά μεσαίου κόμματος. Τον προσπερνούν ακόμα και μικρομεσαία αουτσάιντερ.
Οσο ο Μητσοτάκης εξακολουθεί να διατηρεί την πρωτοπορία, παρά τη σκανδαλώδη διακυβέρνησή του, η ανικανότητα Ανδρουλάκη να δώσει ώθηση στο ΠΑΣΟΚ αναδεικνύεται πλέον στο βασικό πρόβλημα της χώρας.
Με τον ΣΥΡΙΖΑ νοκ άουτ, το ΠΑΣΟΚ είναι το μοναδικό κόμμα εξουσίας που θα μπορούσε να προσφέρει μια εναλλακτική συστημική λύση. Αυτή η διέξοδος, όμως, δεν υπάρχει. Το πολιτικό σκηνικό παραμένει όμηρος του Ανδρουλάκη όσο αυτός επιμένει να παλεύει με έναν ρόλο που δεν του ταιριάζει.
Η αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να ηγηθεί της αντιπολίτευσης ώστε να πέσει άμεσα μια κυβέρνηση σε αποδρομή χωρίς κοινωνική νομιμοποίηση είναι που δίνει στον Μητσοτάκη το «δικαίωμα» να πλασάρεται, ακόμα με 2.000.000 Ελληνες εναντίον του στον δρόμο, ως το μικρότερο αναγκαίο κακό μπροστά σε ένα υποτιθέμενο ακόμα χειρότερο αδιέξοδο, με σλόγκαν «Κυριάκος ή χάος».
Λόγω του «διαχειρίσιμου» Ανδρουλάκη, μιας χρυσής πολιτικής μετριότητας με αδύναμο στομάχι, ο πρωθυπουργός θα χρησιμοποιεί ως μπαμπούλα τις αντισυστημικές επιλογές που κερδίζουν διαρκώς έδαφος.
Οσο ο «αντι-τουριστικός» πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ζυγίζεται και αποδεικνύεται κατώτερος των απαιτήσεων της χώρας, δίχως διάθεση να αποχωρήσει, τόσο ο Μητσοτάκης θα είναι ο μοναδικός κερδισμένος, εμφανιζόμενος ως ο «αποκλειστικός» συστημικός παίκτης που εγγυάται τη σταθερότητα.
Το ελληνικό πολιτικό σκηνικό βρίσκεται πρακτικά αιχμάλωτο ενός απονομιμοποιημένου πρωθυπουργού με κατεδαφισμένα ποσοστά, που πλασάρεται όμως με θράσος σαν το πολιτικό πεπρωμένο του τόπου (και των επόμενων εκλογών). Αυτός ο δημοσκοπικός γρίφος οφείλεται εν πολλοίς και στον Ανδρουλάκη.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Γεννήθηκε το 1979 στην Αθήνα και μεγάλωσε στο Ηράκλειο Κρήτης. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Δημοκρίτειο Θράκης, με μάστερ στο περιβάλλον. Το 2001 έγινε μέλος στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεολαίας ΠΑΣΟΚ και το 2008 μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Το 2013, επί Βενιζέλου, εκλέχθηκε γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής. Από το 2014 ήταν ευρωβουλευτής και από τις 12 Δεκεμβρίου 2021 είναι πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, μετά και την επανεκλογή του στις εσωκομματικές εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου. Από τις 21 Νοεμβρίου 2024 είναι αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έπειτα από τις ανεξαρτητοποιήσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ.