Παρά τη συμφωνία Τραμπ για εκεχειρία, η Ευρώπη ζητά δικαιοσύνη και λογοδοσία – Ο φόβος ενός «ξεπλύματος» 70.000 νεκρών – Η ανάλυση του Politico
Το Ισραήλ δεν πρέπει να βασίζεται στο ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ξεχάσουν γρήγορα τους δεκάδες χιλιάδες νεκρούς Παλαιστινίους στη Γάζα, ακόμη κι αν η ειρηνευτική συμφωνία του Ντόναλντ Τραμπ πετύχει και τερματίσει τον πόλεμο.
Αυτή είναι η ανεπίσημη αλλά ειλικρινής εκτίμηση διπλωματών, πολιτικών και αξιωματούχων σε Βρυξέλλες, Λονδίνο και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, οι οποίοι θεωρούν ότι οι συστηματικές πιέσεις της Ευρώπης προς το Ισραήλ απέδωσαν και πρέπει να συνεχιστούν με αμείωτη ένταση.
«Η πίεσή μας είναι ακόμη σημαντική. Αν θέλουμε να αρθεί όλη η πίεση, τότε το Ισραήλ πρέπει να ανταποκριθεί», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος υπό καθεστώς ανωνυμίας.
Η καταστροφή της Γάζας και η απαίτηση για λογοδοσία
Ύστερα από δύο χρόνια πολέμου, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι νιώθουν ανακούφιση που οι Ισραηλινοί όμηροι είναι ελεύθεροι και ότι διαφαίνεται ελπίδα ειρήνης. Ωστόσο, παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι στην αμερικανική πρωτοβουλία.
Η καταστροφή της Γάζας και οι σχεδόν 70.000 νεκροί απαιτούν, όπως τονίζουν, λογοδοσία, δικαιοσύνη και ένα σοβαρό σχέδιο ανοικοδόμησης. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιμένουν ότι η ειρήνη χωρίς αποκατάσταση και δικαστική διερεύνηση δεν είναι βιώσιμη, ενώ επισημαίνουν πως ο Νετανιάχου οφείλει να απαντήσει για τα εγκλήματα πολέμου που του αποδίδονται.
«Αυτό που είναι πολύ σημαντικό σε μια ειρηνευτική διαδικασία είναι να υπάρξει δικαιοσύνη και λογοδοσία. Μην ξεχνάμε ότι σχεδόν 70.000 αθώοι άνθρωποι σκοτώθηκαν, ότι η Γάζα καταστράφηκε», ανέφερε χαρακτηριστικά Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Η Ευρώπη βαθιά διχασμένη – Από τις πλατείες έως τα υπουργικά γραφεία
Τα τελευταία δύο χρόνια, ο πόλεμος στη Γάζα διχάζει βαθιά τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, προκαλώντας αντιπαραθέσεις και πολιτικά ρήγματα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καθώς η ανθρωπιστική κρίση επιδεινωνόταν, φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν σε δεκάδες πόλεις, ενώ αυξήθηκαν οι αντισημιτικές επιθέσεις σε συναγωγές και εβραϊκούς χώρους.
Οι ηγέτες της ΕΕ, με προεξάρχοντα τον Εμανουέλ Μακρόν, κατηγόρησαν την κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου για τη δημιουργία ενός «τεχνητού λιμού» στη Γάζα, επιμένοντας ότι η πολιτική αυτή παραβιάζει κάθε έννοια διεθνούς δικαίου.
Η Γαλλία ανέλαβε την πρωτοβουλία για την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους σε ειδική σύνοδο του ΟΗΕ, ενισχύοντας την ευρωπαϊκή πίεση προς το Ισραήλ. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σειρά κυρώσεων και περιορισμών, αν και τα 27 κράτη-μέλη παραμένουν διχασμένα.
Η «συμφωνία Τραμπ» δεν πείθει – Ο σκεπτικισμός για τη μεταπολεμική Γάζα
Η συμφωνία για εκεχειρία και απελευθέρωση ομήρων, υπό την αιγίδα του Ντόναλντ Τραμπ, δημιούργησε ένα εύθραυστο παράθυρο επανεκκίνησης των σχέσεων Ισραήλ–ΕΕ. Ωστόσο, πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι διατηρούν έντονες αμφιβολίες.
Στο Παρίσι και το Βερολίνο, η γραμμή είναι κοινή: καμία άρση πίεσης χωρίς συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Όπως τόνισε πρώην Γάλλος αξιωματούχος, «πρέπει να κρατήσουμε την απειλή των κυρώσεων και να τη συνδέσουμε με προϋποθέσεις. Ό,τι αποσπάσαμε από τον Νετανιάχου το καταφέραμε υπό πίεση. Δεν είναι η στιγμή να τη μειώσουμε».
Η πρόταση Τραμπ να χορηγηθεί χάρη στον Νετανιάχου για τις υποθέσεις διαφθοράς που τον βαραίνουν προκάλεσε αίσθηση στις Βρυξέλλες, ενισχύοντας την πεποίθηση ότι η Ουάσιγκτον θέλει να «κλείσει» το κεφάλαιο Γάζα χωρίς λογαριασμό.
Το σχέδιο ανοικοδόμησης και ο ρόλος της Ευρώπης
Το κόστος ανοικοδόμησης της Γάζας υπολογίζεται πάνω από 50 δισεκατομμύρια δολάρια. Η ΕΕ, ως κύριος χορηγός των Παλαιστινίων, ζητά ενεργό ρόλο στη μεταπολεμική διαδικασία και όχι να περιοριστεί απλώς σε ρόλο χρηματοδότη.
«Η Ευρώπη πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από ένας που πληρώνει. Πρέπει να παίξει τον ρόλο του έντιμου διαμεσολαβητή», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Ωστόσο, στις Βρυξέλλες επικρατεί σκεπτικισμός σχετικά με τη σύσταση του λεγόμενου «συμβουλίου ειρήνης» του Τραμπ, καθώς εκφράζονται φόβοι ότι δυτικές κατασκευαστικές εταιρείες θα επιχειρήσουν να κερδοσκοπήσουν από την ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης Γάζας.
Η απουσία της Ευρώπης και ο πολιτικός αντίκτυπος
Ανώτατοι Ευρωπαίοι και Βρετανοί αξιωματούχοι αναγνωρίζουν ότι η απουσία της Ευρώπης από τη Μεσανατολική διαδικασία ειρήνης έχει αποδυναμώσει τη γεωπολιτική της βαρύτητα. Διπλωμάτης από χώρα του Κόλπου δήλωσε χαρακτηριστικά πως η ΕΕ ήταν «απούσα» κατά την κρίση και πως ο ρόλος της στην περιοχή είναι πλέον αβέβαιος.
Ταυτόχρονα, οι πολιτικοί στην Ευρώπη αντιλαμβάνονται ότι η στάση τους απέναντι στη Γάζα μπορεί να επηρεάσει τις εθνικές εκλογές. Η Μέση Ανατολή έχει μετατραπεί σε εσωτερικό πολιτικό μέτωπο, με διχασμένες κοινωνίες και αυξανόμενη πολιτική πίεση.
«Η πολιτική της Μέσης Ανατολής θα επηρεάσει τις εθνικές εκλογές. Αν η Ευρώπη δεν έχει θετικό ρόλο να παίξει, θα το πληρώσει», σημείωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Οι νέες γενιές, που μεγάλωσαν βλέποντας τις φρικαλεότητες του πολέμου στα κινητά τους, δεν είναι διατεθειμένες να ξεχάσουν. Και για πολλούς στις Βρυξέλλες, αν δεν υπάρξει δικαιοσύνη και λογοδοσία, η Ευρώπη θα κληθεί να πληρώσει και πολιτικά το τίμημα.
