Ο γνωστός δημοσιογράφος και διευθυντής της “Καθημερινής” επαναπροσδιορίζει τη δημόσια στάση του απέναντι στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκης – τυχαία ή στοχευμένα;
Η Πυθία αποκαλύπτει
Η έντονη αλλαγή ύφους και ρητορικής του Αλέξη Παπαχελά σε σχέση με την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη προκαλεί συζητήσεις και μεγάλη έκπληξη σε διπλωματικούς και πολιτικούς κύκλους. «Ερασιτεχνισμοί», «αποτυχίες», «απώλεια κύρους» – λέξεις που δύσκολα θα περίμενε κανείς από έναν δημοσιογράφο με φήμη νηφάλιου αναλυτή των ελληνοτουρκικών σχέσεων και των ελληνοαμερικανικών δεσμών. Από που προκύπτει η μετατόπιση; Μα, από τα τελευταία του άρθρα στην εφημερίδα “Καθημερινή” και ιδιαίτερα το τελευταίο που είναι κόλαφος για την εξωτερική πολιτική της αποτυχημένης και εθνικά επικίνδυνης κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Αναπροσδιορισμός θέσης ή προειδοποιητικό σήμα;
Η απότομη στροφή Παπαχελά προς μια πιο “πατριωτική” και επικριτική γραμμή δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί με βάση τα προηγούμενα γραπτά του. Παραδοσιακά κοντά στο θεσμικό αφήγημα και τις στρατηγικές συνεργασίες με τις ΗΠΑ, ο τόνος του μοιάζει τώρα πιο οξύς, πιο απαιτητικός, και σίγουρα πιο ανήσυχος.
Διαβάστε οπωσδήποτε: Ο Παπαχελάς και η «αγωνία» για την Άμυνα και την εξωτερική πολιτική: Όταν οι υπεύθυνοι παριστάνουν τους σωτήρες
Η χρονική συγκυρία δεν είναι τυχαία. Η έλευση της Κίμπερλι Γκίλφοιλ, στελέχους με ισχυρούς δεσμούς στον τραμπισμό και μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση για τη γεωπολιτική ισορροπία στην Ανατολική Μεσόγειο, έχει αναστατώσει το εγχώριο κατεστημένο που επί δεκαετίες χειραγωγούσε την εξωτερική πολιτική της χώρας. Μέρος αυτού του κατεστημένου ήταν και είναι και ο Αλέξης Παπαχελάς. Τι συμβαίνει τώρα; Στη “δύση” της καριέρας του δείχνει να μετανοεί, νοιάζεται για την υστεροφημία του ή μήπως τον έχει κυριεύσει φόβος για την αλλαγή του status quo στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις; Το τελευταίο του άρθρο είναι κόλαφος για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την κυβέρνηση του. Το νέο κεντρικό σύστημα εξουσίας, το σύστημα Τραμπ δεν θέλει να βλέπει και να ακούει τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Μήπως ο Αλέξης Παπαχελάς υπό τον φόβο να τερματιστεί μια μακρά πορεία αλληλεξάρτησης με τον αμερικανικό παράγοντα, ρίχνει μία τελευταία ζαριά ώστε να κρατηθεί στο παιχνίδι;
Το ελληνικό “establishment” και η νέα πραγματικότητα στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον
Μήπως η μετατόπιση Παπαχελά αποτελεί έμμεση δήλωση πολιτικής επανατοποθέτησης; Η έλευση του συστήματος Τραμπ στην Αθήνα – και η χρεοκοπία της παραδοσιακής γραφειοκρατίας της Ουάσιγκτον – μπορεί να έχει θορυβήσει κύκλους με δεκαετίες προνομιακής σχέσης με την αμερικανική διπλωματία στην Αθήνα.
«Το μονοπώλιο τελείωσε», φαίνεται να είναι το ανεπίσημο μήνυμα της εποχής – και σε αυτό το πλαίσιο, ο Παπαχελάς ίσως επιδιώκει να εκπέμψει σήμα επιρροής προς τις ΗΠΑ, επιμένοντας ότι το ελληνικό κατεστημένο δεν έχει πει την τελευταία του λέξη.
Απλή απογοήτευση ή συνειδητή παρέμβαση;
Ασφαλώς, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο πραγματικής απογοήτευσης από τις επιδόσεις της κυβέρνησης στα εξωτερικά θέματα. Η κριτική ίσως πηγάζει από μια ειλικρινή ανάγκη προάσπισης της εθνικής αξιοπρέπειας, εν μέσω διπλωματικών προκλήσεων και αμφιλεγόμενων επιλογών.
Όποια και αν είναι η αλήθεια, το άρθρο του Παπαχελά δεν ήρθε έτσι ξαφνικά – ούτε γράφτηκε στην τύχη. Η χρονική του στόχευση, το περιεχόμενο και ο συμβολισμός του, αναδεικνύουν τη βαθύτερη μεταβολή στο ποιος μιλάει για την εξωτερική πολιτική – και γιατί.
