Έντονη διπλωματική κινητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο – Σε συναγερμό Κάιρο και Αθήνα για τη συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας Λιβύης–Τουρκίας
Νέα διπλωματική κρίση φαίνεται να προετοιμάζεται στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς πληροφορίες θέλουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων του Τομπρούκ, που συνδέεται με τον Χαλίφα Χαφτάρ, να ετοιμάζεται να εγκρίνει τη συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας με την Τουρκία – μια συμφωνία που είχε προκαλέσει έντονη διεθνή αντίδραση το 2019.
Το δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας «Χουριέτ» αποκαλύπτει ότι η Αίγυπτος κινήθηκε άμεσα, ζητώντας από τις ΗΠΑ να παρέμβουν, με στόχο να αποτρέψουν την ενεργοποίηση της συμφωνίας από το κοινοβούλιο της Ανατολικής Λιβύης.
Η παρέμβαση του Καΐρου – Ζήτησαν στήριξη από Ουάσιγκτον
Σύμφωνα με το Middle East Eye, Αιγύπτιοι αξιωματούχοι εξέφρασαν έντονη ανησυχία ότι «η έγκριση της συμφωνίας θα μπορούσε να κλιμακώσει τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο σε μια εποχή που η Αίγυπτος παλεύει με τις επιπτώσεις των πολέμων στη Γάζα και το Σουδάν».
Ο Αιγύπτιος ΥΠΕΞ Μπαντρ Αμπντουλάτι, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον ανώτερο σύμβουλο των ΗΠΑ για την Αφρική, Μασάντ Μπούλος, ζήτησε ανοιχτά την εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Μπούλος φέρεται να υποσχέθηκε επικοινωνία με τον Χάφταρ, ώστε να συζητηθεί το θέμα πριν ληφθούν αποφάσεις που θα αλλάξουν τις ισορροπίες στην περιοχή.
Αντίδραση και από την Ελλάδα – Σχέδιο διπλωματικής κινητοποίησης
Η ελληνική κυβέρνηση, με δεδομένη την ιστορική της αντίθεση στη συμφωνία Τουρκίας–Λιβύης του 2019, η οποία παραβιάζει την ελληνική ΑΟΖ, δεν έμεινε αμέτοχη. Αθήνα και Κάιρο φέρονται να συντονίζουν τις ενέργειές τους, με στόχο την ανάσχεση των εξελίξεων.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης φέρεται να ετοιμάζει επίσκεψη στη Λιβύη, με στόχο να διαπραγματευτεί απευθείας με τα πολιτικά κέντρα της χώρας και να ενισχύσει την ελληνική παρουσία απέναντι στη διπλωματική αναθέρμανση Τουρκίας–Τομπρούκ.
Η συμφωνία της Τουρκίας με την Τρίπολη και τα οικόπεδα που προκαλούν ένταση
Οι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι εστιάζουν και στη νέα συμφωνία μεταξύ της Τουρκικής Εταιρείας Πετρελαίου και της Λιβυκής Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου, με έδρα την Τρίπολη, η οποία προβλέπει έρευνες σε τέσσερα υπεράκτια οικόπεδα. Σύμφωνα με το Κάιρο, αυτή η εξέλιξη «θα μπορούσε να παραβιάσει την αιγυπτιακή ΑΟΖ».
Είναι φανερό ότι μια ενδεχόμενη διπλή επισημοποίηση της θαλάσσιας συμφωνίας από Τρίπολη και Τομπρούκ θα αποτελέσει σημαντικό πλήγμα στις ελληνοαιγυπτιακές στρατηγικές θέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πώς φτάσαμε εδώ – Το παρασκήνιο της τουρκολιβυκής συμφωνίας και η στάση Χάφταρ
Η συμφωνία Τουρκίας–Τρίπολης το 2019 υπογράφηκε με την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας, αλλά ουδέποτε αναγνωρίστηκε από το κοινοβούλιο του Τομπρούκ, υπό την επιρροή του Χάφταρ. Τότε, η Ελλάδα και η Αίγυπτος αντέδρασαν υπογράφοντας δική τους συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης.
Ωστόσο, με τη νέα φάση προσέγγισης Τουρκίας–Τομπρούκ, κυκλοφορούν πληροφορίες ότι ο Χάφταρ σχεδιάζει να εγκρίνει τη συμφωνία, δίνοντας διεθνή βαρύτητα στη θέση της Άγκυρας.
