Periodista
Η συζήτηση για την άρση της μονιμότητας στο Δημόσιο δεν είναι νέα. Όμως, κάθε φορά που επιστρέφει, επανέρχεται με μεγαλύτερο κυνισμό και λιγότερες προσχηματικές δικαιολογίες. Αυτή τη φορά, η κυβέρνηση Μητσοτάκη προχωρά ένα βήμα παραπέρα, εντάσσοντας τη σχετική πρόταση στην επερχόμενη διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης, επιχειρώντας να θεσμοθετήσει – με συνταγματική βούλα – τη βαθύτερη αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα σε όφελος των ιδιωτικών συμφερόντων.
Η ρητορική είναι γνώριμη: «Δεν νοείται δημόσιος υπάλληλος που να αρνείται την αξιολόγηση». «Η μονιμότητα δεν μπορεί να είναι δύναμη αδράνειας». «Ο προϊστάμενος πρέπει να έχει τη δυνατότητα να δράσει απέναντι στους ανεπαρκείς». Όλα ακούγονται λογικά – μέχρι να εξετάσει κανείς ποιος αξιολογεί, ποιον, με ποια κριτήρια και για ποιο σκοπό.
Η αλήθεια είναι πως η «αξιολόγηση» που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση δεν έχει στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του Δημοσίου. Έχει στόχο την προσαρμογή του στις ανάγκες της αγοράς και των ιδιωτικών συμφερόντων, όχι του πολίτη. Δεν είναι εργαλείο ανάπτυξης αλλά μηχανισμός πειθάρχησης, για να λειτουργούν οι υπάλληλοι ως προεκτάσεις των πολιτικών επιλογών που ευνοούν το κεφάλαιο.
Γιατί δεν λένε, άραγε, κουβέντα για το πώς θα «αξιολογείται» ένας εκπαιδευτικός που διδάσκει 25 παιδιά σε τμήματα-σαρδελοκούτια, μέσα σε κοντέινερ και σε σχολεία με πεπαλαιωμένα δίκτυα και ανεπαρκή μέσα; Πώς θα «αξιολογηθεί» ένας γιατρός όταν εργάζεται σε υποστελεχωμένα νοσοκομεία, με ελλείψεις προσωπικού, εξοπλισμού και φαρμάκων, με κλειστές χειρουργικές αίθουσες και εξουθενωτικές εφημερίες;
Και ποιος θα αξιολογήσει ποιους; Οι προϊστάμενοι που, κατά 80% σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, είναι κομματικά διορισμένοι και όχι προϊόν αδιάβλητης, αντικειμενικής κρίσης; Οι «ημέτεροι» που εναλλάσσονται σε θέσεις ευθύνης ανάλογα με το χρώμα της κυβέρνησης; Μιλάμε για ένα σχήμα «αξιολόγησης» που αποτελεί εργαλείο πολιτικού ελέγχου, και όχι διοικητικής αναβάθμισης.
Μονιμότητα: Θεσμός κατοχύρωσης της ανεξαρτησίας, όχι εμπόδιο στην αποδοτικότητα
Η μόνιμη και σταθερή εργασία στο Δημόσιο δεν είναι «προνόμιο». Είναι θεσμικό ανάχωμα απέναντι σε αυθαιρεσίες, πιέσεις και κομματικές παρεμβάσεις. Σε όλες τις σύγχρονες ευρωπαϊκές χώρες, από τη Γερμανία έως τη Γαλλία, η μονιμότητα υπάρχει και λειτουργεί προς όφελος της νομιμότητας, της συνέχειας και της διοικητικής αποτελεσματικότητας.
Η Γερμανία έχει τη μονιμότητα κατοχυρωμένη στο Σύνταγμά της, η Γαλλία στη νομοθεσία της. Και όμως, αυτές οι χώρες είναι παγκόσμια παραδείγματα αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης. Η διαφορά είναι ότι εκεί υπάρχει αξιολόγηση με αντικειμενικά και σταθερά κριτήρια, όχι επικοινωνιακά τεχνάσματα για να διωχθούν όσοι «δεν ακολουθούν τη γραμμή».
