Κοινωνική στήριξη εισοδήματος σε συνδυασμό με μέτρα αποφυγής αποκοπών ηλεκτροδότησης λόγω οφειλών, καθώς και μειώσεις σε φόρους και τέλη θα περιλαμβάνει η εργαλειοθήκη μέτρων της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση των ακραία υψηλών ενεργειακών τιμών, αν και η κυβέρνηση Ν.Δ. εξαντλείται σε εξαγγελίες επιδοτήσεων και μάλιστα μόνο από τα έσοδα των δημοπρασιών δικαιωμάτων ρύπων, καταρρίπτοντας μέχρι και τον υπερβάλλοντα “πράσινο” ζήλο της.
Πρόκειται για τη βάση των άμεσων, έκτακτων μέτρων που μπορούν να λάβουν οι εθνικές κυβερνήσεις των κρατών – μελών της Ε.Ε. για την ενίσχυση των νοικοκυριών χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων μέχρι να ξεπεραστεί η έκρηξη στις τιμές ρεύματος και αερίου (όχι πριν τον Απρίλιο 2022), ενώ κάποιες προβλέψεις υπάρχουν και για επιχειρήσεις – βιομηχανία.
Πάντως, η κυβέρνηση Ν.Δ. περιορίζεται μόνο σε εξαγγελίες επιδότησης, που ιδιαίτερα στο ρεύμα δεν είναι ακόμα σαφές κατά πόσο θα καλύψουν τις υπέρογκες αυξήσεις, ενώ δεν υπάρχει καμία πρόθεση για τη λήψη φορολογικών μέτρων και καμία αναφορά στον κίνδυνο αποκοπών ηλεκτροδότησης εξαιτίας ενδεχόμενης, παροδικής, αδυναμίας εξόφλησης λογαριασμών.
Στο πλαίσιο της περίφημης εργαλειοθήκης που αναμένεται να παρουσιάσει -ίσως και σήμερα- η Κομισιόν δεν προβλέπονται κοινά, ενωσιακά μέσα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, αλλά μέτρα απολύτως συμβατά με το δίκαιο και τους σχετικούς κανόνες της Ε.Ε. που μπορούν να επιλέξουν οι εθνικές κυβερνήσεις. Αυτά θα πρέπει να είναι έκτακτα και προσωρινού χαρακτήρα, δηλαδή περιορισμένης χρονικής διάρκειας, μόνο για την περίοδο της κρίσης, ενώ μπορούν να εξειδικεύονται για στοχευμένη κάλυψη διαφορετικών αναγκών του πληθυσμού.
Άμεσα μέτρα για νοικοκυριά
Σύμφωνα με πληροφορίες της ΑΥΓΗΣ, στα άμεσα μέτρα για την προστασία των ευάλωτων καταναλωτών θα περιλαμβάνονται οι εξής δυνατότητες για τα κράτη – μέλη:
- Να παράσχουν χρονικά περιορισμένη άμεση στήριξη σε εκτεθειμένους στην ενεργειακή φτώχεια τελικούς καταναλωτές, π.χ. μέσω voucher που χρηματοδοτούνται, μεταξύ άλλων (όχι αποκλειστικά), από τα έσοδα των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων ή καλύπτοντας τμήματα των ενεργειακών λογαριασμών.
Στην περίπτωση της επιδότησης των λογαριασμών ρεύματος, η κυβέρνηση Ν.Δ. μιλάει για χρηματοδότηση μόνο από τα έσοδα των δικαιωμάτων CO2 (που λόγω της αύξησής τους έχουν ενισχυθεί σημαντικά) και μάλιστα αναμένεται εντός των ημερών η κατάθεση τροπολογίας από το ΥΠΕΝ για τη μείωση του ποσοστού των εσόδων που κατευθύνονται στη στήριξη του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) ώστε να μπορέσουν να επιδοτηθούν οι λογαριασμοί.
- Να θέσουν σε ισχύ και/ή να διατηρήσουν μέτρα προστασίας, ώστε να αποφευχθούν αποκοπές καταναλωτών από τα ενεργειακά δίκτυα ή να αναβάλουν προσωρινά τις πληρωμές.
Μειώσεις φόρων – τελών
Η Ε.Ε. λαμβάνει υπόψη ότι κατά μέσο όρο φόροι – τέλη που επιβάλλονται μέσω των λιανικών τιμών ρεύματος και αερίου αναλογούν: στο ρεύμα σε 41% των οικιακών τιμών και σε 30% – 34% των βιομηχανικών τιμών και στο φυσικό αέριο σε 32% στις οικιακές τιμές και σε 13% – 16% στις βιομηχανικές. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης (ΕΦΚ) και ο ΦΠΑ, αλλά και περιβαλλοντικά τέλη για την χρηματοδότηση ΑΠΕ (π.χ. ΕΤΜΕΑΡ).
