Της Νατάσας Στασινού
Ο θρίαμβος της δεξιάς συμμαχίας και προσωπικά της Τζόρτζια Μελόνι, ηγέτιδας ενός μεταφασιστικού κόμματος, στις ιταλικές εκλογές έχει προκαλέσει ισχυρές πολιτικές δονήσεις ανά την Ευρώπη. Άλλοι προσπαθούν να απαντήσουν στο ερώτημα γιατί οι Ιταλοί στράφηκαν στην ακροδεξιά και άλλοι πιστεύουν πως η Μελόνι επικράτησε ακριβώς επειδή οι Ιταλοί αδιαφορούν για την ιδεολογική ετικέτα που φέρει. Η εξέλιξη σε κάθε περίπτωση λέει πολλά για τον αντίκτυπο των αλλεπάλληλων κρίσεων που έχει βιώσει η γηραιά ήπειρος τις τελευταίες δεκαετίες και το πόσο βαραίνει στην ψήφο το ενεργειακό σοκ του σήμερα. Τις ανησυχίες και την ταραχή αυτή όμως δεν τις μοιράζονται οι αγορές. Και θα εξηγήσουμε το γιατί.
Σήμερα το Χρηματιστήριο του Μιλάνου υποδέχθηκε με τη νίκη Μελόνι με ικανοποίηση. Ο FTSE MIB ενισχύεται περίπου 1% στις 12:00 ώρα Ελλάδος την ώρα που οι βασικοί δείκτες σε Φραγκφούρτη, Παρίσι και Λονδίνο καταγράφουν οριακή μόνο άνοδο και ο πανευρωπαϊκός Stoxx 600 υποχωρεί ελαφρώς. H άνετη πλειοψηφία του συναπισμού Μελόνι – Σαλβίνι – Μπερλουσκόνι σε Βουλή και Γερουσία «υπόσχεται» μία σταθερή κυβέρνηση και αυτό είναι στο οποίο εστιάζουν οι επενδυτές.
Στην αγορά ομολόγων η απόδοση του ιταλικού 10ετους σήμερα ανεβαίνει στο 4,4%. Πολύ κοντά στα επίπεδα αυτά όμως ήταν και την περασμένη εβδομάδα, με τις πιέσεις να αποδίδονται περισσότερο στις επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων που αναμένουμε από την ΕΚΤ και σε μικρότερο βαθμό από τις πολιτικές εξελίξεις.
Σε σημερινά τους σημειώματα, οι αναλυτές των Capital Economics και Unicredit επισημαίνουν ότι δεν θα πρέπει να περιμένουμε ισχυρό αντίκτυπο από τη νίκη της ακροδεξιάς στα ιταλικά ομόλογα – τουλάχιστον όχι άμεσα.
«Η αγορά καθησυχάστηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας από τους προσεχτικούς τόνους της Τζόρτζια Μελόνι στη δημοσιονομική πολιτική και το γεγονός ότι έριξε τους τόνους στις σχέσεις της με την Ε.Ε. Επιπλέον τα πρόσωπα που προορίζονται για τις κορυφαίες θέσεις του οικονομικού επιτελείου θεωρούνται έμπειρα και με πραγματιστικές θέσεις» σημειώνει η CE. «Όταν αναλάβει η νέα κυβέρνηση (κάτι που θα γίνει πιθανότατα στα τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου) πιθανότατα θα επιμείνει στους δημοσιονομικούς στόχους και θα αποφύγει τις μεγάλες συγκρούσεις με την Ε.Ε. στην οικονομική πολιτική» συμπληρώνει. Στο ίδιο μήκος κύματος και η Unicredit περιμένει μία «ήπια αντίδραση» των αγορών, αφού το αποτελέσμα των εκλογών ήταν απολύτως αναμενόμενο.
Η Μελόνι έχει διαβεβαιώσει ότι θα ακολουθήσει «γραμμή Ντράγκι» στα δημοσιονομικά, αποφεύγοντας κινήσεις εκτροχιασμού, καθώς και ότι θα αξιοποιήσει στο έπακρο τα 200 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τα κοινοτικά κονδύλια είναι καθοριστικής σημασίας για την ιταλική οικονομία, η οποία σύμφωνα με τον οίκο Fitch δεν θα αποφύγει την οριακή συρρίκνωση το 2023. Οι επενδυτές θεωρούν ότι τα κοινοτικά κονδύλια είναι επαρκής λόγος ώστε η Ρώμη να αποφύγει μία ρήξη με την Ένωση. Πιστεύουν επίσης ότι δεν θα κινδυνεύσει κινήσεις που θα οδηγούσαν σε υποβάθμιση από τους οίκους αξιολόγησης, αφού καθοριστικής σημασίας είναι και το να παραμείνουν τα ιταλικά ομόλογα στα προγράμματα της ΕΚΤ.
Mεσοπρόθεσμα ωστόσο οι προκλήσεις για τον νέο κυβερνητικό συνασπισμό στο μέτωπο της οικονομίας είναι μεγάλες. Η μεταποίηση είναι σε τροχιά για τη βαθύτερη συρρίκνωση από την περίοδο της κρίσης χρέους και το καταναλωτικό κλίμα επιδεινώνεται συνεχώς υπό το βάρος της ενεργειακής κρίσης. Το δημόσιο χρέος δε αποτελεί μόνιμο πονοκέφαλο. Είναι πάνω από το 150% του ΑΕΠ, σε μία περίοδο κατά την οποία το κόστος δανεισμού (και τα βάρη των χρεών) ανεβαίνουν συνεχώς. Η Μελόνι έπεισε προεκλογικά με τα λόγια της ψηφοφόρους και αγορές. Οι πράξεις της θα δίξουν πόσο πρέπει να την φοβόμαστε ή όχι.
