Η Πυθία αποκαλύπτει
Αναγνώστριες και αναγνώστες μου. Συντρόφισσες και σύντροφοι.
Στη σκιά των πρόσφατων σεναρίων για τη δημιουργία νέου πολιτικού φορέα από τον Αλέξη Τσίπρα, θα σας θυμίσω ένα παλιό, αλλά αποκαλυπτικό απόσπασμα από συνέντευξη του πρώην Αμερικανού Πρέσβη στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, στο VICE:
«Ο Αλέξης Τσίπρας είναι πολύ νέος, 43 ετών… είναι ένας άνθρωπος που σκοπεύει να είναι μέρος του πολιτικού συστήματος για χρόνια… δεν σκέφτεται μόνο το 2019, αλλά και το 2029 και το 2039».
Επρόκειτο απλώς για ένα κολακευτικό σχόλιο ή για μια «προφητεία» που αποτυπώνει την αμερικανική ανάγνωση ενός πολιτικού project με βαθύτερους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς;
Οι αναλύσεις των τελευταίων ημερών, οι αποκαλύψεις που έχει κάνει η στήλη και το PERIODISTA.GR και οι αιχμές του Κώστα Βαξεβάνη για «εκπαίδευση» του Τσίπρα στις ΗΠΑ έρχονται να φωτίσουν το παρασκήνιο, ή τουλάχιστον να το υπονοήσουν. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και το άρθρο του Αντώνη Καρακούση στο ΒΗΜΑ, το οποίο παρουσιάζει τον πρώην πρωθυπουργό ως εν δυνάμει ρυθμιστή μιας νέας κεντροαριστερής αρχιτεκτονικής σε συνάρτηση με τον αμερικανικό παράγοντα.
Η «επιστροφή» με όρους Ουάσινγκτον;
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Πάιατ, ο οποίος θεωρείται βασικός κρίκος της αμερικανικής διπλωματίας στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, είχε αναδείξει την παρουσία Τσίπρα στην Ουάσινγκτον ως σημείο καμπής:
«Τα πήγε καλά στην Ουάσινγκτον. Έκανε εντύπωση όχι μόνο στον Τραμπ, αλλά και σε σημαντικά μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος… Έδειξε πως η Ελλάδα δεν είναι μόνο κρίση, αλλά και ευκαιρία».
Η διπλωματική αναφορά του Πάιατ φανερώνει κάτι ευρύτερο: ότι η σχέση του Τσίπρα με την αμερικανική πολιτική ελίτ δεν περιορίστηκε σε τυπικές επισκέψεις. Αντίθετα, φαίνεται πως χτίστηκε μια εμπιστοσύνη – με διάρκεια, επιρροή και ενδεχομένως στρατηγικό βάθος.
Από την αντισυστημικότητα στον ρόλο του «ρυθμιστή»
Όταν ο Τσίπρας εξελέγη το 2015, θεωρείτο ριζοσπαστική φωνή, αντισυστημική, με αποστάσεις από τη Δύση. Το πέρασμα από την αντιπαράθεση με την Τρόικα στην αγαστή συνεργασία με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ (βλ. Συμφωνία Πρεσπών, αναβάθμιση Σούδας, στρατηγική συνεργασία με Ισραήλ και Αίγυπτο) προκάλεσε ερωτήματα, αλλά και τοποθέτησε τον ΣΥΡΙΖΑ σε νέες διεθνείς ισορροπίες.
Δεν είναι τυχαίο πως σήμερα, ενόψει πιθανής επιστροφής του με νέο πολιτικό όχημα, ορισμένοι μιλούν για ένα σχέδιο «επανατοποθέτησης» του Τσίπρα στο κέντρο της πολιτικής ζωής, με «εργαλεία» που μαρτυρούν και τεχνογνωσία εξωτερικής προέλευσης.
Πολιτικό σκάκι με φόντο το 2039
Η πιο εμβληματική δήλωση του Πάιατ παραμένει η σύγκριση Τσίπρα – Μητσοτάκη ως δύο ικανών πολιτικών που «παίζουν πολιτικό σκάκι» με χρονικό ορίζοντα δεκαετιών.
Η χρήση της λέξης σκάκι δεν είναι τυχαία. Υποδηλώνει στρατηγική, υπομονή και… καθοδήγηση.
Αν η επιστροφή του Τσίπρα στη δημόσια σφαίρα με νέα πολιτική πρόταση επιβεβαιώσει αυτές τις εκτιμήσεις, τότε ο Πάιατ δεν θα έχει απλώς περιγράψει ένα πολιτικό προφίλ, αλλά θα έχει – έμμεσα – προβλέψει το νέο σκηνικό.
Το ερώτημα είναι αν αυτό το νέο σκηνικό θα είναι οργανικό αποτέλεσμα της ελληνικής κοινωνίας ή προϊόν διεθνούς αρχιτεκτονικής. Σε κάθε περίπτωση, το παιχνίδι ξεκινά και πάλι – και η σκακιέρα έχει ήδη στρωθεί
Ας δούμε τι είχε δηλώσει ο Πάιατ το 2018:
«Είχε πολύ ενδιαφέρον να παρακολουθείς την αλληλεπίδραση του Αλέξη Τσίπρα με δυο Αμερικανούς προέδρους. Είναι πολύ νέος, 43 ετών, επομένως είναι ένας άνθρωπος που σκοπεύει να είναι μέρος του πολιτικού συστήματος για χρόνια».
«Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι επίσης νέος, οπότε είναι εντυπωσιακό να βλέπεις αυτούς τους δυο ικανούς πολιτικούς να παίζουν πολιτικό σκάκι. Γιατί είμαι σίγουρος πως δεν σκέφτονται μόνο τι θα γίνει το 2019, αλλά και το 2029 και το 2039».
«Ο Αλέξης Τσίπρας τα πήγε καλά στην Ουάσινγκτον. Έκανε εντύπωση όχι μόνο στον Ντόναλντ Τράμπ, αλλά και σε σημαντικά μέλη του δημοκρατικού κόμματος. Βοήθησε να δείξει πως η ιστορία της Ελλάδας δεν έχει να κάνει μόνο με την κρίση, αλλά έδειξε και τις επενδυτικές ευκαιρίες που υπάρχουν στην χώρα σας».
