Η Πυθία αποκαλύπτει
Ο Άδωνις Γεωργιάδης είναι ίσως η πιο χαρακτηριστική περίπτωση πολιτικής κωλοτούμπας της μεταπολίτευσης. Από τον τηλεπώληση του φιλοναζιστικού πονήματος του Κώστα Πλεύρη «Οι Εβραίοι: Όλη η Αλήθεια», από την ανοιχτή αμφισβήτηση του Ολοκαυτώματος και τις θεωρίες συνωμοσίας κατά των Εβραίων, βρέθηκε – με πολιτική ταχύτητα φωτός – να εμφανίζεται ως ο θερμότερος φίλος του Ισραήλ στη χώρα. Σήμερα, με κάθε δημόσια τοποθέτησή του, ο Άδωνις Γεωργιάδης δεν υπερασπίζεται απλώς το κράτος του Ισραήλ. Το κάνει υπερασπίζοντας τη σφαγή των Παλαιστινίων και παρουσιάζοντας τη Γάζα σαν μια αποικία τρομοκρατών.
Από τον Πλεύρη και την άρνηση του Ολοκαυτώματος…
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ο κ. Γεωργιάδης φιλοξενούσε στην εκπομπή του τον Κώστα Πλεύρη και διαφήμιζε με ενθουσιασμό το βιβλίο του που υμνούσε τον Χίτλερ και χαρακτήριζε τους Εβραίους «υπανθρώπους». Στις ίδιες εκπομπές, ο νυν υπουργός όχι απλώς δεν καταδίκαζε τέτοια φληναφήματα, αλλά τα πρόβαλλε με ζήλο. Χρησιμοποιούσε φράσεις που αναπαράγουν την επιχειρηματολογία των αρνητών του Ολοκαυτώματος, μιλούσε για «επιχείρηση των Εβραίων» γύρω από τους φούρνους του Άουσβιτς και υποτιμούσε το μέγεθος της θηριωδίας.
…στην κυνική υπεράσπιση του ισραηλινού πολέμου κατά της Γάζας
Σήμερα, ο ίδιος άνθρωπος, όχι απλώς δηλώνει μεταμελημένος, αλλά έχει γίνει φερέφωνο της πιο σκληρής πτέρυγας του ισραηλινού στρατιωτικο-πολιτικού κατεστημένου. Κατά τη διάρκεια της ανθρωπιστικής κρίσης που προκάλεσε η σφοδρή ισραηλινή επίθεση στη Γάζα από τον Οκτώβριο του 2023, ο Άδωνις Γεωργιάδης επιδόθηκε σε μια άνευ προηγουμένου επίθεση κατά των Παλαιστινίων.
Σε τηλεοπτική του εμφάνιση (Μάιος 2025), έφτασε στο σημείο να δηλώσει ότι «το Ισραήλ δείχνει σεβασμό στην ανθρώπινη ελευθερία και ύπαρξη – όχι η Γάζα». Όταν ρωτήθηκε για τις χιλιάδες νεκρούς αμάχους, μεταξύ αυτών εκατοντάδες παιδιά, η απάντηση του υπουργού ήταν αποκαλυπτική: «Για να σταματήσει ο πόλεμος, πρέπει η Χαμάς να επιστρέψει τους ομήρους». Δηλαδή, σύμφωνα με τον Γεωργιάδη, η ισοπέδωση νοσοκομείων, σχολείων και κατοικημένων περιοχών είναι δικαιολογημένη, εφόσον δεν έχουν παραδοθεί οι όμηροι…
Υπεράσπιση των βομβαρδισμών, με ύφος αποικιοκράτη
Ακόμα πιο προκλητική ήταν η δήλωσή του πως «όταν έγινε η επίθεση της Χαμάς, είδα στη Γάζα πανηγυρισμούς». Μια γενίκευση που συνδέει όλον τον πληθυσμό της Γάζας με μια εγκληματική ενέργεια και “νομιμοποιεί” τις μαζικές τιμωρίες. Μιλάει σαν να πρόκειται για απολίτιστους υπηκόους που πρέπει να “εκπολιτιστούν” με φωτιά και σίδερο από τους δήθεν προοδευμένους Ισραηλινούς.
Είναι ενδεικτικό πως ακόμη και ο Κυριάκος Μητσοτάκης – με το γνωστό τακτ του – είχε χαρακτηρίσει «απαράδεκτο και αδικαιολόγητο αυτό που συμβαίνει στη Γάζα», κρατώντας τουλάχιστον τα προσχήματα. Ο Άδωνις, αντίθετα, αδιαφορεί πλήρως για τα διεθνή εγκλήματα πολέμου που καταγράφονται καθημερινά.
Φιλοϊσραηλισμός με το βλέμμα στο διεθνές προφίλ
Το νέο αφήγημα του Γεωργιάδη περιλαμβάνει ύμνους για την ισραηλινή επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο, για τη «δημοκρατία» και την «ανθρώπινη αξιοπρέπεια» που – όπως ισχυρίζεται – αντιπροσωπεύει το Ισραήλ. Σε αυτό το πλαίσιο, η Παλαιστίνη μετατρέπεται στη ρητορική του σε μια σκοτεινή ζώνη απόλυτου κακού – μια «Γάζα» που κυβερνάται από μισαλλόδοξους ισλαμιστές, οι οποίοι δεν αξίζουν τίποτα περισσότερο από βόμβες.
Αλλά ο φιλοϊσραηλισμός του Άδωνι δεν είναι ζήτημα αξιών. Είναι πολιτικό εργαλείο επιβίωσης και διεθνούς νομιμοποίησης. Με το βλέμμα σε μεγαλύτερα αξιώματα, χρειάζεται να παρουσιάζεται ως “υπεύθυνος” Δυτικός ηγέτης. Η υποστήριξη προς το Ισραήλ αποτελεί, στα διεθνή φόρα, “εισιτήριο αξιοπιστίας” για την ελληνική Δεξιά – και ο Άδωνις το γνωρίζει καλά.
Από τα φασιστικά αναγνώσματα στο ισραηλινό στρατόπεδο, ένα βήμα δρόμος
Η μετάλλαξη του Άδωνι Γεωργιάδη δεν είναι γνήσια. Είναι προϊόν πολιτικού και επικοινωνιακού υπολογισμού. Κανείς δεν ξεχνά τα ντοκουμέντα. Κανείς δεν αγνοεί το παρελθόν. Το ίδιο πρόσωπο που κάποτε “δανειζόταν” επιχειρήματα των αρνητών του Ολοκαυτώματος, είναι σήμερα πρόθυμος να δικαιολογήσει εγκλήματα πολέμου, στο όνομα της γεωπολιτικής συμμαχίας Ελλάδας–Ισραήλ.
Όμως, η πολιτική δεν ξεπλένει το αίμα. Και η ιστορία δεν συγχωρεί τόσο εύκολα.
Παλαιότερες δηλώσεις και θέσεις (πριν τη Νέα Δημοκρατία)
Στα πρώτα στάδια της πολιτικής του καριέρας (ως στέλεχος του ΛΑΟΣ), ο Άδωνις Γεωργιάδης είχε υιοθετήσει ρητορική που περιείχε αντισημιτικά στοιχεία και θεωρίες συνωμοσίας. Συγκεκριμένα:
- 2006-2009 – Προώθηση αντισημιτικού βιβλίου: Ως τηλεπωλητής βιβλίων και βουλευτής του ΛΑΟΣ, διαφήμιζε ενθουσιωδώς το βιβλίο του Κώστα Πλεύρη «Οι Εβραίοι: Όλη η Αλήθεια», το οποίο περιείχε φιλοχιτλερικό και ακραία αντισημιτικό περιεχόμενο. Μάλιστα, ο ίδιος ο Πλεύρης ευχαρίστησε δημοσίως τον Γεωργιάδη «που είχε το θάρρος να παρουσιάσει το βιβλίο στην τηλεόραση», επιβεβαιώνοντας έτσι τη συμπόρευση του Γεωργιάδη με τέτοιες απόψεις εκείνη την περίοδο.
- Συμφωνία με θεωρίες άρνησης Ολοκαυτώματος: Ο Γεωργιάδης και ο αδελφός του, στις τηλεοπτικές τους εκπομπές τότε, αναπαρήγαγαν επιχειρήματα αρνητών του Ολοκαυτώματος. Χαρακτηριστικά, ο Άδωνις είχε δηλώσει: «Για μένα δεν έχει καμιά σημασία αν σκοτώθηκαν 6 εκατ. Εβραίοι, 5 εκατ. Εβραίοι, 300 χιλ. Εβραίοι ή ένας Εβραίος» – μια τοποθέτηση που υποτίθεται ότι εξέφραζε την απόλυτη καταδίκη του ναζισμού, όμως ουσιαστικά ευθυγραμμιζόταν με τη ρητορική που προσπαθεί να μειώσει τη σημασία του αριθμού των θυμάτων. Στις ίδιες εκπομπές προωθούσε ανακριβείς ισχυρισμούς, όπως ότι «οι καμινάδες και οι φούρνοι [των στρατοπέδων συγκέντρωσης] χτίστηκαν το 1948 για τουριστικούς λόγους» και ότι «οι Εβραίοι κερδίζουν πολλά λεφτά απ’ αυτό, είναι επιχείρηση» – δηλαδή στοιχεία της κλασικής αντισημιτικής συνωμοσιολογίας που εμφανίζει το Ολοκαύτωμα ως “απάτη” προς οικονομικό όφελος.
- Υπεράσπιση του Κ. Πλεύρη και αντισημιτικών θέσεων: Η ταύτισή του με ακραίες απόψεις επιβεβαιώθηκε το 2007, όταν δέχθηκε να καταθέσει στο δικαστήριο ως μάρτυρας υπέρ του Πλεύρη, ο οποίος δικαζόταν για το εν λόγω βιβλίο. Στην ένορκη κατάθεσή του, ο Γεωργιάδης χαρακτήρισε τον Πλεύρη «γνωστό δικηγόρο και ιστορικό» και υποστήριξε ότι το βιβλίο του απλώς «συγκέντρωσε αποσπάσματα από τα ιερά βιβλία των Εβραίων». Παραδέχτηκε ότι «στο βιβλίο υπάρχει αμφισβήτηση περί του Ολοκαυτώματος και του τελικού αριθμού των εξολοθρευθέντων Εβραίων», αλλά ισχυρίστηκε πως σε κανένα σημείο ο συγγραφέας δεν προτρέπει σε βία κατά των Εβραίων. Η στάση αυτή – να μειώνει τη σημασία της άρνησης του Ολοκαυτώματος ως “απλή άποψη” – συνιστούσε σαφή ανοχή (αν όχι σύμπλευση) με αντισημιτικές ιδέες.
Τόνος και πλαίσιο (παλαιά περίοδος): Στις προαναφερθείσες δηλώσεις, ο τόνος του Γεωργιάδη συχνά ήταν μαχητικός και προκλητικός, απευθυνόμενος σε ακροδεξιό ακροατήριο. Το ύφος του επέτρεπε θεωρίες συνωμοσίας και απαξιωτικές γενικεύσεις για τους Εβραίους. Η πολιτική του τότε ταυτότητα (ΛΑΟΣ) και η σχέση του με πρόσωπα όπως ο Κ. Πλεύρης παρείχαν πρόσφορο έδαφος για αυτή τη ρητορική. Ουσιαστικά, έως τις αρχές της δεκαετίας του 2010, ο Γεωργιάδης εμφανιζόταν είτε να υιοθετεί είτε να ανέχεται αντισημιτικές θέσεις, χωρίς να τις αποκηρύσσει.
Στροφή και μεταμέλεια μετά την ένταξη στη Νέα Δημοκρατία
Η ένταξη του Άδωνι Γεωργιάδη στη ΝΔ το 2012 (και ιδιαίτερα η ανάδειξή του σε αντιπρόεδρο του κόμματος το 2016) σηματοδότησε μια σταδιακή αλλαγή στη δημόσια ρητορική του απέναντι στους Εβραίους και στο Ισραήλ. Εν μέσω αλλαγμένου πολιτικού πλαισίου, ο ίδιος επιχείρησε να αποκηρύξει το παρελθόν του:
- 2017 – Δημόσια συγγνώμη για το παρελθόν: Στις 27 Ιανουαρίου 2017 (Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος), ο Γεωργιάδης δημοσίευσε μια εκτενή ανάρτηση ζητώντας συγγνώμη από τον εβραϊκό λαό για την προηγούμενη ανοχή του σε αντισημιτικές θέσεις. Συγκεκριμένα παραδέχθηκε: «Στο παρελθόν είχα συνυπάρξει και ανεχτεί τις απόψεις ανθρώπων που έδειξαν ασέβεια στους Εβραίους συμπατριώτες μου και γι’ αυτό… αισθάνομαι την ανάγκη να ζητήσω συγνώμη από την Εβραϊκή Κοινότητα. Ακόμα περισσότερο λυπάμαι που υποστήριξα και προώθησα το υβριστικό για τους Εβραίους βιβλίο του Κώστα Πλεύρη». Δήλωσε επίσης ότι έχει πλέον μάθει πολλά για την ιστορία και την προσφορά των Ελλήνων Εβραίων, τονίζοντας πως ο αντισημιτισμός «δεν έχει και δεν πρέπει να έχει θέση στη δημοκρατία μας». Αυτή η μεταμέλεια ήταν πρωτοφανής για έναν πολιτικό με τη δική του διαδρομή και χαιρετίστηκε από το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο ως θετική εξέλιξη.
- 2020 – Επανέλαβε την αποκήρυξη αντισημιτισμού: Τον Ιανουάριο του 2020, ως υπουργός πλέον, ο Γεωργιάδης ηγήθηκε της ελληνικής αντιπροσωπείας σε εκδηλώσεις μνήμης στο Άουσβιτς. Μετά την επίσκεψη, δέχτηκε επικρίσεις (λόγω του παρελθόντος του) και απάντησε με νέα δημόσια δήλωση μεταμέλειας. Σε ανάρτησή του, τόνισε ότι έχει ήδη πολλές φορές απολογηθεί διότι «στο παρελθόν, κυρίως λόγω της προσωπικής [του] σχέσης με τον Κώστα Πλεύρη, επέτρεψε να θεωρήσουν πολλοί ότι ανεχόταν ή και συμμεριζόταν αντισημιτικές απόψεις». Χαρακτήρισε τη τότε συμπεριφορά του «απαράδεκτη» και δήλωσε πως πλέον «ντρέπεται για όλα αυτά», παραδεχόμενος ότι «στον αντισημιτισμό δεν πρέπει να αφήνεις κανένα περιθώριο και εγώ… άφησα πολλά περιθώρια». Με άλλα λόγια, αναγνώρισε δημοσίως ότι η προηγούμενη στάση του ήταν λανθασμένη και εξέφρασε ντροπή για τη σύμπλευσή του με αντισημιτικές ιδέες.
- Επίσκεψη στο Άουσβιτς και “Ποτέ Ξανά”: Την ίδια περίοδο (2020), ο Γεωργιάδης υιοθέτησε πλέον ενεργά τη μνήμη του Ολοκαυτώματος ως μέρος του δημόσιου λόγου του. Σε ανάρτηση στο Twitter κατά την επίσκεψη στο Άουσβιτς, έγραψε ότι είναι «αδύνατον να συλλάβει ο νους το μέγεθος του εγκλήματος» και πως «κάθε άνθρωπος πρέπει να έρθει εδώ τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του». Κατέληξε με το μήνυμα ότι πρέπει να αποκλειστεί ο αντισημιτισμός από τις ζωές μας – «Ποτέ ξανά!». Αυτή η φρασεολογία (“Never Again”) και η επίκληση στην παγκόσμια καταδίκη του αντισημιτισμού απέχουν παρασάγγας από την προηγούμενη ρητορική του και ευθυγραμμίζονται με το ύφος των διεθνών μηνυμάτων κατά του μίσους.
Αλλαγή περιεχομένου και ύφους: Από το 2017 κι έπειτα, ο Γεωργιάδης σταδιακά υιοθέτησε ένα εντελώς διαφορετικό λεξιλόγιο όταν μιλά για τους Εβραίους. Το περιεχόμενο των δηλώσεών του μετατοπίστηκε στην αναγνώριση του Ολοκαυτώματος ως κορυφαίας τραγωδίας, στην εξυμνηση της συμβολής των Ελλήνων Εβραίων στην Ελλάδα, και στην καταδίκη του αντισημιτισμού ως ασυμβίβαστου με τη Δημοκρατία. Το ύφος του έγινε πιο θεσμικό και συμφιλιωτικό, εκφράζοντας ντροπή και λύπη για προηγούμενες θέσεις του. Αυτή η αλλαγή συνέπεσε με την προσπάθεια του κόμματος της ΝΔ να αποτινάξει τον χαρακτήρα της “ακροδεξιάς πτέρυγας” και να δείξει ένα μετριοπαθές, φιλελεύθερο πρόσωπο προς την κοινωνία και τους διεθνείς εταίρους. Είναι ενδεικτικό ότι δύο προβεβλημένα στελέχη της κυβέρνησης Μητσοτάκη με παρελθόν στην ακροδεξιά (ο Γεωργιάδης και ο Μάκης Βορίδης) εμφανίστηκαν μεταμεληθέντες για παλαιότερα αντισημιτικά σχόλια. Στην περίπτωση του Γεωργιάδη, η μεταμέλεια αυτή είχε και συμβολικές κινήσεις, όπως η επίσκεψη στο Άουσβιτς, που ενίσχυσαν το μήνυμα ότι έχει γυρίσει σελίδα.
Νεότερες δηλώσεις ως υπουργός: φιλοϊσραηλινή ρητορική
Ως κορυφαίο στέλεχος και υπουργός της ΝΔ (Υγείας, Ανάπτυξης κ.λπ.), ο Άδωνις Γεωργιάδης πλέον εκφράζεται ανοιχτά υπέρ του Ισραήλ και διατηρεί στενή σχέση με την ισραηλινή πλευρά. Οι δημόσιες τοποθετήσεις του τα τελευταία χρόνια δείχνουν μια σταθερά φιλοϊσραηλινή στάση – κάτι που διαφέρει ριζικά από την παλαιότερη δυσπιστία του απέναντι στο κράτος του Ισραήλ. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:
- 2021-2023 – Εγκώμια στο Ισραήλ και τον εβραϊκό λαό: Σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και συνεντεύξεις, ο Γεωργιάδης συχνά επαινεί το Ισραήλ ως χώρα και τους Εβραίους ως λαό. Έχει τονίσει τη συλλογική ιστορική πορεία και τα κοινά γεωπολιτικά συμφέροντα Ελλάδας-Ισραήλ, ενώ εξυμνεί το πώς το σύγχρονο Ισραήλ συνδυάζει παράδοση και νεωτερισμό. Ενδεικτικά, σε κείμενό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τίτλο «Υπέρ Ισραήλ» (Απρίλιος 2024, μετά από επίσημη επίσκεψή του εκεί), έγραψε: «Το Ισραήλ το έφτιαξαν άξιοι άνθρωποι, πατριώτες, νεωτεριστές, ως ένα κράτος Δημοκρατίας, Προόδου, Επιστήμης αλλά και σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αξίζει και να το υποστηρίζουμε και να το θαυμάζουμε». Προέτρεψε δε το κοινό να «αφήσει τις συνωμοσιολογίες και τον αντισημιτισμό». Η διατύπωση αυτή δεν θυμίζει σε τίποτα την παλιά ρητορική του· αντιθέτως, δείχνει έναν πολιτικό που όχι μόνο δεν συμμερίζεται πια τις θεωρίες συνωμοσίας για το Ισραήλ, αλλά ζητά την αποκήρυξή τους.
- 2023-2024 – Σύσφιξη σχέσεων και συνεργασιών: Ως υπουργός Ανάπτυξης (μέχρι το 2023) και στη συνέχεια υπουργός Εργασίας, ο Γεωργιάδης συμμετείχε ενεργά σε ελληνοϊσραηλινές συνεργασίες. Υπέγραψε μνημόνια συνεργασίας (π.χ. στον τομέα της Υγείας) με το Ισραήλ και συναντήθηκε με ισραηλινούς αξιωματούχους, προβάλλοντας την εικόνα ότι το Ισραήλ είναι ένας από τους “καλύτερους συμμάχους” της Ελλάδας. Χαρακτηριστική είναι η – χιουμοριστική αλλά ενδεικτική – δημόσια δήλωσή του ότι «το Ισραήλ είναι ο καλύτερός μας σύμμαχος, μας έδωσε και 12άρι στη Eurovision» (Μάιος 2025). Παρότι ειπώθηκε σε ελαφρύ τόνο, τέτοια σχόλια καταδεικνύουν το πόσο έχει μεταστραφεί η στάση του: από μια περίοδο όπου το Ισραήλ αντιμετωπιζόταν με καχυποψία, τώρα παρουσιάζεται ως στενός φίλος.
- 2023-2025 – Θέση στο Παλαιστινιακό και πρόσφατες δηλώσεις: Στο ζήτημα της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης, ο Γεωργιάδης έχει πλέον ταχθεί απερίφραστα υπέρ του Ισραήλ, συχνά υιοθετώντας τη γραμμή του ισραηλινού κυβερνητικού αφηγήματος. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα το 2023-2024, υποβάθμισε τις ευθύνες του Ισραήλ για τα δεινά των αμάχων Παλαιστινίων και επέρριψε την ευθύνη αποκλειστικά στη Χαμάς. Σε τηλεοπτική του εμφάνιση (Μάιος 2025), δήλωσε: «Το Ισραήλ είναι σύμμαχος της Ελλάδας… Σεβασμό στην ανθρώπινη ελευθερία και ύπαρξη δείχνει το Ισραήλ, όχι η Γάζα». Όταν ρωτήθηκε για την ανθρωπιστική καταστροφή, απάντησε ότι για να σταματήσει ο πόλεμος «πρέπει η Χαμάς να απελευθερώσει όλους τους ομήρους», προσθέτοντας πως στη Γάζα κυβερνά η εκλεγμένη Χαμάς και πως «όταν έγινε η τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, στη Γάζα είδα πανηγυρισμούς». Με άλλα λόγια, αρνήθηκε ότι το Ισραήλ φέρει ευθύνη για τους θανάτους αμάχων, υιοθετώντας πλήρως το επιχείρημα ότι η Χαμάς «θυσιάζει τον κόσμο της Γάζας» και ότι ο πόλεμος θα λήξει μόνο με τους όρους του Ισραήλ (επιστροφή ομήρων). Αυτές οι δηλώσεις προκάλεσαν αντιδράσεις, διότι διαφοροποιήθηκαν ακόμη και από την πιο μετριοπαθή θέση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη – ο οποίος την ίδια περίοδο χαρακτήρισε «απαράδεκτο και αδικαιολόγητο αυτό που συμβαίνει στη Γάζα». Εντός της ΝΔ, υπήρξε αμηχανία και κριτική για το πόσο “σκληρή” ήταν η στάση Γεωργιάδη απέναντι στους Παλαιστινίους. Παρόλα αυτά, οι τοποθετήσεις αυτές επιβεβαιώνουν ότι πλέον ο Γεωργιάδης τάσσεται αναφανδόν υπέρ του Ισραήλ σε όλα τα επίπεδα, ακόμη κι αν αυτό συνεπάγεται την αγνόηση των παλαιστινιακών ανθρωπιστικών ζητημάτων.
Σύγκριση ύφους και περιεχομένου (νέα περίοδος): Στις πιο πρόσφατες δηλώσεις του, ο Άδωνις Γεωργιάδης εμφανίζεται ως ένθερμος υποστηρικτής του Ισραήλ και φίλος της εβραϊκής κοινότητας. Το ύφος του παραμένει δυναμικό, όμως τώρα χρησιμοποιείται για να εγκωμιάσει το Ισραήλ και να αποδοκιμάσει τον αντισημιτισμό, αντί για το αντίστροφο. Όροι όπως “σεβασμός στην ανθρώπινη ελευθερία”, “δημοκρατία” και “ανθρώπινα δικαιώματα” έχουν ενταχθεί στο λεξιλόγιό του όταν μιλά για το Ισραήλ, σε αντίθεση με το παρελθόν όπου κυριαρχούσαν όροι συνωμοσίας ή υποτίμησης. Επίσης, το πλαίσιο είναι πλέον κυβερνητικό/διπλωματικό: ο Γεωργιάδης εκφράζει την επίσημη πολιτική μιας χώρας (της Ελλάδας) που θεωρεί το Ισραήλ στρατηγικό της εταίρο, αντί να εκφέρει περιθωριακές ακροδεξιές απόψεις. Αυτό συνεπάγεται ότι πολλές δηλώσεις του γίνονται σε επίσημες περιστάσεις (π.χ. εορτασμοί ίδρυσης του κράτους του Ισραήλ, κοινές συνεντεύξεις με Ισραηλινούς αξιωματούχους κλπ.), με ανάλογα πιο συγκρατημένο αλλά σταθερά θετικό ύφος προς το Ισραήλ.
Αιτίες της Αλλαγής Στάσης
Η μετάλλαξη της ρητορικής του Άδωνι Γεωργιάδη δεν έγινε εν κενώ· οφείλεται σε ένα σύνολο κομματικών, στρατηγικών και διεθνών λόγων:
- Κομματικοί λόγοι και προσωπική φιλοδοξία: Η προσχώρηση στη Νέα Δημοκρατία – ένα μεγάλο κεντροδεξιό κόμμα με ευρωπαϊκό προσανατολισμό – απαίτησε από τον Γεωργιάδη να αφήσει πίσω του τις ακρότητες του ΛΑΟΣ. Η ΝΔ, ιδιαίτερα υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, επιδιώκει να εμφανίζεται ως μετριοπαθής δύναμη. Συνεπώς, δηλώσεις που θα εξέθεταν το κόμμα ως ανεκτικό σε ρατσισμό ή ιστορική διαστρέβλωση ήταν ασύμβατες με τον ρόλο του Γεωργιάδη ως αντιπροέδρου και υπουργού. Ο ίδιος είχε ισχυρή προσωπική φιλοδοξία να ανελιχθεί (πράγμα που πέτυχε), και αντιλήφθηκε ότι η αποκήρυξη του αντισημιτισμού ήταν προαπαιτούμενο για την πολιτική του επιβίωση και εξέλιξη. Όπως σημειώθηκε, «οφείλουμε να του αναγνωρίσουμε το δικαίωμα στην εξέλιξη, στην αλλαγή. Αλίμονο αν μέναμε όλοι προσκολλημένοι σε ιδέες… του παρελθόντος». Με άλλα λόγια, τόσο το κόμμα όσο και ο ίδιος επένδυσαν στην εικόνα του “βελτιωμένου” πολιτικού.
- Διεθνής πίεση και στρατηγικές συμμαχίες: Η αλλαγή στάσης του Γεωργιάδη συμπίπτει με τη γενικότερη στροφή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής προς στενότερη συνεργασία με το Ισραήλ την τελευταία δεκαετία. Από το 2010 και μετά, η Ελλάδα (υπό διαδοχικές κυβερνήσεις) οικοδομεί στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας και της τεχνολογίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η παρουσία προσώπων με αντισημιτικό ιστορικό στην κυβέρνηση θα μπορούσε να βλάψει τις διμερείς σχέσεις. Πράγματι, όταν το 2019 ο Μ. Βορίδης (επίσης πρώην στέλεχος του ΛΑΟΣ) ανέλαβε υπουργός, υπήρξαν αντιδράσεις από εβραϊκές οργανώσεις και το κράτος του Ισραήλ, αναγκάζοντάς τον να αποστασιοποιηθεί από το παρελθόν του. Ομοίως, ο Γεωργιάδης γνώριζε ότι η αποκατάσταση της εικόνας του ήταν απαραίτητη για να γίνει αποδεκτός διεθνώς. Η δημοσία συγγνώμη του το 2017 συνέπεσε με την ανάληψη πρωτοβουλιών από το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο και παράγοντες της Διασποράς (π.χ. ο ελληνοϊσραηλινός επιχειρηματίας Σ. Μιωνής) που πίεζαν για τον αποκλεισμό του αντισημιτισμού από την πολιτική ζωή. Η συγγνώμη του χαιρετίστηκε μάλιστα ως «πολύ σημαντική όχι μόνο για την εβραϊκή κοινότητα, αλλά για ολόκληρη την ελληνική κοινωνία», ένδειξη ότι υπήρχε διεθνής προσοχή στο ζήτημα.
- Στρατηγική επικοινωνίας και νέο ακροατήριο: Καθώς μεταπήδησε από ένα μικρό κόμμα διαμαρτυρίας (ΛΑΟΣ) σε ένα κυβερνητικό κόμμα, ο Γεωργιάδης χρειάστηκε να αναδιαμορφώσει το προφίλ του για ένα ευρύτερο, μετριοπαθές ακροατήριο. Η φιλοϊσραηλινή στάση ευθυγραμμίζεται με τις αντιλήψεις ενός μέρους του διεθνοποιημένου δεξιού χώρου (που βλέπει το Ισραήλ ως προπύργιο της Δύσης στη Μέση Ανατολή) αλλά και ανταποκρίνεται στην αλλαγή παραδείγματος στον δυτικό κόσμο, όπου ο αντισημιτισμός θεωρείται κόκκινη γραμμή. Επιπλέον, την τελευταία δεκαετία έχει παρατηρηθεί σε ευρωπαϊκά ακροδεξιά κόμματα μια μετατόπιση: από τον κλασικό αντισημιτισμό σε μια φιλο-ισραηλινή στάση, λόγω κοινού εχθρού (ριζοσπαστικό Ισλάμ) ή επιθυμίας νομιμοποίησης. Ο Γεωργιάδης φαίνεται να εντάσσεται σε αυτό το μοτίβο: έχοντας υπάρξει μέρος της ακροδεξιάς, “ανακάλυψε” πολιτικά το Ισραήλ ως σύμμαχο και επανατοποθέτησε τη ρητορική του ώστε να ταιριάζει με τις σύγχρονες δεξιές συμμαχίες.
Συνοψίζοντας, η ρητορική του Άδωνι Γεωργιάδη σχετικά με τους Εβραίους, το Ισραήλ και την Παλαιστίνη έχει υποστεί θεαματική μεταστροφή: από την ανοχή ή και προώθηση αντισημιτικών αντιλήψεων, έχει περάσει σε έναν απόλυτο φιλοϊσραηλισμό και στην καταδίκη του αντισημιτισμού. Οι παλαιότερες δηλώσεις του χαρακτηρίζονταν από αμφιλεγόμενο, επιθετικό ύφος και συνωμοσιολογικό περιεχόμενο, ενώ οι νεότερες από επίσημο, συμφιλιωτικό τόνο και έμφαση στις κοινές αξίες με το Ισραήλ. Αυτή η στροφή, όπως αναλύθηκε, οφείλεται τόσο σε εσωτερική πολιτική εξέλιξη (ένταξη στη ΝΔ και επιδίωξη κύρους) όσο και σε ευρύτερες στρατηγικές (σύμπλευση με τον δυτικό κόσμο και το κράτος του Ισραήλ). Το παράδειγμα Γεωργιάδη καταδεικνύει πώς ένας πολιτικός λόγος μπορεί να μεταβληθεί ριζικά υπό την πίεση νέων ρόλων και συσχετισμών, εγείροντας παράλληλα συζητήσεις για τη γνησιότητα αυτής της μεταστροφής και τα όριά της.
